19. júní - 19.06.1970, Blaðsíða 7

læra börnin og þrcskast í gegnum leikina. Og leikir
gera ekki börnunum eingöngu kleift að kynnast um-
bverfi sínu cg læra dagleg störf, heldur örva þeir hug-
myndaflug barnanna cg hvetja þau lil alhafna - þannig
fá þau úlrás á ýmsum vandamálum sínum, stærri og
smærri. Við það verða börnin þægari og auðveldari i
meðferð. 1 leikjum tjá börnin tilfinningar sínar á ýms-
an hátt. I leik er auðveldast fyrir börnin að eignast vini,
börn sem fullorðna. I hópleikjum hafa börnin sérstak-
lega góða möguleika til að þrrskast félagslega. Oft viil
samvinna verða erfið hjá börnunum, engu síður en
stundum hjá okkur fu'lorðna fólkinu. En félagsþroski
þeirra vex í samleikjum með öðrum börnum. Og í hóp-
leikjum er upplagl að nota tækifærið og leiðbeina börn-
unum félagslega og kenna þeim að leysa árekstra sín á
milli á jákvæðan hátt, kenna þeim einnig að láta ekki
vaða cfan í sig, og kenna þeim að taka tillit til ná-
ungans.
I leik þjálfa börnin skynfæri sín og þrcskast í að gera
sér grein fyrir því, sem þau skynja. En því má ekki
gleyma, þótl leikir almennt séu sprcttnir af innri þörf
hjá börnum, þá getur umhverfi barna og ásiand haft svo
niðurdragandi eða truflandi áhrif á þau, að þau hætta
að geta leikið sér. Eins getur umhverfi haft mjög örv-
andi áhrif á leikgetu barna. Auk þess getur sálarlíf
barna verið það neikvætt, að þau gela á engan hátl
leikið sér, þólt góðir leikmöguleikar séu fyrir hendi.
Börnum, sem þannig er ástatt fyrir, er vafalaust enn
meiri þörf á að fá að leika sér, en nokkru heilbrigðu
barni.
Hjá þeim börnum, sem sálarlífið hefur þróazt í af-
brigðilega átt, eru leikir einn aðalþáttur læknismeðferð-
ar, sem beitt er á nútíma sjúkrast^fnunum.
III.
Almennt rabb uni börn á sjúkrahúsi
Nú ætla ég að rabba dálítið um börn, sem lögð eru
inn á spílala, cg hef ég þá fyrst. og fremst í huga lítil
börn. Börn sem lögð eru inn á spítala, eru ekki aðeins
sjúklingar, þau halda áfram að vera börn: Börn sem
geta crðið hrædd cg kvíðin, vonsvikin og sorgmædd.
Og þau gela líka glaðst. Þau líða ekki eingöngu fyrir
veikindi sín, heldur einnig fyrir þá erfiðu lífsreynslu, að
mamma og pabbi skuli skilja þau eftir á einkennilegum
og ókunnugum stað. Þetta hlýtur alltaf að vera mjög
erfitt, þó sérstaklega þeim börnum, sem ekki enn hafa
náð þroska lil að skilja, hversvegna foreldrarnir yfir-
gefa þau grátandi hjá ókunnugu fólki. Að liggja í rúm-
inu í skrílnu og framandi umhverfi og hafa ekkerl ann-
að fyrir stafni en að horfa á, þegar verið er að sprauta
barnið i næsta rúmi, eða einhverja aðra óþægilega með-
ferð, sem því miður er cft óhjákvæmileg á sjúkrahúsi,
gelur skapað bæði öryggisleysi og kvíða hjá litlum
börnum, sem ekkert skilja í, að verið er að lækna.
Stærri börn geta líka þjáðsl af kvíða og hræðslu við
sársauka og óvissu. þótt þau skilji, að verið sé að hjálpa
þeim.Oll börn þurfa á blíðu og umhyggju að halda, ef
tilfinningalíf þeirra á að ná eðlilegum þroska. Og aldrei
er þörfin meiri en þegar erfiðleikar steðja að.
Nú bregðast lítil börn, sem lögð eru inn á spítala,
mjög misjafnlega við því, að verða skilin eftir í ókunn-
ugu umhverfi. Sem beíur fer, virðast sum taka því með
jafnaðargeði, þótt foreldrar þeirra skilji þau eftir, o
þessi börn eru fljót að aðlagast þessu nýja umhverfi o
fljót að huggast.
Önnur gráta mikið, sum verða mjög þögul. og af og
lil brjótast úl hjá þeim grátköst. Enn önnur börn verða
19. JÚNÍ
5
CÍQ CfQ