Fréttablaðið - 31.08.2011, Blaðsíða 15

MIÐVIKUDAGUR 31. ágúst 2011 15
Hagsmunir okkar allra
Heildarendurskoðun á stjórn laga um fiskveiðar stendur
nú yfir og hefur frumvarpið
sem lagt var fram í vor verið í
umsagnarferli. Nú mun sjávar-
útvegs- og landbúnaðarnefnd
skila frá sér áliti ásamt umsögn-
unum til ráðherra en ekki kalla
til umsagnaraðila á september-
þingi að ósk stjórnarandstöð-
unnar við þinglok í vor. Mikil
gagnrýni hefur komið fram á
frumvarpið af hálfu margra
hagsmunaaðila og telja menn
því helst til foráttu að framsal
sé bannað og veðsetning afla-
heimilda ekki leyfð og þar með
sé komið í veg fyrir enn meiri
hagræðingu í fækkun skipa og
vinnslustöðva um landið, einnig
að nýtingarsamningar séu til of
skamms tíma þ.e. allt að 23 ár.
Frumvarpið er líka gagnrýnt
á hinn kantinn fyrir að ganga
alltof skammt í opnun á kerfinu
og að það tryggi núverandi
kvótahöfum áframhaldandi for-
gang og að úthlutun veiðiheim-
ilda byggist ekki á jafnræði,
atvinnufrelsi sé ekki nægjan-
lega tryggt og það hagræði sem
felst í því að sjávarbyggðir liggi
stutt frá gjöfulum fiskimiðum
fái ekki að vaxa og dafna.
Nú er það stjórnvalda að
leggja fram nýtt frumvarp í
haust sem horfir ekki eingöngu
til þeirra umsagna sem fyrir
liggja heldur einnig til kröfu
kjósenda í síðustu alþingis-
kosningum. Kjósendur kusu þá
flokka sem eru við völd til að
gera raunverulegar breyting-
ar á kerfinu með eftirfarandi
markmið að leiðarljósi:
a) Tryggja varanlegt eignar-
hald og fullt forræði þjóðarinn-
ar yfir auðlindum hafsins.
b) Tryggja jafnræði við
úthlutun aflaheimilda og vernd-
un atvinnufrelsis.
c) Vernda fiskistofna og nýta
þá með sjálfbærum og arðbær-
um hætti.
d) Við nýtingu fiskistofna
verði tekið tillit til byggða og
atvinnumála.
e) Stuðla að hagkvæmni og
tryggja rekstrarskilyrði sjávar-
útvegsins til langs tíma.
Tillögur stjórnlagaráðs að
nýrri stjórnarskrá ríma vel
við þessi markmið en þar segir
m.a. „að enginn getur fengið
auðlindirnar, eða réttindi tengd
þeim, til eignar eða varanlegra
afnota og aldrei má selja þær
eða veðsetja og að stjórnvöld
geti á grundvelli laga veitt leyfi
til afnota eða hagnýtingar auð-
linda eða annarra takmarkaðra
almannagæða til tiltekins hóf-
legs tíma í senn en slíkt leyfi
skuli veita á jafnræðisgrund-
velli og þau leiði aldrei til eign-
arréttar eða óafturkallanlegs
forræðis yfir auðlindunum“.
Ég tel að þessar tilögur
stjórnlagaráðs eigi sér mikinn
hljómgrunn meðal þjóðarinnar
og að fjármálastofnanir og allir
hagsmunaaðilar verði að horf-
ast í augu við að þeirra hags-
munir verða líka að taka mið af
heildarhagsmunum þjóðarinnar,
tryggja jafnræði, atvinnufrelsi,
nýliðun og atvinnuöryggi íbúa
sjávarbyggðanna. Sjávarútvegs-
fyrirtæki og fjármálafyrirtæki
bera líka samfélagslega ábyrgð
sem ekki má skjóta sér undan
í skjóli hámarks hagræðingar
innan greinarinnar. Það hefur
orðið mikil byggðaröskun í
landinu og atvinnumissir í skjóli
hagræðingar innan sjávarút-
vegsins s.l. 20 ár og fjárfesting-
ar í fyrirtækjum og innviðum
sjávarbyggðanna nýtast ekki
sem skyldi. Víða með tilheyr-
andi tapi fyrir viðkomandi sam-
félög og auknum stofnkostnaði
í uppbyggingu annars staðar á
móti.
