Fréttablaðið - 07.08.2010, Blaðsíða 6
6 7. ágúst 2010 LAUGARDAGUR
FRÉTTASKÝRING
Hvað kemur fram í lögfræðiáliti sem
Seðlabankainn lét vinna um gengis-
tryggð lán?
Óháð lögfræðiálit sem unnið var
fyrir Seðlabanka Íslands (SÍ) í
maí í fyrra leiddi í ljós að gengis-
tryggð lán, sem viðgengist höfðu
hér á landi um langt árabil, væru í
raun ólögmæt. Stjórnendur Seðla-
bankans telja að það hefði verið í
hæsta máta óviðeigandi að upplýsa
almenning um álitið.
Þrettán mánuðum áður en Hæsti-
réttur komst að þeirri niðurstöðu
að gengistryggð lán væru ólögmæt
komst lögmaður Lex að sömu nið-
urstöðu í lögfræðiáliti sem unnið
var fyrir Seðlabankann. Álitið var
dagsett 12. maí 2009. Sex dögum
síðar tók aðallögfræðingur Seðla-
bankans undir álitið á minnisblaði,
með þeim fyrirvara að ekki væru
allir lögfræðingar sammála um þá
túlkun, og dómstólar muni eiga síð-
asta orðið.
Upplýst er um lögfræðiálitið í
svörum Seðlabankans við fyrir-
spurn nefndarmanna í viðskipta-
nefnd Alþingis og efnahags- og
skattanefnd Alþingis, sem funduðu
nýverið sameiginlega um gengis-
tryggðu lánin.
„Niðurstaða álitsins [...] var sú að
það kynni að vera óheimilt að binda
skuldbindingar í íslenskum krón-
um við gengi erlendra gjaldmiðla,“
segir meðal annars í svari Seðla-
bankans til þingnefndanna.
Aðallögfræðingur Seðlabankans
upplýsti lögfræðinga viðskiptaráðu-
neytisins um efni lögfræði álitsins,
að því er fram kemur í yfirlýsingu
sem Seðlabankinn sendi frá sér í
gær. Þar er einnig bent á að allar
stofnanir og ráðuneyti sem „véla
um fjármálastöðugleika“ hafi
vitað að hugsanlegt væri að dóm-
stólar kæmust að þeirri niðurstöðu
að þessi lán væru ólögleg.
Í yfirlýsingu Seðlabankans
kemur fram að ekki sé hægt að
fullyrða að bankinn hafi vitað að
gengistryggð lán væru ólögleg. Eitt
lögfræðiálit hafi bent í þá átt, en
á móti hafi staðið álit ýmissa ann-
arra lögfræðinga sem gengið hafi
í aðra átt.
Þar segir enn fremur að Seðla-
bankinn sé ekki dómstóll og geti
því ekki skorið úr um lögmæti lán-
anna. „Það væri því í hæsta máta
óviðeigandi ef hann hefði á þess-
um tíma gefið frá sér einhverjar
yfirlýsingar þar að lútandi,“ segir
í yfirlýsingu bankans.
Lögfræðiálitið var ekki afhent
efnahags- og viðskiptaráðuneytinu
með formlegum hætti, en þar vissu
menn vissulega af þessari niður-
stöðu, segir Benedikt Stefánsson,
aðstoðarmaður ráðherra.
Hann segir að álitið hafi í raun
engin áhrif haft, enda dómstóla
að úrskurða um lögmæti lánanna.
Lögmæti þeirra hafi verið einn af
mörgum óvissuþáttum í uppgjörinu
milli nýju og gömlu bankanna, þar
hafi verið borð fyrir báru vegna
ýmissa óvissuþátta.
Seðlabankinn vildi ekki afhenda
Fréttablaðinu lögfræðiálitið og
minnisblað aðallögfræðings bank-
ans þegar eftir því var óskað í gær.
Í yfirlýsingu bankans kemur fram
að bankinn hafi ekki heimild til að
afhenda álitið án samþykkis við-
komandi lögfræðistofu. Ekki verði
reynt að afla þess fyrr en eftir
helgi.
Hvorki seðlabankastjóri né
aðstoðarseðlabankastjóri gáfu kost
á viðtölum vegna málsins í gær.
brjann@frettabladid.is
SKATTAMÁL Huginn Freyr Þorsteins-
son, aðstoðarmaður fjármálaráð-
herra, segir að fyrirfram sé ekki
hægt að útiloka neinar tillögur í
skattamálum.
Í skýrslu um íslenska skattkerf-
ið, sem AGS vann að ósk fjármála-
ráðuneytisins, var lagt til að lægri
skattþrep virðisaukaskattsins yrðu
hækkuð upp í 25,5 prósent ef frá
væru skildar matvörur sem yrðu
með fjórtán prósenta virðisauka-
skatt. Meðal vara sem eru í dag
með lægri skattprósentu má nefna
bækur og dagblöð en í Fréttablað-
inu á mánudag lýstu bóksalar yfir
þungum áhyggj-
um af þessum
tillögum.
