Fréttablaðið - 12.04.2010, Síða 12

12 12. apríl 2010 MÁNUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
MENNING: Páll Baldvin Baldvinsson fulltrúi ritstjóra pbb@frettabladid.is HELGAREFNI: Anna Margrét Björnsson amb@frettabladid.is og Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
HALLDÓR
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN
HANNAÐ AF FAGFÓLKI - Á VERÐI FYRIR ÞIG
KRULLAÐ HÁR
Sérhönnuð hárvörulína fyrir
Nærir, mótar og ýkir liði og krullur
Fátækt 2010
Harpa Njáls félagsfræðingur segir
fátækt hafa aukist hér á landi und-
anfarin ár og sé nú mest á Íslandi
af Norðurlöndunum. Steingrímur J.
Sigfússon dregur þessa niðurstöðu
í efa. Hann viðurkennir að staðan
hafi versnað en miðað við gögn sem
hann hafi skoðað sé fátækt minnst
hér. Ekki sé hægt að segja
að Ísland standi illa að
málum þegar litið er til
atvinnuleysisbóta og
bóta almannatrygginga.
Hér sé unnið öflugt
starf sem þeir sem eru illa
staddir geta leitað til.
Fátækt 2003
Steingrímur J. Sigfússon hefur hingað
til ekki gert lítið úr fátækt á Íslandi. Árið
2003 sagði hann meðal annars á þingi:
„Staðreyndin er sú að upplýsingar
okkar um fátækt eða raunverulega hagi
þeirra sem lakast eru settir byggja í allt
of takmörkuðum mæli á viðamiklum
rannsóknum og úttektum þar sem
menn hafa haft aðstöðu, tíma og
peninga til að fara rækilega ofan í
saumana á hlutunum. Ég held að
það þurfi enginn, því miður, að
fara í grafgötur um að það finnst
sár fátækt á Íslandi. Ég held, herra
forseti, að því miður sé öryggis-
netið í velferðarsamfélaginu
okkar of gisið. Það nægir
fátæku fólki á Íslandi ekki þegar það er
að reyna að komast af og ala upp sín
börn að það sé erfiðara fyrir menn að
gera það í öðrum heimsálfum.“
Allt orðið betra
Semsagt: allt í einu eru upplýsing-
arnar um fátækt orðnar áreiðanlegar,
öryggisnetið er ekki lengur gisið, hér
fá allir aðstoð sem þurfa og það er
orðið nóg að benda á að í öðrum
löndum sé erfiðara fyrir fátækt
fólk að ala upp börn sín en hér.
Og það þrátt fyrir að staðan
hafi versnað. Útsýnið er fljótt að
breytast þegar maður sest
í ráðherrastól.
bergsteinn@frettabladid.is
Á
kvörðun stjórnar Alþjóðagjaldeyrissjóðsins um að
taka endurskoðun efnahagsáætlunar Íslands á dag-
skrá seinna í mánuðinum skiptir miklu máli, ekki sízt
fyrir traust umheimsins á Íslandi og trú á því að landið
geti staðið við skuldbindingar sínar. Það er stórt skref
fram á við að hreyfing skuli á ný vera komin á mál Íslands hjá
sjóðnum, þótt Icesave-deilan sé enn ekki til lykta leidd.
Þar eru þó áfram augljós tengsl á milli. Eins og Fréttablaðið
sagði frá á laugardag, er í endurskoðaðri viljayfirlýsingu Íslands
og gjaldeyrissjóðsins kveðið á um að stefnt sé að því að ná niður-
stöðu í Icesave-deilunni sem
fyrst. Sá fyrirvari er þó sleg-
inn af Íslands hálfu að niður-
staðan verði að vera viðunandi.
Að ljúka Icesave-málinu er
annað skref, sem nauðsynlegt
er að stíga til að hægt sé að
halda áfram á braut endur-
reisnarinnar hér á landi. Sumir
telja að verið sé að spara skattgreiðendum mikla peninga með
því að klára ekki málið. Það er rangt. Biðin kostar almenning á
Íslandi háar fjárhæðir í formi glataðs lánstrausts og seinkunar
fjárfestinga, sem myndu efla hagvöxt og atvinnu í landinu.
Þriðja skrefið, sem mun hjálpa okkur við endurreisnina, er
að leiðtogar aðildarríkja Evrópusambandsins samþykki að hefja
formlegar aðildarviðræður við Ísland. Aðildarviðræður eru skýr
yfirlýsing af Íslands hálfu um að stefnt sé að því að regluverk
og eftirlit hér á landi sé með sama hætti og í ríkjum Evrópusam-
bandsins og að þær umbætur, sem þar eru nú til umræðu, komi
einnig til framkvæmda hér á landi. Þær eru sömuleiðis yfirlýsing
um að stefnt sé að því að taka upp trúverðugan gjaldmiðil og beita
þeim aga við hagstjórnina, sem nauðsynlegur er til að taka þátt
í myntbandalagi. Þetta mun efla traust umheimsins á íslenzku
efnahagslífi.
