Fréttablaðið - 03.09.2010, Blaðsíða 16
16 3. september 2010 FÖSTUDAGUR
Fjórir ráðherrar viku úr
ríkisstjórn í gær og einung-
is tveir komu í þeirra stað.
Nýliðarnir taka við risa-
vöxnum ráðuneytum vel-
ferðar- og innanríkismála.
Ráðherrar í ríkisstjórn Íslands eru
nú tíu í stað tólf eins og verið hefur
undanfarið ár. Álfheiður Ingadótt-
ir heilbrigðisráðherra, frá Vinstri
grænum, Kristján L. Möller sam-
gönguráðherra, frá Samfylkingu og
utanrþingsráðherrarnir Gylfi Magn-
ússon, efnahags- og viðskiptaráð-
herra, og Ragna Árnadóttir, dóms-
mála- og mannréttindaráðherra,
viku úr stjórninni á ríkisráðsfundi
í gær.
Tveir komu inn í staðinn. Guð-
bjartur Hannesson, sem gegnt hefur
formennsku í fjárlaganefnd Alþing-
is, fær það risavaxna verkefni í
hendurnar að stýra heilbrigðis-,
félags- og tryggingamálum í sam-
einuðu velferðarráðuneyti.
Hinn er ekki ókunnugur ríkis-
stjórnarborðinu. Sá er Ögmundur
Jónasson og gekk úr ríkisstjórn í
fyrrahaust vegna ágreinings um
Icesave-málið. Hans verkefni er
ekki síður stórt, hann fær í fang-
ið dóms- og mannréttindamál auk
samgöngumála í sameinuðu innan-
ríkisráðuneyti.
Árni Páll Árnason flyst um set úr
félags- og tryggingamálaráðuneyt-
inu yfir í efnahags- og viðskipta-
ráðuneytið. Aðrir ráðherrar halda
stólum sínum, að minnsta kosti
þangað til stokkað verður upp að
nýju í stjórninni um næstu áramót.
Þá er ráðgert að sjávarútvegs-, land-
búnaðar- og iðnaðarráðuneyti verði
að einu atvinnuvegaráðuneyti.
Segja viðsnúning hafa orðið
Í tilefni breytinganna á stjórninni
gáfu formenn stjórnarflokkana út
sameiginlega yfirlýsingu um þann
árangur sem náðst hefur í samstarf-
inu og verkefnin fram undan.
Þar segir að á þeim 19 mánuðum
sem flokkarnir hafi starfað saman
hafi þeim tekist að framkalla við-
snúning í efnahagslífi landsins.
Hagvöxtur hafi mælst undanfarna
sex mánuði, hálfu ári fyrr en áætlað
var. Atvinnuleysi sé komið í 7,5 pró-
sent, sem sé mun minna en gert var
ráð fyrir, verðbólga sé komin úr 18
prósentum í 4,5 og stýrivextir hafi
lækkað úr 18 prósentum í 7. Þá hafi
gengið styrkst verulega.
Á sama tíma hafi farið fram upp-
gjör í íslensku samfélagi gagnvart
þeirri stefnu og vinnubrögðum sem
viðgengust í atvinnulífi, stjórnmál-
um og stjórnsýslu fyrir bankahrun.
Það uppgjör birtist í „víðtækri upp-
stokkun á innviðum samfélagsins“
og við þá vinnu sé skýrsla rannsókn-
arnefndar Alþingis grundvallar-
gagn sem áfram verði unnið eftir.
Verkefnin fram undan útlistuð
Í plagginu gefur að líta lista með
tuttugu atriðum sem formenn flokk-
anna eru sammála um að þurfi
að hrinda í framkvæmt á næstu
mánuðum.
Þar ber helst að nefna að til stend-
ur að endurskoða lög um stjórn fisk-
veiða á grunni niðurstöðu sátta-
nefndar og tryggja ákvæði um
sameign þjóðarinnar á auðlindum í
stjórnarskrá. Mistakist sáttanefnd-
inni ætlunarverk sitt, og engin sátt
næst, verði þjóðaratkvæðagreiðsla
um kvótakerfið undirbúin.
Þá á að samþykkja rammaáætl-
un og verndum og nýtingu íslenskr-
ar náttúru, halda áfram að afnema
gjaldeyrishöft, klára þriðju og fjórðu
endurskoðun áætlunar Íslands og
Alþjóðagjaldeyrissjóðsins, stórefla
embætti Umboðsmanns skuldara og
lögfesta austurrísku leiðina varð-
andi kynbundið ofbeldi.
Einnig stendur til að breyta lögum
„til að innleiða nýskipan ráðning-
armála og breytta stjórnarhætti í
Stjórnarráði Íslands“ og skoða það
að koma Þjóðhagsstofnun á fót á
nýjan leik.
FRÉTTASKÝRING: Breytingar á ríkisstjórninni
Stígur
Helgason
stigur@frettabladid.is
„Þetta verður erfitt og það
var vitað fyrirfram. Þetta er
gríðarlega stórt verkefni og
krefjandi en ég nálgast það af
auðmýkt og veit að það er gott
fólk á bak við mig alls staðar,“
segir Guðbjartur Hannesson,
nýr félags-, trygginga- og
heilbrigðisráðherra.
