Melkorka - 01.12.1959, Blaðsíða 18

ekki um, að þið getið flestar dæmt um það
af eigin raun hversu fjölskyldustörf hús-
móðurinnnar kalla mjög á krafta hennar ó-
skipta og hversu óhægt henni má vera að
sinna listrænum hugðarefnum, eða vera
þátttakandi í sviptingum þjóðfélagsmála og
vandamálum umheimsins.
Starf lmsfreyju, móður og eiginkonu
verður alltaf að miklu leyti fórn, sem að
vísu er oftast færð af ljúfu geði.
En því verður ekki neitað, að sú kona,
sem verður að láta sín listrænu hugðarefni
mæta afgangi vegna bindandi skyldustarfa,
færir í rauninni stærri fórn en nokkur önn-
ur.
Sú kona, sem í eðli sínu er skáld og list-
unnandi, lifir að sjálfsögðu marga unaðs-
stund með sjálfri sér, umfram það sent öðr-
um veitist.
En það eru einnig mikil líkindi til þess,
að mörg sú reynsla, sem venjulegu hvers-
dagsfólki verður léttbær og það tekur sem
sjálfsagðán hlut, verði, eða geti orðið þung
og langvinn raun þeim, sem gæddur er
næmleikakennd skáldsins og listamannsins.
Það er nú einu sinni svo, að skáld eru ekki
í einu og öllu sem annað fólk, og ríki þeirra
er ekki að öllu leyti af þessum heirni, ef svo
mætti segja.
Þessvegna hefur Laxness lagt skáldinu
Ólafi Kárasyni þessi orð í munn í bókinni
um Ljósvíkinginn: ,,Að vera skáld, það er
eins og að vera gestur á fjarlægri strönd,
þangað til maður deyr.“ . . .
Frásögn ungrar móður um barnsmeðlög
og fleira
Hjá mér situr ung móðir, hún er ógift
með tveggja ára telpu á framfæri; af skilj-
anlegum ástæðum vill hún ekki láta nafn
síns getið, en segir að vandamál hennar sé
vandamál svo margra annarra stúlkna jafn-
framt, svo það sé eflaust rétt að reyna að
ræða það meira en gert hefur verið hingað
til opinberlega, ef vera mætti að það gæti
leitt til nokkurra úrbóta. Hún segir: Barn
einstæðrar móður hefur nokkra sérstöðu
uppeldislega séð borið saman við hjóna-
bandsbörn. Flestir hugsa víst lítið um lífs-
kjör sílks barns, finnst það vera eingöngu á
ábyrgð móður, þetta kemur glöggt fram í
viðhorfi þjóðfélagsins til svokallaðra lausa-
leiksbarna. Barnið er auðvitað afkvæmi
sinnar móður og föður, en jafnframt barn
fjölskyldu sinnar og þjóðfélags, því auðvit-
að byggir einstaklingur upp þjóðfélagið.
Þessi börn fara oftast á mis við föðurum-
hyggju og meira að segja þann sjálfsagða
hlut að þekkja föður sinn. Margir feður
sýna tilfinningum barnsins síns ekki þá
virðingu að leyfa því að þekkja sig, og van-
rækja þau á alla vegu, borga aðeins meðlag-
ið vegna milligöngu Trygginganna. Og það
má segja að föðurmeðlagið sé lágmarksmeð-
lag, sennilega miðað við það, að bæjar- eða
sveitarfélagið geti borgað kostnaðinn, svík-
ist faðirinn undan skyldunni. Móðirin á ein
að annast barnið og með sínu mánaðar-
kaupi, sem oftast mun vera um 3000
krónur eða 3200 kr., að skapa því heimili,
afla því sómasamlegs viðurværis, tryggja ör-
yggi barnsins meðan hún sjálf er að vinna,
og ef hún er ekki í þeirri aðstöðu hjá fjöl-
skyldu sinni, að henni sé hjálpað verður
hún að taka leiguíbúð, sem vandkvæði er á
að fá og kostar mikinn pening. Og hafi hún
ekki þær peningalegu aðstæður í upphafi,
82
MELKORKA