Fjármálastofnanir sem
treysta sér ekki til að lána
sjávarútvegsfyrirtækjum eða
íbúum sjávarbyggða nema með
veði í óveiddum fiski í sjónum
eru á rangri braut. Byggja verð-
ur útlánastarfsemi til sjávarút-
vegsfyrirtækja upp með sama
hætti og til annarra viðskipta-
fyrirtækja sem eru fjármögn-
uð til langs tíma og hafa ekki
auðlindir í eigu þjóðarinnar sem
andlag veðsetningar.
Það hefur verið vakin athygli
á því í fréttum nýlega af
íslenskum fræðimanni að við-
brögð við gagnrýni Danske
bank á íslenska fjármálakerfið
fyrir hrun og gagnrýni á núver-
andi fiskveiðistjórnarkerfi séu
samsvarandi að mörgu leyti.
Í báðum tilfellum fer af stað
þéttriðið varnarnet sem hafi
það að markmiði að bægja burt
gagnrýni á stórgallað kerfi. Við
vitum hvernig fór fyrir fjár-
málakerfi landsins og verðum
að þora að taka opna og heiðar-
lega umræðu um kosti og galla
núverandi kvótakerfis en ekki
slá skjaldborg hræðsluáróðurs
um kerfið. Framsal og veðsetn-
ing aflaheimilda hefur ekki skil-
að sjávarútvegi þeirri innri upp-
byggingu sem reiknað var með
eins og erfið skuldastaða grein-
arinnar sýnir. Því miður hefur
dregið úr fjárfestingu innan
greinarinnar vegna útstreymis
fjármuna í óskyldan rekstur,
áhættufjárfestingar og einka-
neyslu. Hagsmunir þjóðarinnar,
núverandi handhafa aflaheim-
ilda og fjármálastofnana eiga að
geta farið saman. Að því mark-
miði skulum við vinna og sleppa
öllum heimsendaspám.
Sjávarútvegsmál
Lilja Rafney
Magnúsdóttir
formaður
sjávarútvegs- og
landbúnaðarnefndar
Nú er það stjórnvalda að leggja fram
nýtt frumvarp í haust sem horfir ekki
eingöngu til þeirra umsagna sem fyrir
liggja heldur einnig til kröfu kjósenda í síðustu
alþingiskosningum.
AF NETINU
Íslenski krónukúrinn
Nú þegar hausta tekur og inn um
lúguna streyma tilboð um leiðina að
granna mittinu, sléttum maga – vil
ég minna á að áhrifaríkasta megr-
unin er alveg ókeypis.
Í kúrnum felst nefnilega sú stað-
reynd að hér í Krónulandi hækka
verðbólga og vextir jafnt og þétt og
því má gera ráð fyrir að afar lítill pen-
ingur sé eftir á hverju heimili til að
kaupa mat. Nú ef einhver afgangur
er, má reyna að skrapa saman fyrir
íslenskri mjólkur- og kjötframleiðslu
en verðinu á þeim nauðsynjavörum
er tryggilega haldið uppi með sér-
staklega háum verndartollum sem
heldur þjóðinni alfarið frá öllu ofáti.
Það gleymist gjarnan að höfum þegar
niðurgreitt tvisvar sinnum meira til
þessarar framleiðslu en nágrannar
okkar í Evrópusambandinu gera
fyrir sambærilega landbúnaðarfram-
leiðslu. En allt skal í sölurnar lagt til
að forðast fitudrauginn ógurlega.
http://blog.eyjan.is/bryndisisfold/
Bryndís Ísfold Hlöðversdóttir
Líbísk ástæða stjórnarslita
Ríkisstjórnarflokkarnir hvor um
sig vígbúast ástæðum til að slíta
stjórnarsamstarfinu. Líbía og NATO
hentar Vinstri grænum ágætlega sem
stjórnarslitamál. Jóhanna veit það
og snýr málinu upp í það að annar
stjórnarflokkurinn megi ekki skamma
hinn opinberlega með ályktunum.
Sjálf hefur Jóhanna látið gamminn
geysa um þingmenn Vinstri grænna
og nefnt þá nöfnum úr dýraríkinu.
Báðir stjórnarflokkanna vita að þeir
munu ekki mynda næstu ríkisstjórn.
Þess vegna er beðið eftir vinki frá
Bjarna Ben. formanni Sjálfstæðis-
flokksins.
http://pallvil.blog.is/
Páll Vilhjálmsson
Íslandsbanki | Kirkjusandi | 155 Reykjavík | Sími 440 4900 | vib@vib.is | www.vib.is
Í boði verður léttur hádegisverður. Allir velkomnir á meðan
húsrúm leyfir.
Skráning í síma 440 4900 og á vib.is.
Opinn hádegisfundur VÍB stofunnar
fimmtudaginn 1. sept. kl. 11.45–12.45