Guðbjartur segir að til standi
að ná fram meiri hagkvæmni
með því að sameina ráðu-
neytin í velferðarráðuneyti,
og tilgangurinn með því sé
að peningarnir skili sér sem
mest til þeirra sem þurfa á
þeim að halda, í heilbrigðis-
málum, málefnum fatlaðra og
vinnumarkaðsmálum. Ekki sé
ástæða til að hafa áhyggjur af
því að ráðuneytið verði of stórt
og svifaseint. Stærri einingar
eigi þvert á móti að geta ráðið
við stærri og flóknari verkefni.
Verður erfitt
Kristján L. Möller, fyrrverandi
samgönguráðherra, segir að kapp-
samir menn eins og hann vilji að
sjálfsögðu ekki hætta sem ráð-
herrar. „Sérstaklega vegna þess að
ég tel að við hefðum þurft svona
tvo mánuði í viðbót til að klára
viðræður við lífeyrissjóðina, sem
er stórmál og má ekki tefjast.“
Brýnt sé að koma því verki í gang,
bæði til að skapa atvinnu og
umferðaröryggi. Forsætisráðherra
hefur boðið Kristjáni að leiða þær
viðræður áfram.
Aðspurður segir Kristján að sér
lítist ekki illa á að samgöngumál-
in séu nú á forræði ráðherra af
höfuðborgarsvæðinu.
Vildi sitja lengur Álfheiður Ingadóttir segist standa sátt upp úr stól
heilbrigðisráðherra. Með breytingunum sé gengið í tvö
mikilvæg verkefni: að endurskipuleggja stjórnarráðið og
styrkja eininguna í stjórnarliðinu.
Hún óttast ekki framgang þeirra mála sem hún hefur
unnið að í sinni embættistíð. „Ég treysti því að góðum
málum verði fram haldið, bæði af nýjum ráðherra og
starfsmönnum heilbrigðisþjónustunnar og ráðuneytisins.“
Spurð um ójafna kynjaskiptingu í ráðherraliðinu segist
hún helst hafa viljað halda jafnri stöðu kynjanna. „En það
verður ekki á allt kosið.“ Takmarkið sé þó að svo verði á
nýjan leik sem fyrst.
Styrkir eininguna í ríkisstjórninni
Ögmundur Jónasson kemur á nýjan leik inn í ríkisstjórn-
ina og tekur við embættum dómsmála-, mannréttinda-,
samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra. „Ég byggi á starfi
forvera minna í starfi og alls þess starfsfólks sem vinnur
verkin í þessum ráðuneytum,“ segir Ögmundur.
Icesave-málið, sem olli því að hann sagði sig úr
ríkisstjórn fyrir ári, sé nú komið í annan farveg og hvorki
það né Evrópumálin muni flækjast fyrir hans starfi í ríkis-
stjórninni. Spurður hvort breytingarnar séu einkum hugs-
aðar til þess að friðmælast við hina svokölluðu órólegu
deild innan Vinstri grænna, segir Ögmundur annarra að
svara því. „En ég er ekkert sérstaklega órólegur maður.
Ég er bara fullkomlega rólegur.“
ESB og Icesave ekki fyrirstaða
Velferðarráðuneyti
Guðbjartur
Hannesson
Félags- og
tryggingamála-
ráðuneyti
Árni Páll Árnason
Innanríkisráðuneyti
Ögmundur Jónasson
Dómsmála- og
mannréttinda-
ráðuneyti
Ragna Árnadóttir
Efnahags- og
viðskiptaráðu-
neyti
Gylfi Magnússon
Samgöngu- og
sveitarstjórnar-
ráðuneyti
Kristján L. Möller
Ráðherrum fækkað í tíu
Jóhanna Sigurðardóttir
forsætisráðherra segist
eiga von á að töluverður
sparnaður hljótist af
þeirri sameiningu ráðu-
neyta sem gert er ráð
fyrir að verði að veru-
leika á næstu dögum.
„Þarna verður farið í
breytingar sem staðið
hafa til í áratugi,“ segir
hún. Þær séu enn
fremur í samræmi við það sem fram
kom í skýrslu rannsóknarnefndar
Alþingis um mikilvægi hagræðingar
í stjórnkerfinu. „Þetta auðveldar
okkur líka að fara í það stóra
verkefni sem er fram undan, sem er
hagræðing og fækkun stofnana.“
Jóhanna segir ljóst að sameining-
in muni hafa í för með sér einhverja
fækkun starfsfólks.
Spurð um þá staðreynd að
hlutfall kvenna í ríkisstjórninni lækki
með þeim breytingum
sem gerðar voru í gær
minnir Jóhanna á að
þær breytingar séu
einungis fyrsti áfanginn
í uppstokkun á ríkis-
stjórninni. „Við erum
líka að fara í breytingar
um áramót og þá vona
ég að sú skekkja leið-
réttist,“ segir Jóhanna.
