Morgunn - 01.12.1930, Blaðsíða 27

MORGUNN
169
ftiannanna. Þó að hann sé hátt yfir oss hafinn og hafi
°iörgu öðru að sinna en oss, og þó að vér getum ekki
Sert oss neina verulega hugmynd um tilgang starf-
semi hans, þá höfum vér þó leyfi til að trúa því, að
eins og ekkert er of stórt fyrir hann, þá sé ekkert —
°g ekki heldur vér — of smátt eða lítilfjörlegt til þess,
að hann vilji annast það og vernda, því að „í honum
erum, lifum og hrærumst vér“ og „hið neðra eru ei-
^ífir armar“, sem bera oss uppi á reginhafi þrauta vorra
°S þjáninga.
En þá er spurningin þetta: Eru nokkur rök fyr-
lr því, að framhaldslíf sálarinnar sé staðreynd? Já,
víst eru til rök fyrir því, heimspekilegs eðlis, en það
er þeim sameiginlegt, að þau sannfæra víst engan, sem
ekki trúði áður, eða vildi sérstaklega trúa. Þá er trú-
arvissa einstaklingsins, hvort sem hún er til komin
fyrir dulræna (mystiska) reynslu eða á annan veg,
en henni fylgir sá ágalli, að hún sannfærir engan nema
Þann, sem fyrir henni hefur orðið. Nútíminn þarfnast
°& krefst reynslu, en ekki eintómra ályktana, og ekki
nægir honum sú reynsla, sem aðeins sérstaklega gerð-
lr menn geta orðið fyrir í fylgsnum sálar sinnar, held-
Ur þarf hann reynslu, sem staðfesta má með tilraun-
nm og öllum getur komið að notum. Og hér koma dul-
arfull fyrirbrigði (sálarrannsóknir og andahyggja) til
ségunnar. Fyrir því hefur það verið sýnt og sannað sí-
vaxandi fyrir fjölda manna, að framhaldslífið er stað-
reynd, og þar með hefur verið hlaðinn grunnmúr und-
lr skýjaborgir trúarbragðanna. Það gerir ekkert til, þó
aö almenningur vísindamanna hafi ekki enn þá kynnt
Ser þær staðreyndir, sem hér er um að ræða, eða neiti
Þeim án athugunar og rannsókna, eða loks reyni með
ölium hugsanlegum ráðum að komast hjá þeim álykt-
Unum, sem af þeim má draga. Tilveran er ekki nein
kínversk brúða, sem kinkar kolli við öllum tilgátum
OJí appáhaldskenningum, heldur er hún sú, sem „er,