„Ég held að
við þær aðstæð-
ur sem eru uppi
núna sé ekki
hægt að útiloka
neit t . Nefnd
vinnur að tillög-
um í skattamál-
um og auðvitað
reynum við að forgangsraða og velja
tillögur sem skila mestu í framtíðar-
tekjum án þess að hafa of neikvæð
áhrif á hagkerfið,“ segir Huginn.
Að sögn bóksala myndi hækkun
á virðisaukaskatti á bækur í 25,5
prósent öll fara út í verðlagið sem
myndi þýða rúmlega sautján pró-
senta hækkun á verði bóka. Slík
hækkun kæmi sérstaklega illa við
háskólanema og fjölskyldur fram-
haldsskólanema.
Huginn segir að litið verði til
slíkra sjónarmiða í skattavinnunni
og að reynt verði að komast hjá því
að leggjast í breytingar sem komi
tekjulágum hópum illa. Hann segir
þó að þessi tillaga AGS hafi ekki
verið rædd sérstaklega í ráðuneyt-
inu. - mþl
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn lagði til afnám lægri þrepa virðisaukaskattsins:
Ekki hægt að útiloka neinar tillögur
HUGINN FREYR
ÞORSTEINSSON
BÓKSALAR UGGANDI AGS hefur lagt til
að hækka meðal annars virðisaukaskatt
á bókum. Bóksalar óttast mjög afleið-
ingar slíkrar hækkunar. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Ekki missa af
Lindu Pétursdóttur, Certified Holistic
Health Counsellor sem er komin
aftur til landsins.
SYKUR - Hversvegna erum við
sjúk í hann og hvað er til ráða?
Þriðjudaginn 10. ágúst kl. 17:30-19:30.
Maður lifandi Borgartúni. Verð: 2.900 kr.
MATREIÐSLUNÁMSKEIÐ
Heilnæmt, grænt og gómsætt!
Fimmtudaginn 12. ágúst kl. 17:30-20:30.
Maður lifandi Borgartúni. Verð: 6.500 kr.
TB
W
A
\R
EY
KJ
A
VÍ
K\
S
ÍA
\
10
19
32
SÍ fékk lögfræðiálit
um ólögmæti lána
Lögfræðiálit sem Seðlabankinn lét vinna leiddi í ljós að gengistryggð lán væru
ólögleg 13 mánuðum fyrir dóm Hæstaréttar. Bankinn ekki dómstóll og því óvið-
eigandi að upplýsa um álitið að mati bankans. Viðskiptaráðuneytið var upplýst.
Seðlabankinn hefði átt að upplýsa almenning um nið-
urstöðu lögfræðiálits um gengistryggð lán í stað þess
að halda niðurstöðunni fyrir sig, segir Margrét Tryggva-
dóttir, þingmaður Hreyfingarinnar.
Upplýst var um lögfræðiálitið í svari Seðlabankans við
spurningum sem fram komu á sameiginlegum fundi
viðskiptanefndar Alþingis og efnahags- og skatta-
nefndar Alþingis hinn 5. júlí síðastliðinn. Svar bankans
er dagsett 30. júlí. Margrét hefur nú ásamt Þór Saari,
þingmanni Hreyfingarinnar, óskað eftir því að fulltrúar
Seðlabankans komi á ný á sameiginlegan fund þessara
tveggja nefnda þingsins til að skýra nánar svörin.
„Við viljum vita hverjir fengu aðgang að þessu lögfræðiáliti,“ segir Margrét.
„Ríkisstjórnin átti klárlega að fá þessar upplýsingar.“ Hún segir næsta víst að
þing og ríkisstjórn hefðu hagað sínum málum öðruvísi sumarið 2009 hefði
verið upplýst um þessa niðurstöðu Seðlabankans. Til dæmis hafi stjórn-
völd verið að ljúka við uppgjörið milli gömlu og nýju bankanna á þessum
tíma. Þá hefðu hugmyndir um almenna niðurfellingu skulda eflaust fengið
víðtækari stuðning ef þessi niðurstaða hefði verið ljós.
Hefði átt að upplýsa almenning
MARGRÉT
TRYGGVADÓTTIR
EKKI AFHENT Seðlabankinn
hafnaði því í gær að afhenda
lögfræðiálitið þar sem bankinn
hafi ekki heimild lögfræðistof-
unnar sem vann álitið til að
afhenda það fjölmiðlum.
FR
ÉTTA
B
LA
Ð
IÐ
/PJETU
R
Hefur þú fundið fyrir skorti á
kjúklingakjöti í verslunum?
JÁ 9,9%
NEI 90,1%
SPURNING DAGSINS Í DAG:
Ert þú sátt(ur) við störf Jóns
Gnarr sem borgarstjóra hingað
til?
Segðu þína skoðun á visir.is
ERTU AÐ FARA
Í SUMARFRÍ?
Pósthúsið ehf. annast dreifingu Fréttablaðsins,
nánari upplýsingar á www.visir.is/dreifing
Þú getur afpantað Fréttablaðið á meðan þú ert að heiman.
Hafðu samband í grænt númer 800-1177 eða sendu póst
á netfangið dreifing@posthusid.is
KJÖRKASSINN