Morgunblaðið - 11.03.2009, Blaðsíða 28

28 Umræðan BRÉF TIL BLAÐSINS
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. MARS 2009
NÚ KEPPAST lífeyrissjóðir við að
lýsa yfir óbreyttum lífeyrissrétt-
indum og ótrúlega góðri afkomu
miðað við ástand
markaða. Áber-
andi er í mál-
flutningi þeirra
að erlendar eign-
ir lífeyrissjóð-
anna séu vel
tryggðar í hinum
ýmsu fjárfest-
ingasjóðum um
allan heim en
hafa þó aðallega
orð á þessari
meintu gæfu sjálfir. Á sama tíma
tala þessir sömu menn um hversu
erfiðlega gangi að losa um eign-
irnar vegna „markaðsaðstæðna“
því lítið fáist fyrir þessar annars
svo mjög „verðmætu“ eignir við
núverandi aðstæður og seljanleiki
á mörkuðum sé lítill sem enginn. Á
meðan keyra þeir upp verðbætur á
húsnæðislánum sjóðsfélaga til að
fegra tapið á innlendum hlutabréf-
um.
Við erum fremst
í skrúðgöngu alheimshrunsins
Alls staðar blasir sama ástandið
við. Hrun á olíu, álverði og stál-
verði vegna þess að framleiðendur
í Asíu sem og annars staðar í
heiminum eru farnir að draga til
baka fyrirframpantanir á hráefni
og eru að búa sig undir það versta.
Fraktskip heimsflotans sem áður
voru yfirfull eru farin að sigla á
milli hafna heimsins hálftóm.
Svissneska bankakerfið er á barmi
hruns með öllu tilheyrandi og svo
mætti lengi telja.
Meðan á þessu stendur prenta
Bandaríkjamenn peninga eins og
enginn sé morgundagurinn, dæla
fjármagni í góðar og misvonlausar
peningahítir, til að halda þegnum
sínum uppi á kostnað allra þeirra
sem eiga eitthvað undir með doll-
aranum. Með hverjum prentuðum
peningaseðli rýrnar verðgildi
þeirra seðla sem fyrir eru í um-
ferð. Með öðrum orðum „verð-
bólga“ í sinni tærustu mynd sem
er jú vel þekkt fyrirbrigði á Ís-
landi.
Nýjasti björgunarpakki Banda-
ríkjamanna samanstóð af litlum
90.000 milljörðum og hvetja
bandarísk stjórnvöld nú framleið-
endur til að kaupa sem minnst af
hráefni erlendis frá. Hættan er sú
að þegar markaðir í Asíu, sem eiga
allt undir í framleiðslu, hrynja
gæti dollarinn þar af leiðandi
hrunið með ófyrirsjáanlegum af-
leiðingum. Ekki hafa Kínverjar nú
verið svo ýkja hrifnir af Kananum
nema þá helst vegna þeirra gríð-
arlegu viðskipta sem dollarinn
færir þeim.
Hvað hefur allt þetta að gera
með Lífeyrissjóði á Íslandi?
Þegar hin eiginlega stoð papp-
írspeninga- og bréfa hagkerfisins
þ.e. framleiðsla, verslun, vinnu-
framlag o.s.frv. er að hruni komin
um gjörvalla heimsbyggðina hljóta
böndin að berast að sýndarveru-
leikahagkerfinu sem trónir yfir
hinni eiginlegu vermætasköpun. Ef
rétt reynist er sú stoð afar veik, ef
framleiðslan á að vera hinn marg-
frægi gullfótur þessa sýnd-
armennskubrjálæðis væri nær að
nota orð eins og líkþorn. Í besta
falli tánögl.
Hvað gerist þegar
kemur að skuldadögum?
Á einhverjum tímapunkti þarf að
núllstilla og leiðrétta sýnd-
armennskubrjálæðið sem pappírs-
og bréfahagkerfið er orðið. Hag-
kerfi sem byggist á hugmynda-
fræðinni: þú skuldar mér og ég
skulda þér í formi samninga og
bréfa sem einskis virði eru þegar á
reynir.
