Búnaðarrit - 01.01.1945, Side 106
102
BÚNAftARRIT
leikar voru á því að fá hentug verkfæri til ]jessa starfs,
og sömuleiðis var sæðistakan í byrjun erfið viðfangs,
enda hefur hún verið talin valda einna mestum örðug-
leikum við sæðingu refa.11) Þó lókst að vinna bug á
þessu, og náðust í allt 30 sæðisskanmitar frá 23 ref-
um. Meðalmagn í hverjum skammti var 1,54 tenings-
cenlimetrar, en stærsti skammlurinn, sem náðist, var
5,5 ten.cm. FÍestir refanna voru silfurrefir, en þó voru
í hópnum 2 hlárefir og 1 Alaskarefur, Annar hláref-
urinn hafði verið tekinn af greni og því óþjáll viður-
eignar. Frumufjöldinn var talinn í 17 skömmtum.
Harin reyndist mjög misjafn, eða frá 1 millj. upp í
300 niillj. í cm3. Þess konar mismunur á frumufjölda
kom fram á 2 skömmtum álíka stórum, teknum með
stuttu millibili frá sama dýrinu. Mikill munur virtist
líka á útliti sæðisins og hreyfingum frumanna.
í þessu sambandi má gela þess, að það getur haft
mikla þýðingu við tímgun refanna að fylgjast ná-
kvænriega með frjómætti karldýrsins. Ivar Johans-
son12) segir, að tófur haldi yfirleilt ekki, ef frumu-
fjöldinn í sæði karldýrsins sé mjög lítill. Hann telur
nauðsvnlegt að rannsaka sæðið úr hverju karldýri i
fyrsta skipti, sem dýrið er notað að vetrinum og jafn-
vel oftar sama veturinn. Við slíkar athuganir mun þó
oflast auðveldara að taka sýnishornið úr skeið kven-
dýrsins.
17 tófur voru frjódældar þetta vor, en aðeins 2
komu með hvolpa, 4 hvor, og hjá annarri tófunni dráp-
usl þeir eða fæddust andvana. Geta má þess, að ann-
arri tófunni, sem frjóvgaðist, hafði ekki tekizt að halda
undir rel'. Yfirleitt fengusl helzt tófur til þpssara til-
rauna, sem ekki vildu þýðast rcf, eða höfðu á annan
hátt reynzt erfiðar viðfangs. Nokkrar líkur eru til
])ess, að sumar hafi láliö. Aðstaðan við frjódæling-
una var víða mjög slæm, og hitinn ekki nægur.
R. Rochmann hafði 1939 fengizf um tíma við sæð-