19. júní


19. júní - 19.06.1976, Blaðsíða 53

19. júní - 19.06.1976, Blaðsíða 53
Frá Noregi I marzmánuði 1975 var lagt fram í Noregi fyrir Stórþingið frumvarp til laga um jafnstöðu kynjanna — Utkast til lov om likestilling mellom kjönnene. Frumvarp þetta var að mestu leyti samhljóða því íslenzka, þ.e.a.s. íslenzka frumvarpið mun hafa verið sniðið eftir því norska að einhverju leyti. Um páskaleytið í ár var norska frum- varpið fellt í Stórþinginu. Frumvarpið var stjórnarfrum- varp, en borgaraflokkarnir auk sósíaliska vinstri flokksins greiddu atkvæði gegn því. Lög um jafnrétti kynjanna öðlast því ekki gildi í Noregi að sinni. Frumvarpinu var ætlað, ef að lögum yrði, að stuðla að jafnrétti kynjanna, og þá sérstaklega að bæta stöðu kvenna — „og tar særlig sikte pá á bedre kvinnens stilling.“ Því var ætlað að tryggja jafna möguleika kvenna og karla til atvinnu og menntunar og að konur og karlar fengju jöfn laun fyrir sambærileg störf. Mismunun vegna kynferðis var skv. frumvarpinu óheimil. At- hyglisvert er, að mismunun, sem beitt er til að jafna stöðu kynj- anna, taldist ekki misrétti skv. því; — „Som forskjellsbehandl- ing reknes ikke behandling som i overenstemmelse med lovens formál fremmer likestilling mellom kjönnene“. Þarna er kveðið á um að í sumum tilvikum sé mismunun heimil, þ.e. þegar hún þjónar tilgangi laganna. Um efni frumvarpsins að öðru leyti er ekki ástæða til að fjalla um að sinni, en eins og áður segir var það að mestu samhljóða íslenzku lögunum. / /> Jafnstaða karla og kvenna á Bretlandi og íslandi Það er ekki sambærilegt verk að lesa yfir bresku lögin um kyn- ferðislega mismunun sem sam- þykkt voru í fyrra og íslenska frumvarpið um jafnstöðu karla og kvenna sem lagt var fyrir al- þingi i vetur. Islenska frumvarpið er 16 greinar á tveim síðum, sjö blaðsíður alls með athuga- semdum við einstakar greinar. Það er skýrt og skipulegt á ljósu og auðskiljanlegu máli. Bresku lögin eru 87 greinar, og með athugasemdum fylla þau 77 síðna bók á tyrfnu og mjög oft illskiljanlegu lagamáli. Allt er þar fyrirferðarmeira en í íslenska frumvarpinu. Til dæmis hljómar fyrsta málsgrein 6. greinar á þessa leið í lauslegri þýðingu: Það er andstætt lögum ef manneskja, sem ræður starfsfólk við stofnun á Stóra Bretlandi, mismunar konu — (a) með því hvernig afráðið er hverjum skuli boðin vinnan, eða (b) með því hvernig henni er boðin vinnan, eða (c) með því að neita að bjóða henni vinnuna eða hafa hana vísvitandi útundan. Samsvarandi grein (4. gr.) ís- lenska frumvarpsins er á þessa leið: Starf, sem auglýst er laust til umsóknar, skal standa opið jafnt konum sem körlum. 1 slíkri aug- lýsingu er óheimilt að gefa til kynna að fremur sé óskað starfs- manns af öðru kyninu en hinu. Engar undantekningar eru frá þessari grein íslenska frumvarps- ins, en í bresku lögunum fer hér sem víða annars staðar meira rúm í að tilgreina undantekningar en aðalregluna. Undantekin eru t.d. einkaheimili, sem mega nota kyngreindar auglýsingar, svo og fyrirtæki sem hafa 5 eða færri manneskjur í þjónustu sinni. Auk þess þarf ekki að taka tillit til laganna „þegar nauðsynlegt er starfsins vegna að umsækjandi sé karlmaður— (7,l,a), t.d. vegna þess að hreinlætisaðstæður á vinnustað eru eingöngu handa körlum.“ Það er svo dýrt að setja upp klósett! Grein bresku laganna um skólamál byrjar á þá leið að ekki megi útiloka konur frá mennta- stofnunum kynferðis þeirra vegna, en í undantekningunum er skýrt tekið fram að lögin nái ekki yfir kyngreinda skóla. Drengjaskólum er ekki gert að taka inn stúlkur og öfugt. Vand- séð er því hverju lögin breyta í þessu efni. I íslenska frumvarpinu er ekki farið út í nein smáatriði í skólamálum: „Konum og körlum skulu veittir jafnir möguleikar til atvinnu og menntunar . . .“ (2. gr.). Hér þyrfti að gera athugun á lögum einstakra menntastofnana sem eru kyngreindar í raun, og athuga hvort annað kynið er úti- lokað frá þeim samkvæmt laga- bókstaf. Athugandi er líka hvort Kvennaskólinn í Reykjavík verð- ur brot á þessum lögum. Margt er tekið fram í bresku lögunum sem við þurfum ekki á að halda. T.d. má ekki lengur banna konum aðgang að krám og veitingahúsum eins og hefur tíðkast á sumum stöðum fram á þennan dag. Hitt kæmi að meira gagni að taka fram í okkar lögum 51 Fréttir frá útlöndum: JAFNRÉTTISMÁL
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76

x

19. júní

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: 19. júní
https://timarit.is/publication/671

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.