Það er rétt, sem Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, fyrrverandi
utanríkisráðherra, sagði í viðtali við þýzkan blaðamann, að fáir
virðast þora að taka pólitíska forystu fyrir aðildarumsókninni
þessa dagana. Ályktun hennar er hins vegar röng. Þetta þýðir
ekki að fresta eigi umsókninni, heldur að fólk í öllum flokkum,
sem hefur trú á að ESB-aðild muni stuðla að því að efla hagsæld
og samkeppnishæfni íslenzks atvinnulífs til lengri tíma, láti ræki-
lega í sér heyra. Það er ekkert nýtt að í upphafi aðildarferlis sé
stuðningur við ESB-aðild lítill. Það átti við í ýmsum núverandi
aðildarríkjum ESB en dró ekki kjarkinn úr stjórnmálamönnum,
sem höfðu trú á eigin málstað.
Síðast en ekki sízt bíða margir alþjóðlegir sérfræðingar, sem
fylgjast með þróun mála á Íslandi, spenntir eftir rannsóknar-
skýrslu Alþingis, sem birt verður í dag – og ekki síður eftir við-
brögðunum við henni. Margir hafa látið í ljós undrun yfir því að
fáir hafi viljað axla ábyrgð á því, sem fór úrskeiðis í aðdraganda
bankahrunsins og draga af því lærdóma. Nú er vonandi kominn
sá tími að það breytist.
Þetta eru fjögur skref, sem nauðsynlegt er að stíga til að efla
traust umheimsins á Íslandi og greiða fyrir endurreisninni.
Hvað þarf að gera til að endurreisa
traust umheimsins á Íslandi?
Fjögur skref
Sveitarfélögin sjö á höfuðborgar-svæðinu stofnuðu SORPU fyrir tæp-
lega 20 árum. Á sínum tíma var stofnun
byggðasamlagsins mikið framfaraskref
í þjónustu við íbúa höfuðborgarsvæðis-
ins. Loksins var fólki – fyrirtækjum og
heimilum – gefinn kostur á því að flokka
og endurvinna úrgang en slíka þjónustu
höfðu mörg Evrópulönd þá boðið árum
saman. Enda var SORPU vel tekið og fólk
almennt séð duglegt að tileinka sér kosti
flokkunar og endurvinnslu með jákvæð-
um umhverfisáhrifum og virðisauka fyrir
samfélagið allt.
En nú er öldin önnur og kröfur meiri og
strangari, ekki síst til fyrirtækja. Fyrir
þau borgar sig að flokka sem mest og
minnka umfang úrgangs. Hið sama á því
miður ekki við um heimilin á höfuðborg-
arsvæðinu. Þeir sem vilja gera betur og
flokka í bláar og grænar tunnur (sem sum
sveitarfélaganna bjóða) þurfa að greiða
meira en þeir sem henda öllu sínu drasli
í svörtu tunnuna. Eða menn aka í næstu
endurvinnslustöð til að skila flokkuðum
úrgangi. Vissulega eru grenndargámar
víða en betur má ef duga skal. Í heima-
bæ mínum, Garðabæ, eru grenndar-
gámar á einum stað í tíu þúsund manna
sveitarfélagi. Engin endurvinnslustöð
er í bænum lengur. Hún hefur verið flutt
til Hafnarfjarðar og akstur í hana að
minnsta kosti tvöfaldast með tilheyrandi
tilkostnaði. Þetta verður að teljast öfug-
þróun og í hrópandi ósamræmi við mark-
mið hins opinbera um að draga úr urðun
úrgangs.
Á kosningavori hefði mátt búast við því
að frambjóðendur allra stjórnmálaflokka
berðust um hylli kjósenda meðal annars
með því að bjóða betri þjónustu við sorp-
hirðu og endurvinnslu, en ekki með því
að lengja vegalengdir og flækja líf þeirra
sem þó leggja sig fram við flokkun og
endurvinnslu.
Það hlýtur að vera verðugt verkefni
frambjóðenda til sveitarstjórna að bjóða
íbúum Garðabæjar, Kópavogs, Hafnar-
fjarðar, Álftaness, Seltjarnarness og
Reykjavíkur þjónustu á þessu sviði sem
er hvort tveggja í senn; í takt við tím-
ann og verðlögð með tilliti til markmiða
umhverfisverndar og sjálfbærrar þróun-
ar.
Akstur í boði SORPU
Sorphirða
Þórunn Svein-
bjarnardóttir
Alþingismaður