19. júní - 19.06.1959, Blaðsíða 13

Ídóndadóttirin
a
Einhvern tíma fyrr á öldum, segir sagan, að
bóndi einn hafi búið á Eyri við Önundarfjörð, sem
átti dóttur eina, unga og fagra. Bóndi þessi hafði
í seli á sumrin langt úti með firðinum á svonefnd-
um Hvannökrum. Sumar eitt var hóndadóttir í
selinu ásamt smala. Þá ber það til tíðinda, að stórt
og glæsilegt seglskip sést koma inn fjörðinn, varp,a
akkerum á móts við selið, og bátur fer í land, og
skipverjar sækja sér vatn. Skipið dvelst þarna
nokkra daga, en siglir síðan á haf út. Um haustið
kemur sama skipið aftur og hefur nú lengri við-
dvöl. Yfirmaður skipsins var ungur og glæsilegur,
og sást hann oft fara á fund bóndadóttur. Skömmu
eftir að skipið er farið, er rekið úr selinu. Stúlkan
verst allra frétta af skipinu, en um hálsinn ber
hún lítið gullmen, sem grafið var í hálfmáni og
stjarna. Líður nú veturinn, en um vorið elur stúlk-
an harn. Það er drengur, dökkur á brún og brá,
og harla ólíkur móðurfólki sínu.
Um það bil tveim árum síðar er stúlkan enn í
selinu og hefur drenginn hjá sér. Þá sést í þriðja
sinn seglskip sigla þöndum seglum inn fjörðinn og
stanza hjá selinu. 1 þetta sinn dvelst það aðeins
skamma hríð, en þegar það siglir hrott, eru bæði
stúlkan og drengurinn horfin.
Fjöldamörgum árum síðar siglir enn stórt skip
inn fjörðinn. Landslagi háttar þannig til, að sand-
eyri, fremur stór, skagar út í fjörðinn miðjan; er
þar byggð nokkur, en uppi undir fjallshliðinni
fyrir ofan stóð bærinn Eyri. Skipið varpar nú akk-
erum skammt utan við eyrina, og fer bátur frá því
í land. Fyrir hafði komið, að menn af útlendum
fiskiskipum kæmu að landi til að jarða menn, sem
látizt höfðu á hafi úti, og fólk lét þetta afskipta-
laust. Nokkrir menn stigu á land úr bátnum og
báru kistu milli sín. Þeir grófu hana á miðri eyr-
inni. Það vakti athygli fólksins, að mikil og há-
tíðleg athöfn virtist fara fram um leið, en það var
óvanalegt, þegar sjómenn áttu í hlut.
Saga þessi lifði á vörum fólksins um um lang-
an aldur, en allt í einu fékk hún byr undir báða
vængi. Um árið 1930 barst hreppstjórn Flateyrar-
hrepps bréf frá Englendingi, sem var af frönskum
ættum. I bréfinu er spurzt fyrir um það, hvoi’t
ekki lifði nein sögn um franskt skip, sem hefði
3 ora ÍdriciriL
óóoa
1 dag kvöddum við hana
gömlu konuna fallegu,
sem átti svo langa œvi.
Hún hafði gengið léttum barnsfótum
um þessa borg,
me'San borgin var enn í bernsku.
Drengurinn, sem hún kenndi
aS þekkja stafina,
jarSsöng hana,
sjálfur kominn aS fótum fram,
og enginn jafnaldra
fylgdi henni síSasta spölinn.
Hún stöS oftast ein
í þéttum hópi œttingja og viná,
ekki jafningja.
Hún var gœdd éSli þeirra,
sem bera birtu á umhverfi sitt,
og nú lýsir af minningu hennar.
Liturinn, sem hún valdi á kistuna sína
— ekki var hann í œtt viS dauSann,
því sú yngsta,
sem viS enn þekkjum af œtt hennar,
vísir aS fimmtu kynslöS,
fékk sama lit á gullastokkinn sinn.
Halldóra B. Björnsson.
komið með lik íslenzkrar konu, er hefði verið
jörðuð þarna á eyrinni. Maður þessi kvaðst hafa
verið að grúska i sögu ættar sinnar og komizt að
raun um, að einn forfaðir sinn, auðugur franskur
aðalsmaður, hefði rænt islenzkri bóndadóttur og
flutt hana með sér til Frakklands. Þar hefðu þau
lifað í farsælu hjónabandi, en þrátt fyrir það var
það heitasta ósk þessarar konu, að hún fengi að
bera beinin í íslenzkri mold.
Settu menn fyrirspurn þessa í samband við þjóð-
söguna um hvarf bóndadótturinnar á Eyri -—■ en
sennilega verður aldrei úr því skorið, hvort sú til-
gáta er rétt.
Ingibjörg Lilý Björnsdóttir.
19. JÚNl
11