19. júní - 19.06.1955, Page 24

tekið hafði sveinspróf í málaraiðn nokkru áður en
Ásta kom frá Hamborg. Skrapp hún nú heim
snögga ferð og var forvitni á að vita, livort breyting
væri orðin á almenningsálitinu gagnvart þessu til-
tæki hennar. Og viti menn, nú sagði enginn við
liana eins og áður hafði komið fyrir: „Ogþú málar
og málar og ert þó kvenmaður," heldur héldu
reykvískar konur henni samsæti, til að votta henni
virðingu sína fyrir dugnað hennar og framtak. En
öllum erfiðleikum var þó ekki lokið enn. Starfs-
bróðir Ástu segir svo frá í minningargrein urn
liana:
„Þær stöllur fengu brátt nokkuð að starfa á vinnu-
stofu sinni í Kaupmannahöfn og eins í heimahús-
um. Svo voru þær eitt sinn beðnar að mála hús að
utan þarna í götunni. Þótti vegfarendum strax
nokkuð kynlegt að sjá tvær stúlkur á stjái uppi á 12
m. háum vinnupöllum við að mála. En það beit
ekkert á þær, og undu nú glaðar við sitt. En sú dýrð
stóðekki lengi. Fyrr en varði kom fyrir óvænt atvik.
Einn daginn söfnuðust fjölmargar konur að húsi
því, er þær voru að mála og létu allófriðlega.
Reyndust þetta vera málarakonur, sem þarna voru
komnar til þess að mótmæla því, að þessar stelpur,
eins og þær orðuðu það, væru að rífa vinnuna frá
mönnum þeirra og þar með brauðið frá börnun-
um. Héldu þær uppi harki miklu og háreysti og
liöfðu í hótunum við hinar ungu sérmenntuðu
kynsystur sínar. — Fór hér sem svo oft áður, að
enginn má við margnum. Urðu þær að láta í minni
pokann fyrir þessum herskáu konum. Þótti þeim
að vonum leitt að fá ekki að vinna í friði við sitt
starf, sem þær höfðu öll lagaleg réttindi til, og
vafalaust hefðu þær getað notið lögregluverndar
til þess að vinna, ef á hefði reynt. En Ásta að
minnsta kosti vildi ekki eiga í neinum útistöðum
við samborgara sína og kvaddi nú kóng og prest og
hélt heim til íslands." —
í 10 ár stundaði hún svo iðn sína hér heima og
hafði alltaf nóg að gera, því að menn fundu, að
það var óhætt að treysta henni, og nemendur sótt-
ust eftir að vinna hjá henni.
Árið 1913 gekk Ásta í Kvenréttindafélag íslands,
og það sýnir hvaða traust konur báru til hennar,
að á þeim fundi ritar hún fundargerð og á næsta
fundi er hún kosin ritari félagsins fyrir það ár.
Ég kynntist frú Ástu dálítið meðan hún dvaldi
hér heima í nokkra mánuði ásamt seinni manni
sínum árið 1953. Þá sagði hún mér m. a. hvernig
það atvikaðist að hún fór til Ameríku.
Eins og áður er getið var skrifað um hana í þýzk
blöð þegar hún tók meistaraprófið. Meðal þeirra,
sem lásu þetta, var ungur Svisslendingur, Jakob
Thöni að nafni. Hann hafði áhuga á íslenzkum
fræðum og hugsar, að nú geti hann komizt í sam-
band við ísland með því að skrifa þessari ungu
stúlku, og upp frá þessu skrifuðust þau á. Oft
hafði hann ráðgert að koma til að hitta hana, en
ekkert varð af því. Svo ílyzt liann til Washington-
fylkis í Bandaríkjunum og því var útséð um að
hann kæmi til íslands. Nú skrifar liann, að hún
verði að koma til að hitta sig. Útþráin er enn rík
hjá Ástu, og fyrrihluta vetrar 1920 fór hún til
Ameríku, en ætlaði sér þá ekki að ílendast þar.
Um miðjan desember hittust þau og giftu sig á
gamlársdag. „Og svo var ég í Paradís í þrjú ár,“
sagði hún og brosti angurvært. Þegar maður henn-
ar andaðist snögglega eftir þriggja ára hjónaband
höfðu þau eignazt eina dóttur og hjá þeim var líka
sonur hennar. Þá kom sér vel að geta tekið upp
aftur sína fyrri atvinnu. Tveimur árum síðar gekk
hún að eiga seinni mann sinn, Jóhann Norman,
ættaðan úr Skagafirði. Hann var þá ekkjumaður
og átti sjö börn af fyrra hjónabandi. Þau eignuð-
ust tvö börn, svo að alls urðu börnin ellefu. Þá
kom sér líka stundum vel, að húsmóðirin gat
brugðið fyrir sig penslinum.
Árið 1934 brann hús þeirra hjóna og allir innan-
stokksmunir, en með aðstoð barna sinna og tengda-
barna byggðu þau strax upp aftur. Fyrsta vetur-
inn vannst ekki tími til að klæða húsið að innan,
en Ásta strengdi þá striga á veggina og málaði
myndir á þá. Tókst Jjað svo vel, að þau hálfsáu
eftir að verða að taka Jrað niður.
Lengi hafði hana langað til að fást við listmálun,
en það var ekki fyrr en hún var komin á sjötugs-
aldur og börnin farin að sjá fyrir sér sjálf, að hún
gat leyft sér að ganga á listaskóla, og fór nú að
mála landslagsmyndir. Seinustu árin lagði hún
aðallega stund á að mála andlitsmyndir og fékk
mikið lirós fyrir þetta hvorutveggja. Nær þrjátíu
ár lifði hún í ástríku hjónabandi með seinni manni
sínum í Pont Roberts í yndisfögru landslagi á
strönd Kyrrahafsins, en þó átti ísland alltaf hug
hennar og hjarta. Þegar hún var hér heima sein-
ast, sagði hún stundum: „Ég hef séð margar falleg-
ar borgir, en Reykjavík er yndislegust af þeim
öllum.“
Ásta Kr. Árnadóttir Norman andaðist að heim-
ili sínu þ. 4. febr. 1955. Hún liafði mælt svo fyrir
19. 1 Ú N í
10