19. júní - 19.06.1966, Page 32

KDNUR
í ÁBYRGÐARSTÚÐUM
ANDRÉ MAURDIS
Það er ekkert einsdæmi, að konur sitji á valda-
stóli. Það gerðu þær margar þegar í fornöld og
fórst oft vel úr hendi. Hér á Vesturlöndum er
skemmst að minnast Elísabetar I. í Englandi, og
Viktoríu síðar, Maríu Teresíu í Austurríki og
Katrínar miklu í Rússlandi. Það er viðurkennd
staðreynd, að konur þessar voru stjórnskörungar
og þær skipa veglegan sess á bekkjum mannkyns-
sögunnar. Þær eiga það líka sammerkt, að ríki
þeirra voru voldugri eftir daga þeirra en áður en
þær komust til valda.
En hví skyldum vér furða okkur á þessu? Kon-
ur beita við stjórnarstörfin sömu aðferðum og
þeim gefast bezt í einkalífinu: eðlislægri greind
og kvenlegu innsæi, forvitni og almennri skyn-
semi. Viktoría drottning, sem virt var og elskuð
af þegnum sínum, stjórnaði ríkinu rétt eins og það
væri hennar eigið heimili. Hún vildi fá að vita um
allt, sem fyrir bar. Hún var ráðherrum sínum
bezti ráðgjafi og ágætur fulltrúi skoðana hins al-
menna borgara í Bretlandi á þeim tímum.
Á miðöldum neyddust margar konur til þess,
vegna krossferðanna og fjarveru eiginmanna þeirra
austur í Landinu helga, að herja á villutrúar-
mönnum, að sýsla um lönd öll og lausa aura (þá
er eftir voru, þegar mennirnir höfðu kostað allan
búnað sinn í krossferðirnar). Oft höfðu þær mikið
umleikis og stóðu í stórræðum og segir víða frá því
í riddarasögum, hversu vel þeim fórst slík stjórn-
sýsla úr hendi. Kristin trú lagði sinn skerf til þess-
arar þróunar mála með því að hún viðurkenndi
konur sem jafnoka karlmanna fyrir augum drott-
ins almáttugs. Abbadísir stóru nunnuklaustranna
gegndu líka og gegna enn í dag svipuðum störf-
um og forstjórar eða framkvæmdastjórar fyrir-
tækja.
Það telst ekki lengur til nýlundu, að konur
stjórni fyrirtækjum og fari með mannaforráð. Fyrr
á öldum, þegar frumstæðir hættir voru við lýði,
voru karlmenn allsráðandi. En nú á tímum skipta
kraftarnir ekki meginmáli. Nýjar orkulindir koma
í stað handafls og burða, sem nauðsynlegir voru
áður fyrr. Konur njóta nú orðið menntunar á við
karlmenn og það er ekki einasta, að stúlkur stundi
nú sömu námsgreinar og piltar, heldur standa
þær sig oft betur á prófum. Þessi þróun gerir vart
við sig í flestum löndum heims og hvarvetna eykst
fjöldi þeirra kvenna, sem sitja í ábyrgðarstöðum
innan þjóðfélagsins. 1 Frakklandi einu eru meira
en þrjár milljónir kvenna taldir forstjórar eða
framkvæmdastjórar fyrirtækja.
Hvaða eiginleikum þurfa forstjórar einkum að
vera gæddir? — Gáfum? Konur hafa þær til að
bera engu síður en karlmenn. — Yiljaþrek? Kon-
ur hafa löngum sýnt og sannað, að trú þeirra á
verk þau eða framkvæmdir, sem þær ráðast í, er
engu síðri til árangurs en karlmennska og hug-
rekki sterkara kynsins. Ósjálfrátt kemur manni í
hug nafn Jeanne d’Arc, en hversu margar óþekkt-
ar konur hafa ekki orðið karlmönnum hvatning
til dáða? — Listin að fara með mannaforráð? Ég •
myndi ekki hika við að telja konur karlmönn-
um fremri í þeirri list, því þær gera sér miklu
fyrr grein fyrir því, hvað viðmælandi þeirra er
að hugsa, en nokkur karlmaður. Mannþekking
þeirra eru miklu skarpari og dómgreindin yfirleitt
betri. Þær eru lika elskulegri i viðmóti alla jafna
og kunna þá list að draga úr nauðsynlegri gagn-
rýni með brosi eða taka broddinn af skipun fyrir
verkum með þvi að slá verkmanni gullhamra um
leið. Einnig eru þær karlmönnum fremri í því að
hugsa um öll smáatriði, sem skipta miklu máli
30
19. JONl