Jóhanna var einnig
spurð hvort andstæðingar aðildar
Íslands að Evrópusambandinu væru
að styrkja stöðu sína í flokknum í
ljósi þess að Jón Bjarnason heldur
ráðherrasæti sínu og Ögmundur
Jónasson kemur inn á nýjan leik.
„Við erum að vinna með tillögu
sem Alþingi samþykkti um umsókn
að Evrópusambandinu og ráð-
herrar verða auðvitað að vinna
í samræmi við þá tillögu,“ segir
forsætisráðherra.
Kynjaskekkjan leiðréttist um áramót
Gylfi Magnússon, fyrrverandi efnahags- og við-
skiptaráðherra, segist ánægður með málalyktir.
Hann segist ekki telja að umræða síðustu vikna
um vinnubrögð hans í kringum lögfræðiálit um lög-
mæti gengistryggðra lána hafi ráðið miklu um það
að hann hverfi nú úr stjórninni. „Það var auðvitað
ekki notaleg uppákoma en þessar breytingar ráðast
af öðrum þáttum sem eru vel þekktir.“
Gylfi á von á því að snúa núna aftur til kennslu í
Háskóla Íslands. Hann hefur verið í leyfi á meðan á
störfum hans fyrir ríkisstjórnina stóð.
Aftur í Háskólann
Ragna Árnadóttir, fráfarandi dóms-
mála- og mannréttindaráðherra,
segist ganga sátt frá borði ríkis-
stjórnarinnar. Hún hefði ekki viljað
sitja þar lengur og segist ekki geta
hugsað sér að snúa aftur í pólitík,
né eigi hún von á því að fara aftur
til starfa í ráðuneytinu.
„Nei. Ég geng ekki um með
neinar grillur um að ég sé akkúrat
rétta manneskjan til að gera þessa
hluti og að allt sem ég hef gert sé
ósnertanlegt,“ segir hún spurð um
það hvort hún hafi áhyggjur af því
að Ögmundur Jónasson kollvarpi
því sem hún hefur áorkað. Þá
segir hún ekki óeðlilegt að starfinu
gegni ólöglærður maður.
Hætt í pólitík
Steingrímur J. Sigfússon
fjármálaráðherra segist
ekki í vafa um að breyt-
ingarnar á ríkisstjórn-
inni komi til með að
styrkja hana. „Þetta eru
sterk skilaboð um það
að þessi ríkisstjórn er
ekkert á förum heldur að
endurskipuleggja sig og
styrkja með hliðsjón af
verkefnunum framund-
an,“ segir hann.
Þá styrki þetta einnig
samstarf flokkanna og
sé líklegt til að auka
samheldni í stjórninni.
Hann segist ekki telja að stóru
ráðuneytin tvö, undir stjórn Guð-
bjarts Hannessonar og Ögmundar
Jónassonar, verði of þunglamaleg.
„Auðvitað eru þau stór og fyrir-
ferðarmikil og það er afar ábyrgð-
armikið hlutverk sem þeir takast á
hendur Ögmundur og Guðbjartur
vegna þess að þarna er stór hluti
ríkisútgjaldanna undir en um leið
eru miklir hagræðingarmöguleikar í
því að samþætta betur stofnanir og
verkefni innan félagslega geirans og
heilbrigðisgeirans.
Ég held að því sé
vel skipað að fá þar
reyndan formann
fjárlaganefndar
Alþingis til að halda
utan um þá miklu
fjármuni sem þar eru
á ferðinni og sömu-
leiðis er mikilvægt að
endurskipulagningin í
innanríkisráðuneytinu
gangi vel.“
Hann segir utan-
þingsráðherrana tvo
hafa skilað mjög
góðu verki en þessi nýja stjórn sæti
tíðindum að því leyti að hún sé nú
fyrsta hreina pólitíska vinstri stjórnin
í lýðveldissögunni.
Aðspurður segist hann ekki telja
að breytingarnar hafi nokkur áhrif á
aðildarumsókn Íslands að Evrópu-
sambandinu. „Einfaldlega vegna
þess að það mál er í tilteknum
farvegi og afstaða manna breytist
ekkert hvort sem þeir eru innan
eða utan ríkisstjórnar. Það er alþingi
sem tekur grundvallarákvarðanirnar
og svo þjóðin.“
Eykur samheldni stjórnarinnar
Heilbrigðisráðu-
neyti
Álfheiður Ingadóttir
ÚT ÚT
INN INN
Efnahags- og við-
skiptaráðuneyti
Árni Páll Árnason
ÚT ÚT
NÝJA STJÓRNIN Á myndinni eru Ögmundur Jónasson, Árni Páll Árnason, Jón Bjarnason, Össur Skarphéðinsson, Jóhanna Sigurðar-
dóttir, Ólafur Ragnar Grímsson, Steingrímur J. Sigfússon, Katrín Jakobsdóttir, Katrín Júlíusdóttir, Svandís Svavarsdóttir og Guðbjart-
ur Hannesson. FRÉTTABLAÐIÐ / GVA