Morgunn - 01.12.1930, Síða 28

170
MORÖUNN
var og verða mun“, hvað sem sjálfbirgingslegir „spek-
ingar“ segja. Það er að vísu gott og blessað, að efa ný
fyrirbrigði í byrjun, ef síðan er hafin hleypidómalaus
rannsókn, en að halda bara áfram að efast um alla ei-
iífð, er ekki upphaf vizkunnar, heldur hátindur heimsk-
unnar. En hitt er meiri furða, hvernig málsvarar trú-
arbragðanna flestir taka þessum nýja og óvænta liðs-
auka í baráttunni gegn efnishyggjunni. Þeir voru á
hröðu undanhaldi fyrir fylkingum efnishyggjunnar, og
á hverjum degi hlupu fleiri og færri úr liði trúarbragð-
anna yfir til andstæðinganna, en samt hafa þeir ekki
látið sér segjast, nema örfáir. Og ef nú er annað and-
rúmsloft umhverfis trúarbrögðin, en fyrir t. d. fimm-
tíu árum, þá er það sannarlega ekki kirkjunum að
þakka, — þær hafa aðeins haldið í og að vísu gert
með því gott verk á sína vísu, — heldur er það að
þakka sjálfri framþróun náttúruvísindanna, sem hefur
leitt menn inn á nýjar leiðir og gert þá skyggnari á
ný sjónarmið, — en þó er það einkum að þakka sál-
rænum rannsóknum, einkum innan spíritismans.
Og þegar nú framhaldslífið er sannað og þar með
viðhald uppsprettu allra mannlegra verðmæta, með-
vitundarinnar, og þar með lagður grundvöllur að ör-
uggri trú á raunverulegan guð, sem er í einu hinn
æðsti máttur og hinn æðsti kærleikur, er í einu bæði í-
búandi náttúrunni og yfir hana hafinn, — þá getur ver-
ið vit í og gaman að hugleiðingum eins og þeim, sem
ég hóf mál mitt á, um náttúruna og þá vitund, sem
í henni felst. Þá getur maður trúað bæði innblæstri
spámannanna og sínum eigin innblæstri, þá finnui'
maður sálina skína út úr augum náttúrunnar, sér dýrð-
ina bjarma gegnum ásýnd hlutanna og skynjar, að
,,allt er af einu fætt“, að öll tilvei'an er órjúfandi heild-
areining og að kærleikurinn er grunntónn tilverunnar.
Jakob Jóh. Smári.