Morgunn - 01.06.1968, Blaðsíða 10

4
MORGUNN
Sumar fornþjóðir gátu ekki hugsað sér nokkra tilveru
nema jarðneska. En þar sem þeim skildist, að jarðneskt líf
er bæði hverfult og ófullkomið, þá töldu þær þetta stafa af
áhrifum illra afla, er meingað hefðu alla tilveruna svo að
henni væri ekki viðreisnarvon. Þess vegna mundi Guð ger-
samlega þurrka út þessa vondu veröld við endalok tímanna,
en skapa aðra veröld betri, þar sem dauðinn væri ekki fram-
ar til, og afmáð væri vald hins illa. —
Dagur þessara reikningsskila var kallaður dómsdagur, og
fer nú tvennum sögum um, hverjir muni upp rísa. Héldu
sumir, að einungis hinir réttlátu væru útvaldir til uppris-
unnar til að hljóta iðgjöld dyggðar sinnar. En öðrum fannst
maklegt, að þeir illu væru einnig uppvaktir til að taka ævin-
legar píslir með illum öndum í kvalastað.
tJr þessum jarðvegi var það, sem kristnin spratt upp að-
allega. En á þessum tímum var það einnig orðin almenn
skoðun grískra heimspekinga, að mannssálirnar héldu áfram
að lifa einhvers konar líkamalausu lífi eftir dauðann. Sálir
göfugra manna lifðu í fögnuði meðal guðanna, en aðrir
hrektust um Hadesarheim eins og skuggar og ættu þar mis-
jafnlega góða vist. Var þar sums staðar allgott að búa. En
annars staðar var ömurlegt. Þar var jafnvel kvalast.aður illra
manna, sem nefndist Tartaros. Var það þessi gríska skoðun,
sem smám saman hlaut vaxandi fylgi í kristninni, eftir því
sem heimsslitahugmyndirnar þokuðust til hliðar.
Upprisukenning Páls.
Fróðlegt er að athuga skoðanir Páls postula í þessum efn-
um, en hann hefur sennilega verið eins kunnugur grískum
hugmyndum og heimsslitakenningum Gyðinga. Hann fer
líka eins konar milliveg. Hann trúir að visu á heimsslit og
dómsdag við endurskomu Krists. En hann tekur það þó
skýrt fram, að það sé ekki líkaminn, sem niður er sáð, það
er: greftraður, sem menn fái í upprisunni, heldur muni sálin
yfirklæðast að nýju. Guð muni gefa henni nýjan og vegsam-