Sameiningin - 01.08.1924, Side 4
Sögulega heimild þekki eg enga ljósari fyrir þeim atburöi,
en þaö, sem segir í bréfi til blaÖsins “NorSanfari” á Akureyri,
frá Páli Þorlákssyni, síöar prestur, en þá guöfræöanemi i St.
Louis, Mo. Var hann viöstaddur, er prédikunin var flutt af
séra Jóni Bjarnasyni í ‘borginni Milwaukee, Wis., 2. ágúst 1874.
Bréfiö frá séra Páli er dagsett í St. Louis, 14. október 1874.
Sá kafli bréfsins, sem hljóðar um guSsþjónustuna, er á þessa
leið:
“Þ. 2. ágúst héldum viÖ landar hér, milli 60 og 70, upp á þús-
und ára afmæli vorrar kæru fósturjarÖar; viö söfnuðumst sam-
an í Milwaukee nokkrum dögum áður og kusum þriggja manna
nefnd til þess að undirbúa hátiðarhaldiö og standa fyrir því;
og skoruðum á séra Jón Bjarnason, sem ásamt konu sinni hafð-
ist við í Milwaukee þá tvo mánuði, júlí og ágúst, sem latínuskól-
inn í Decorah, Iowa, þar sem séra Jón er skipaður kennari í
latínu og grísku, gefur sumarfrí, aö prédika fyrir okkur út af
hinunr 90. Sálmi, eða þeim texta, sem viðhafður var um alt
ísland. 2. ágúst söfnuðumst við öll saman kl. 2 e.m. í kirkju
Geelmuydens, norsks prests í Milwaukee, til þess að hlusta á hina
fyrstu íslenzku prédikun, sem nokkurn tíma hefir haldin verið,
að því er menn munu 'hafa sögur af, hérna megin Atlantshafs.
Auk okkar íslendinga var fjöldi Norðmanna í kirkjunni, þeirra
sem höfðu gaman af að heyra, “hvernig hinir gömlu forfeður
þeirra hefðu orðað það”, en þeir munu nú lítið hafa þózt skilja
forfeður sína. Séra Jón hélt snjalla prédikun um Drottins
náðarríku varðveizlu á hinni íslenzku þjóð urn hin liðnu þúsund
ár, og söngurinn, sem kona hans L,ára, dóttir hins þjóðfræga
söngmeistara vor íslendinga, Péturs Guöjóhnssonar, stóð fyrir,
gekk afbragðs vel, svo að Norðmenn luku lofsorði á okkur
fyrir.”
Þannig hljóðar hin látlausa frásögn guðfræðanemans unga,
er viðstaddur var þessa fýrstu kirkjulegu guðsþjónustu íslend-
inga í Vesturheimi, á þjóðhátíðinni, 2. ágúst, 1874.
Prédikun þessa hina fyrstu lét dr. Jón Bjarnason prenta i
Kaupmannahöfn og mælti svo fyrir, að ef ágóði yrði af sölu
ritsins, þá skyldi arðurinn verða frumstofn sjóðs, er aukinn yrði
síðar og verja skyldi til þess, að korna upp íslenzkum skipa-
flota. Arðurinn af sölu ritsins varð enginn, og mér skildist á
doktor Jóni, að úr eigin vasa heföi hann mátt borga nokkuð af
prentkostnaðinum. 1 marzmánuði 1917, á þriðja ári eftir and-
lát dr. Jóns Bjarnasonar, var ræðan birt í “Sameiningunni”,
orðrétt og stafrétt eftir eigin’handriti höfundarins, og eins og