Þegar hrunið á hlutabréfum,
sem eru hlutir í fyrirtækjum sem
fyrir utan bankana eru þau einu
sem skila einhverjum eiginlegum
verðmætum eru ekki lengur verð-
mæt hversu mikil raunveruleg
verðmæti eru þá eftir í sýnd-
arveruleikahagkerfinu?
Eru Lífeyrissjóðirnir að „brenna
inni“ með eigur okkar og ævi-
sparnað til að kaupa sér frið og
tiltrú svo viðhalda megi völdum út-
valinna sem viðgengist hefur um
áratuga skeið í kringum þessar
peningahítir?
Er það sama að gerast með er-
lendar eigur sjóðanna, (sem telja
um 30% af uppsöfnuðum ævisparn-
aði okkar eða um 480 milljarða
króna) og gerðist þegar lífeyr-
issjóðirnir lögðu nær allt hlutafé
sitt undir í fjármálasukk bankanna
með tilheyrandi viðbjóði og töpuðu
yfir 340 milljörðum króna eða yfir
95% af öllu innlendu hlutafé.
„Sparifé“ launþega sem var nýtt
til að veðja á rangan hest.
Veðmálin með íslensku krónuna
komu svo endanlega í veg fyrir að
gríðarlegur gengishagnaður yrði
innleystur með sölu erlendra eigna
við fall fjármálakerfisins á Íslandi.
Nú, þegar stoðir fjármálakerfa
annarra landa eru að hruni komn-
ar, verða erlendar eigur okkar lík-
lega á endanum verðlausar ef ekki
verður gripið til aðgerða strax.
Hvert er verðgildi eigna
lífeyrissjóðanna?
„Í dag er seljanleiki á verð-
bréfamörkuðum lítill sem enginn
og því verulegum vandkvæðum
bundið að selja fjárfestingar sjóð-
anna. Ef opnað er fyrir útgreiðslu
á séreignarsparnaði án þess að
hugað sé að því að breyta fjárfest-
ingum í laust fé sé hætta á að fjár-
festingar sjóðanna lækki veru-
lega.“
Sömu mennirnir segja okkur að
tap lífeyrisjóðanna sé einungis 0,3-
2,3% að nafnvirði á meðan eignir
gömlu bankanna ná um 25-30%
upp í skuldir. Bankarnir voru jú
helstu ráðgjafar lífeyrissjóðanna.
Hversu lengi eigum við að trúa
og trúa?
Hversu miklu þarf að tapa svo
fólk átti sig á alvöru málsins?
Margt af því sem við erum möt-
uð á í dag er hafið yfir alla al-
menna skynsemi.
Höfundur er asni sem enga
prófgráðu hefur en með kjánaskap
sínum gleypir ekki við öllu sem
forstjórarnir segja.
RAGNAR ÞÓR INGÓLFSSON,
frambjóðandi til stjórnar VR.
Lífeyrissjóðir með
augum asnans
Frá Ragnari Þór Ingólfssyni:
Ragnar Þór
Ingólfsson
FEMÍNISTAFÉLAG Íslands,
sem berst fyrir hinu fullkomna
femíniska samfélagi, sendi frá sér
enn eina yfirlýsinguna til fjölmiðla
um dóma Hæstaréttar Íslands.
Nú fordæmir félagið nýlegan
dóm þar sem blaðakonu var gert
að greiða Ásgeiri Þór Davíðssyni
veitingamanni miskabætur vegna
blaðagreinar sem hún skrifaði þar
sem viðmælandi hennar hélt því
fram að Ásgeir hefði gert út konur
til vændisstarfa.
Fyrir þá sem ekki vita er slík
útgerð refsiverð.
