Morgunn - 01.06.1994, Qupperneq 49

MORGUNN
gildi. Ef lífið hefði ekki æðri viðmiðanir og eitthvað háleitt að
stefina að þá væri það ekkert annað en óskapnaður og leiddi
manninn beint í glötun, segir hann í predikun í Dómkirkjunni
1907.15
Á þessum tímamótum stendur Haraldur í vinnu sinni við þýðingu
Gamla testamentisins. Hann ræðir í bréfum sínum til vinar síns
Eiríks meistara í Cambridge um áhyggjur og vandamál sín í þessu
sambandi. Eiríkur skrifar vini sínum til að styðja hann og leiðbeina
og hann hafnar eins og Haraldur innblásturskenningunni sem
staðfestingu á gildi rita Biblíunnar og segir að sú kenning sé ekkert
annað en heimska og hræðsluáróður.
í bréfi 6. mars 1904 skrifar Eiríkur til Haralds og ræðir um það
hvers konar bók Biblían sé. Líklegt er að Eiríkur sé einnig að
styðja Harald í baráttu hans við efasemdir hans um sannleiksgildi
kristinnar trúar. Eikríkur skrifar:
Þetta er bókasafn ífá ýmsum tímum; höfundamir em misjaíhlega
ritfærir eins og rithöfundar alment gerast; en eitt er þeim sameigið
öllum: vermandi andi trúar á einn Guð, sem þeir reyna að verma
sálir annarra með, eítir eífium - stundum með bálheitum loga. Hér
er ekkert fals í leik; að eins hreinskilin bamsleg guðsþrá, sem grúfir
sig að hjarta Drottins og heldur sér þar dauðahaldi ódauðlegrar
vonar. Að andi Guðs sé með anda þessarra hrópara á syndarinnar
víðu öræfum, þó að þá misminni einhvem sögulegan viðburð, eða
þeim misleggist hendur í meðferð fomra heimildarita og verði á að
vera ósamstæðir við sjálfa sig -hver mundi neita því? Eins og það
sé ekki tvent alsendis óskylt, að vera rithöfundur og að vera
brennandi trúmaður!
Þetta viðhorf tileinkaði Haraldur sér, enda er hér ekki verið að
hafha tilvist kraftaverkanna og tilvist hins yfimáttúmlega. En þegar
hann ætlaði að fara að boða Eiríki aldavini sínum sannindi
spíritismans þá brást Eiríkur ókvæða við því hann var viss um að
miðlastarfsemin væri Ktið annað en svik og prettir. Tilrauna-
félagsmenn gáfu út ritling með sögum og ævintýmm sem
Guðmundur Jónsson, síðar Kamban, skrifaði ósjálfrátt að sögn
47