Samtíðin - 01.03.1951, Blaðsíða 9

SAMTÍÐIN
5
Aron Guðbrandsson forstjóri: Fyrri grein.
Fjármál framtíðarinnar
|>AÐ ER nú liðið eitt ár, síðan ég
ritaði tvær smágreinar í þetta
tímarit, og nefndi ég þær: „Er sam-
eiginlegur gjaldeyrir lausnin?“ —
Vegna þess að við Islendingar búum
ekki enn við sameiginlegan gjaldeyri
með öðrum þjóðum og einnig af því,
að gjaldeyrismál okkar og annarra
smárikja eru enn í sömu niðurlæging-
unni og þau voru í um þetta leyti í
fyrra, hlýtur það að vera öllum að
skaðlausu, þótt þcssi mál séu rifjuð
upp að nýju og nokkuð um þau fjall-
að, enda býst ég ekki við, að hinn
stóri heimur taki verulegt viðbragð,
þótt fjármál hans séu tekin til með-
ferðar í lítilli grein í litlu tímariti
lítillar þjóðar.
Ég varð þess var, að fyrrnefndar
greinar mínar hér í „Samtíðinni“
vöktu nokkra athygli. Menn hugsuðu
þessi mál og vildu fá meira að heyra
um þau.
Við skulum fyrst atliuga nokkur
atriði fjármálalegs eðlis frá fyrri
tíma og síðan þau atriði frá síðasta
ári, sem áhrif hafa á gjaldeyrismál
hinna smærri þjóða.
Við, sem búum á vestari helniingi
jarðar, miðað við hnattstöðu lands
okkar, verðum þess vör, að i viðskipt-
um okkar við önnur lönd gætir mikið
áhrifa tveggja mynttegunda, og
vegna styrkleika þessara mynta hafa
þeim verið mörkuð sérstök svið í
viðskiptaheiminum, er nefnd hafa
verið sterlingssvæðið og dollarasvæð-
ið. Sterlingssvæðið er að mestu bund-
ið við Evrópu og samveldislönd Breta
utan hennar, en dollarasvæðið er
aftur á móti að mestu í Vesturheimi.
ARDN GUÐBRANDBSDN
Þó má einnig segja, að áhrifaöldur
þessara fjármálasvæða hrotni líka
við strendur annarra landa.
Við Islendingar erum ásamt mörg-
um öðrum smáþjóðum í Vestur-
Evrópu á sterlingssvæðinu. Þetta má
skýra í örstuttu máli með líkingu.
Himintungl hnattkerfis okkar snúast
kringum sólina. Myntir þeirra þjóða,
sem tilheyra sterlingssvæðinu, snúast
kringum sterlingspundið. Nánara til
tekið seljum við mestan hluta fram-
leiðslu okkar til sterlingslanda og
kaupum þaðan megnið af þörfum
okkar. Ef við seldum hins vegar
mestan hluta framleiðslu okkar til
Ameríku og keyptum þaðan megnið