Femínistafélag Íslands er ekk-
ert að skafa utan af því frekar en
fyrri daginn. Að mati þess brýtur
dómurinn gegn lýðræði og sam-
þykkir vændissölu þriðja aðila.
Harmar félagið að Hæstiréttur
skuli komast upp með mannrétt-
indabrot og krefst uppstokkunar í
réttinum.
Betra hefði verið að meðlimir í
Femínistafélagi Íslands hefðu les-
ið dóminn áður en þessi yfirlýsing
fellda krafa um uppstokkun í
Hæstarétti sem er ekkert annað
en krafa um að núverandi dóm-
arar verði reknir. Væntanlega
mætir þessi félagsskapur með
potta og pönnur fyrir utan Hæsta-
rétt og linnir ekki látunum fyrr en
ríkisstjórn „alþýðunnar“ hefur
rekið dómara réttarins. Það yrði
þá væntanlega gert með vísan til
réttlætis, lýðræðis, þjóðarvilja eða
jafnvel vegna þess að dómararnir
njóti ekki lengur trausts þjóð-
arinnar. Hæstaréttardómarar
hafa verið reknir annars staðar í
heiminum. Herforingjastjórnir
gera það gjarnan og nýlegt dæmi
er um það í Pakistan. Alræðisrík-
isstjórnir kommúnista og fasista
voru dugmiklar við hreinsanir í
réttarsölum, þar sem þær komust
til valda. Þetta er félagsskapur
sem Femínistafélag Íslands lítur
til í baráttu sinni fyrir lýðræði og
réttarríkinu. Fussum svei.
var send eða fengið einhvern til að
lesa hann fyrir sig og útskýra
málsatvik. Þetta mál hefur ekkert
með lýðræði að gera og enn síður
er rétturinn að blessa eða sam-
þykkja vændissölu þriðja aðila
enda snerist dómsmálið ekkert
um vændi eða vændissölu. Úr-
lausnarefnið fyrir Hæstarétti var í
hnotskurn það hvort blaðamenn
geti skrifað hvað sem er um nafn-
greinda menn án ábyrgðar og vís-
að á viðmælandann.
Í lögskýringu sinni komst
Hæstiréttur að því, eins og alltaf
áður, að slíkt geti blaðamenn ekki.
Blaðamenn bera ábyrgð á skrifum
sínum og því verður ekki breytt
nema löggjafinn breyti lögunum.
Femínistafélag Íslands ætti því að
beina reiði sinni að Alþingi í stað
Hæstaréttar.
En vanþekking og misskiln-
ingur Femínistafélags Íslands á
dómum Hæstaréttar er ekkert ný-
mæli og er ekki tilefni greinar
minnar, heldur þessi einkar ógeð-
Brynjar Níelsson
Lýðræði og mannréttindi femínista
Höfundur er lögmaður.
Í FRAMHALDI af
umfjöllun um lífeyr-
isréttindi þingmanna og
ráðherra og um málefni
lífeyrissjóða í Silfri Eg-
ils 8. mars sl. vil ég
greina frá mismunandi
málsmeðferð lífeyr-
issjóða um makalífeyri,
sem þó er almennt með-
höndlaður af miklu
óréttlæti, þar sem Lífeyrissjóður
starfsmanna ríkisins, B-deild, greiddi
makalífeyri til konu, þann tíma sem
hún hafði verið í hjónabandi, en tveir
aðrir lífeyrissjóðir höfnuðu henni um
greiðslu á samsvarandi makalífeyri.
Þegar ég frétti af þessari máls-
meðferð umræddra sjóða óskaði ég
eftir því við sjóðstjórnir þeirra að
málið væri tekið fyrir að nýju með til-
liti til eftirfarandi atriða: Umrædd
hjón giftust ung að árum og síðan
tóku við ár þeirra saman, þar sem
konan vann fyrir heimilinu meðan
maðurinn stundaði nám, sem hann
lauk við Háskóla Íslands og háskóla
erlendis. Fljótlega eftir að hann lauk
námi tóku við störf hans sem embætt-
ismanns, fyrst þrjú ár hjá ríkinu og
síðan hjá Reykjavíkurborg.
