Morgunn - 01.06.1994, Page 44
MORGUNN
frásagnir biblíunnar, sem ég veit nú að em sannar.“ 9
Um trúarástand sitt á þessum tíma segir hann í öðm samhengi:
„Ég tók að skilja efasemdamennina. Mjer fanst von, að þeir
sýndu kirkjukenningunum tortryggni. Mér duldist ekki lengur, að
hjá sumum þeirra var efinn beinlínis sprottinn af samviskusemi,
þrá eítir raunvemleik og ást á sannleikanum.l0“
Meðal þeirra efasemdamanna sem Haraldur skildi svo vel var
Þorsteinn Erlingsson sem hann deildi sem mest á áður. Þeim virðist
hafa orðið vel til vina eftir orrahríðina um Þyma. Yfir líkkistu
Þorsteins lýsti Haraldur því hvemig trúarafstaða hans sjálfs heföi
smám saman breyst frá því er hann skrifaði áðumefndan ritdóm.
En þegar ort er í slíkum móð [sem Þorsteinn gerði], verður margt
einhliða, og oss, sem kirkjunni unnum fanst ýmislegt ósanngjamt,
sem hann sagði. En vér vomm líka aldir upp við mjög einhliða
hugsunarhátt; oss haföi verið kent að telja kenningar kirkjunnar
helga eign mannanna, og vér höfðum eigi verið vandir við
hugsunarfrelsið, og gagnrýnihuginn, heldur á hitt, að beyja
skynsemina til hlýðni við trúna. Hefir ekki kirkjan tíðast haldið því
fram,að hún ætti trúarsannindin svo fullkomin, sem oss væri ætlað
að eignast þau á þessari jörð. En eftir því sem árin liðu, kom mikil
breyting á hugsunarhátt ýmissa manna innan kirkjunnar. Nú
höfum vér margir lært það, sumir fýrir sárt hugarstríð, að ýmislegt
í kenning kirkjunnar stendur engan veginn á svo föstum fótum,
sem haldið var að oss.
Þegar Einar Hjörleifsson vinur Haralds sagði honum frá
yfimáttúmlegum fyrirbærum sem fram komu á miðilsfundunum
sem hann hélt haustið 1904 og bauð honum að vera viðstöddum
tilraunir sem bentu til þess að hægt væri að ná samband við
framliðið fólk, vakti það athygli Haralds og hann þáði boðið. Hann
varð að vísu ekkert sérstaklega hrifinn af þessari starfsemi og
sannfærðist ekki við fyrstu kynni sín af henni, en brátt fóm að
42
i