19. júní - 19.06.1955, Blaðsíða 41

STEINUNN H. liJARNASON:
Frú THORA MELSTED
STOFNANDI F Y R S T A KVENN ASKÓLA Á í S L A N D I
18. desember 1823 — 21. april 1919
Frú Thoru Melsted auðnaðist ekki einungis
langt líf, heldur jafnframt starfsamt líf og nyt-
samt.
Hún hélt andlegum kröftum sínum allt fram
undir 95. afmælisdaginn, 18. des. 1918. Sjónin var
að vísu tekin mjög að bila, en heyrn mátti heita
góð. Hugsunin ljós, minni um löngu liðna atburði
ágætt og viljinn enn ákveðinn og einbeittur. Þó
var sem henni væri Ijóst, síðasta sumarið, að brátt
mundi draga að leiðarlokum.
Ein af ágætis konum þessa bæjar hafði sótt hana
í bíl og farið með heim til sín. Frú Melsted hefir
án efa, átt hlýja stund hjá þessari nngu vinkonu
sinni, sem yljað liefir hjarta hennar. Eftir jretta
tók hún sér fyrir hendur að heimsækja nokkrar
garnlar skólastúlkur, eins og hún var vön að orða
það. Hún talaði ekki um, að þetta mundi verða sín
síðasta för, en við fundum að svo rnundi verða.
Sumri var þegar tekið að halla og ævin var orðin
löng.
Faðir frú Melsted var Grímur Jónsson, amt-
maður, bróðir húsfreyjunnar á Bessastöðum, Ingi-
bjargar Jónsdóttur, konu Þorgríms Tómassonar,
gullsmiðs og skólaráðsmanns, en þau voru, sem
kunnugt er, foreldrar skáldsins á Bessastöðum.
Grímur var fæddurað Görðum á Akranesi 1785.
Tvítugur að aldri sigldi hann til Kaupmannahafn-
ar — 1805 — til að nema lög. Lauk; hann embættis-
prófi í lögum 1808. Þá gekk liann í herinn og tók
herforingjapróf með miklu lofi 1810. Eftir það
liafði hann kennslu á hendi við herskóla. En 1819
verður hann bæjarfógeti í Skelskör á Sjálandi. Þar
fæddist Thora 18. des. 1823. Kona Gríms hét Bir-
gitta Cesilia, f. Breum, dönsk-norsk að ætt. Tliora
var yngst dætra Gríms, en einn son áttu þau for-
eldrar hennar. Dvaldi hann alla ævi í Danmörku.
1824 fær Grímur veitingu fyrir amtmannsemb-
ættinu í norður- og austuramtinu eftir lát Stefáns
Þórarinssonar á Möðruvöllum.
Fluttist Grímur þá heim með fjölskyldu sinni
og settist að á Möðruvöllum í Hörgárdal. Thora
var þá á fyrsta ári.
Kona Gríms festi aldrei yndi á íslandi, þráði
hún land sitt og mun það hafa orðið til þess, að
Grímur hvarf al tur til Danmerkur 1833.
Það er sem þessi ár á Möðruvöllum hafi aldrei
horfið Thoru úr huga. Þar lék hún sér í bernsku
og merkti fyrst ilm úr grasi. En daprar minningar
átti hún þaðan, t. d. þegar stóra timbnrhúsið
brann og hún var borin burt úr eldinum.
En þess minntust þau Melstedshjón síðar, að
þetta var einmitt sama húsið og Páll Melsted var
fæddur í 1812.
Tliora er 10 ára þegar hún hverfur aftur með
foreldrum sínum til Danmerkur og faðir hennar
verður bæjarfógeti í Middelfart á Fjóni.
Á bréfum Ingibjargar, systur Gríms, er að heyra,
að hagur hans hafi ávallt verið þröngur. Hann
hafi séð eftir að sleppa amtmannsembættinu og
ekki unað sér þar, sem hann var. Svo eftir lát
Bjarna Thorarensen sækir Grímur aftur um amt-
mannsembættið.
Verður, eins og systursonur hans, Grímur skáld,
kemst að orði, „formaður Bjarna Thorarensen og
eftirmaður."
Grímur flytur einn heim til íslands 1843, og sezt
enn að á Möðruvöllum. Kona hans og börn verða
eftir í Danmörku. Munu þær systur, dætur Gríms,
hafa stundað nám í Kaupmannahöfn á þessum ár-
um og foreldrar þeirra viljað, að þær lykju því. En
frú Johnson ekki getað hugsað til annarrar dvalar
á íslandi.
19. JÚNÍ
27