Mörgum árum síðar veiktist hann
alvarlega á geði. Konan hafði alla tíð
staðið við hlið hans sem heimavinn-
andi húsmóðir og móðir
barna þeirra í ábyrgð-
armiklu starfi hans,
þegar hún var nauð-
beygð vegna veikinda
hans að fara að vinna
fyrir heimilinu og
skuldum þeirra, sem
hann hafði stofnað til í
veikindum sínum og án
vitundar hennar. Eftir
30 ára búskap var svo
komið að hún varð að
sækja um skilnað til
þess að geta bjargað
hluta af sameiginlegum eignum
þeirra, sem hann hafði verið að ráð-
stafa án hennar vitundar. Þrátt fyrir
skilnaðinn átti hann athvarf hjá henni
og dvaldi hjá henni milli veik-
indakasta hans. Þegar hann andaðist
sá hún um jarðarför hans.
Þau voru sannarlega hjón í mínum
huga allt til dánardags hans. Veik-
indin ollu því, að það var neyð-
arráðstöfun hennar að sækja um lög-
skilnað og takast á við skuldir hans,
að sínum hluta, sem hann hafði stofn-
að til í veikindum sínum.
Af þessum ástæðum óskaði ég eftir
því við stjórnir Lífeyrissjóðs starfs-
manna Reykjavíkurborgar og Lífeyr-
issjóðs stéttarfélags hans, fyrir hönd
hennar að þetta mál væri tekið til
endurskoðunar með tilliti til þessara
aðstæðna, sem ég sem sóknarprestur
staðfesti með undirskrift minni að
væru réttar.
Svarbréf Lífeyrissjóðs starfs-
manna Reykjavíkurborgar var af-
dráttarlaus synjun með tilvísun til 15.
gr. samþykkta sjóðsins: „Nú andast
sjóðfélagi og lætur eftir sig maka á lífi
og á þá hinn eftirlifandi maki rétt til
lífeyris úr sjóðnum, enda hafi hjóna-
bandinu eigi verið slitið að lögum, áð-
ur en sjóðfélagi lést.“
Svarbréf lífeyrissjóðs stéttarfélags
hans var einnig synjað með rökstuðn-
ingi af minnisblaði lögmanns, þar sem
þau hafi ekki getað „talist hjón í skiln-
ingi samþykkta lífeyrissjóðsins eða
laga nr. 129/1997 um starfsemi lífeyr-
issjóða“.
Ég skora á stjórnir þessara sjóða
að leiðrétta þetta ranglæti þegar í
stað gagnvart þessari konu og öllum
öðrum í samsvarandi aðstæðum. Ég
skora á alþingismenn og ráðherra að
taka málefni lífeyrissjóða til ræki-
legrar endurskoðunar þannig að
meira réttlæti sé viðhaft og sanngirni
fái að ná fram.
Lífeyrisréttindi ekkjunnar!
Halldór Gunnarsson
skrifar um lífeyr-
isréttindi
»Ég skora á stjórnir
þessara sjóða að
leiðrétta þetta ranglæti
þegar í stað gagnvart
þessari konu og öllum
öðrum í samsvarandi að-
stæðum.
Halldór Gunnarsson
Höfundur er sóknarprestur.
Xf.is vakti athygli
mína á grein sem Kol-
brún Bergþórsdóttir
skrifaði sunnudaginn
1. mars sl. í Morg-
unblaðið. Ég verð að
viðurkenna að ég varð
undrandi þegar þetta
var lesið fyrir mig og
er það enn. Hvað
skyldi henni ganga til hugsaði ég
með mér. Var hún í flokknum og
upplifði þessi átök milli stríðandi
fylkinga? Ég viðurkenni að fréttir
undanfarið hafa ekki verið góðar af
málum okkar Íslendinga. Reyndar
svo slæmar að þær teljast þær
verstu í áratugi. En þá sá nafna mín
ljós í myrkrinu. Hún fann gleðifrétt.
