19. júní - 19.06.1955, Qupperneq 40

JCoeHnaiáðstelna Qllú^usamtiaH^s dslanc)s
Dagana 22.-23. janúar 1955 var haldin verka-
kvennaráðstefna í Reykjavík. Var það Alþýðu-
samband íslands, sem ráðstefnuna hélt og náði
hún til allra stéttarfélaga kvenna innan samtak-
anna, svo og þeirra, sem eru sameiginleg félög
kvenna og karla. Aðdragandinn að þessu var í
stuttu rnáli, að nokkrir kvenfulltrúar, sem sátu
þing Alþýðusambandsins s. 1. haust, báru þar fram
tillögu um að slík ráðstefna yrði haldin, og skyldi
hún fjalla um launajafnrétti kvenna og karla og
samræmingu á kaupi verkakvenna innbyrðis. Aður
hafði þetta nokkuð verið rætt í þáverandi stjórn
Alþýðusambandsins og fengið þar góðar undir-
tektir. Tillaga kvennanna var samþykkt af Al-
þýðusambandsþingi og væntanlegri sambands-
stjórn falið að sjá um að ráðstefnan yrði haldin.
Var það síðan gert 22.-23. janúar s. 1., en svo ó-
heppilega vildi til, að veður og færð reyndist mjög
óhagstætt um það leyti, svo að miklir samgöngu-
örðugleikar voru jafnvel um næsta nágrenni
Reykjavíkur.
Mun þetta hafa verið orsök þess, að aðeins 7 fé-
lög utan Reykjavíkur sendu fulltrúa á ráðstefn-
una. Voru þeir alls 10, en úr Reykjavík voru 13
fulltrúar frá 9 félögum. Auk þessa voru áheyrnar-
fulltrúar frá þremur félögum, þar á meðal Kven-
réttindafélagi Islands. Einnig sat stjórn Alþýðu-
sambandsins að sjálfsögðu ráðstefnuna.
Verkefni ráðstefnunnar var, eins ogáður er sagt,
tvenns konar: Annars vegar að vinna að samræm-
ingu kaupsins, en þau mál stóðu þannig, þegar
ráðstefnan var haldin, að í gildi voru 7 mismun-
andi kaupstig í almennri dagvinnu kvenna, frá kr.
7.20 á klukkustund í grunn og niður í kr. 6.00. —
Á sama tíma var kaup karla nálega eins hvar sem
er á landinu, enda hafa verkamenn lagt á það
áherzlu hin síðari árin, að þeim sé greitt sama kaup
um allt landið. Hitt verkefnið var, að félögin bind-
ist samtökum um að ná sem beztum og skjótustum
árangri í að koma á launajafnrétti kvenna og karla.
Það mál hefur nú um árabil verið eitt af baráttu-
málum verkakvenna, og hafa þær leitazt við að fá
inn í kjarasamninga sína atriði, sem stefna að því
marki. Hefur t. d. verkakvennafélaoið Framsókn
O
í Reykjavík ásamt öðrum verkakvennfélögum við
Faxaflóa og nokkur fleiri félög fengið það inn í
samninga sína, að ýmis vinna er greidd með karl-
mannskaupi. Þetta gildir enn þá einkum um erfið-
ustu og óþrifalegustu störfin, en ef vinnuveitend-
ur viðurkenna, að konur séu jafnokar karla við
þau störf, þá virðist augljóst, að þær geti eigi síður
verið það við hin léttari störfin.
Aðalatriðin, sem fram kornu í ályktun, sem ráð-
stefnan samþykkti eru þessi:
1. Að algert jafnréti karla og kvenna í launa- og
kjaramálum sé það lokatakmark, sem verkalýðs-
samtökin Jiljóti að keppa eftir að ná með hverjum
þeim úrræðum, sem samtökin geta beitt í þvi
skyni, og sé jafnl'ramt leitast við að fá fullt launa-
jafnrétti kvenna og karla viðurkennt í landslög-
um.
2. Að gera tilraun til að ná þeim bráðabirgða-
áfanga, að kvennakaupið verði livergi Jægra en
90% af karlmannskaupi.
3. Að stefnt sé að því að samræma kaup verka-
kvenna innbyrðis miðað við það, sem bezt hefur
náðst á einstökum stöðum, svo að sama kaup sé
greitt fyrir sömu vinnu, livar sem hún er unnin á
landinu.
Var kosin löst nefnd kvenna, sem skyldi ásamt
stjórn Alþýðusambandsins liafa fornstu um fram-
kvæmd þeirra mála, sem ráðstefnan fjallaði um.
Ég lief hér í stuttu máli sagt nokkuð frá þessari
fyrstu verkakvennaráðstefnu, sem ltaldin hefur
verið hér á Jandi. — Höfuðmarkmið hennar var
launajafnréttið, sem einnig er eitt aðalbaráttumál
ýmsra annarra kvennasamtaka en verkakvenna,
svo sem oft hefur komið frarn á ýmsum fundum
og samkomum þeirra, meðal annars á Landsfundi
K. R. F. í. En bezta og raunar eina leiðin til þess
að ná þessu marki er, að mínu áliti, að konurnar
treysti fyrst og fremst sínum eigin samtökum og að
þær viti, hvað þær vilja.
Skrifað í maí 1955.
Guðný Helgadóttir.
19. JÚNÍ
26