Saga - 1973, Page 126

122
ÞORLEIFUR ÞORLEIFSSON
Að lokinni könnun Þórarins var ákveðið að taka grjót
til uppfyllingar í Öskjuhlíð, en möl eða smágert fyllingar-
efni í SkólavörSuholti. Aðstæður til grjótnáms voru mjög
hagstæðar í Öskjuhlíðinni. Við norðurhlíðina er undirlendið
flatt og hallalítið, en grágrýtishamrar og klappir liggja
fram með hlíðarrótunum á stóru svæði. Suðaustan á Skóla-
vörðuholtinu var jarðvegur víða mjög malarborinn og grá-
grýtisklappir sumstaðar undir yfirborði. Fyllingarefni
var mest tekið á yfirborði í holtinu og ekki grafið mjög
djúpt, en hins vegar farið víða um holtið til malarnáms,
eftir því sem hafnargerðinni þokaði fram. Dýpst mun hafa
verið grafið allt að 10 metrum undir yfirborð, skammt
frá safnhúsi Einars Jónssonar, en það var þá í smíðum,
undir lok hafnargerðarinnar. Malartakan hófst 1913 neðst
í suðausturjaðri holtsins ofan við hús Hans pósts, neðst
við núverandi Leifsgötu.
Frá þessum tveim stöðum og til hafnar varð að leggja
flutningabraut eða JÁRNBRAUT umhverfis og utan við
meginbyggð bæjarins. Ennfremur þurfti að reisa palla
eða brautarbryggjur undir járnbrautarsporið á örfiris-
eyjargranda og sjávarbotni, þar sem hafnargarðarnir voru
fyrirhugaðir. Út á bryggjurnar áttu lestarnar að aka og
losa fyllingarefnið á garðstæði í sjónum.
Loks var nauðsynlegt að koma upp bækistöð með birgða-
geymslu, verkstæði og skýlum handa eimreiðum, helzt sem
næst miðja vega milli grjótnáms og malarnáms. Bækistöðin
var reist sunnarlega í Norðurmýrinni, þar sem nú er
MIKLATORG, og gekk síðan undir nafninu Hafnarsmiðjan.
Upphaf og framvinda hafnargerðarinnar
1913.
Meginhluta efnis og véla til hafnargerðarinnar var
safnað saman í Óðinsvéum í Danmörku og fyrsti farmur-
in lestaður um borð í gufuskipið Edvard Grieg. Lagt
var af stað til Reykjavíkur 25. febrúar 1913. Skipið