Átök í Frjálslynda flokknum. Það
væri huggun harmi gegn ef maður
gæti trúað því að þessi gleðifrétt
hennar veitti skuldurum bjartsýni,
seddi þá sem svangir
þiggja matargjafir í
hverri viku og þerraði
tár þeirra sem óttast
um framtíð barna sinna.
Ég vildi að það væri
fleirum en þessarri
menntakonu huggun, í
þessu áfalli þjóðarinnar,
að átök hafa verið í
minnsta flokknum á Al-
þingi Íslendinga.
Hjá vondu fólki
Hverjar eru þessar
góðu sálir sem hófu feril flokksins
með vondu fólki sem hún talar um.
Skyldu þær vera orðnar rassvasi í
Samfylkingunni og lagstir á sveif
með þeim sem vilja fórna sjálfstæði
þjóðarinnar fyrir smástyrki og
reglugerðafargan? Þessir góðu og
vísu menn sem af sterkri réttlæt-
iskennd vildu leiða flokkinn á rétta
braut skyldu þó ekki vera komnir í
Framsóknarflokkinn sem nú vill
stroka út skuldirnar sem hann hvatti
fólk til að bæta á sig, í góðærinu svo-
kallaða, alveg upp í 100% af íbúða-
verði eða skyldu þeir hafa smeygt
sér, bakdyramegin, inn í Sjálfstæð-
isflokkinn sem reyndist með rétta
stefnu en vitlaust fólk. Flokkinn sem
var eins og vingull í styrkri hendi
Ingibjargar Sólrúnar. Flokkinn sem
stóð að sölu ríkisbankanna. Flokkinn
sem stjórnaði einkavæðingunni og
mærði útrásarvíkingana.
Útlendingahatur
Kolbrún Bergþórsdóttir talar um
útlendingahatur en virðist ekki átta
sig á því að óheftur innflutningur á
erlendu vinnuafli er ógn fyrir ís-
lenskt vinnuafl og íslenskan vinnu-
markað. Hann virkaði eins og olía á
verðbólguna og þensluna sem hefur
farið stighækkandi undanfarin 4-5 ár
á Íslandi. Allir ættu að vita hvernig
það endaði. Það var aðför að ófag-
lærðu verkafólki og iðnaðarmönnum
þessa lands, einkum konum. Ekki
ber blaðamaðurinn ábyrgð á því en
það er undarlegt að svo menntuð
kona skuli vera svona gersneydd
skilningi á stöðu kynsystra sinna
innlendra sem erlendra. Ekki er nú
lýðræðið í hávegum haft heldur.Við
getum ekki öll lifað á því að lesa
bækur og stunda kaffihúsin. Frjáls-
lyndi flokkurinn á mikið erindi við
þjóðina og það sést best á þessari
grein hennar sem virðist byggjast á
pólitískum ótta enda æ fleiri sem
taka nú undir kröfur flokksins um að
færa kvótann til þjóðarinnar. Flokk-
urinn stendur vörð um auðlindir
þjóðarinnar. Hann er flokkur lands-
byggðarinnar, flokkur sem berst
gegn framsali kvóta og gegn mann-
réttindabrotum. Hann vill að fólk
sýni ábyrgð á eigin lífi og hafnar for-
sjárhyggju.
Að gleðjast yfir ófriði
Kolbrún Stef-
ánsdóttir svarar
pistli Kolbrúnar
Bergþórsdóttur
»… það er undarlegt
að svo menntuð
kona skuli vera svona
gersneydd skilningi á
stöðu kynsystra sinna
innlendra sem erlendra.
Kolbrún Stefánsdóttir
Höfundur er ritari
Frjálslynda flokksins.