Organistablaðið - 01.01.1986, Blaðsíða 20
Pckking eða blekking
Sú árátta hefir löngum ríkt á okkar blessaða landí að rugla saman
efnislegu og persónulegu mati. Sé, að vandlega athuguðu máli, fundið að
verki eins manns, þá skal það endilega stafa af persónulegum kala í garð
viðkomandi. Þessi þjóðarlöstur á vafalaust sumpart rót að rekja til
fólksfæðar og sífellds návígis innbyggjara lands, Því er blátt áfram og
fyrirfram slegið föstu, að umsögn hljóti að vera „súbjektíf" (þröng-persónu-
legt viðhorf) en geti ekki verið „objektíf" (óhlutdræg, strang-efnisleg
umfjöllun).
Gildandi dæmi um þennan hugsunarhátt er því miður innlegg Ingimars
Sigurðssonar í Organistablaðinu (2. tbl. 17. árg.). Hann segist raunar ekki
vera fær um að ræða það, sem máli skiptir (handbragð á sálmalaga-útsetn-
ingu), og er því svar mitt að þessu leyti orðið tilefnislaust. Eiginlegur,
málefnislegur grundvöllur er þar með brott numinn.
Eftir standa þá ómálefnislegar getsakir, sprottnar af umhyggju fyrir orðstír
Páls (sólfssonar. Maðurinn skyggir á málefnið. Málefnið sjálft er mér þó
meira virði en maðurinn, þótt hver og einn eigi að njóta sinna verðleika,
bæði lífs og liðinn; en yfirdrifið dálæti á einum einstaklingi getur orðið að
persónudýrkun, sem hvorki er holl fyrir þolanda hennar né geranda.
Sem gamlan kennara minn mat ég jafnan mikils Pál ísólfsson. Við mjög
gott samkomulag störfuðum við saman í félagssamtökum og í opinberum
nefndum. Auðnaðist okkur fyrir góða samvinnu að koma þar ýmsum
umbótamálum á réttan rekspöl. Hinsvegar var ég honum ekki ávallt
sammála um þá „músík-pólitík", sem hann vildi reka. Ræddum við það
okkar á millum og skiptumst á skoðunum í fullri hreinskilni. Þesskonar
ágreiningur varð okkur þó aldrei að samskiptalegu fótakefli. Báðir töldum
við okkur vinna fyrir góðan og sameiginlegan málstað, hvor á sínu sviði,
hvor á sinn hátt; og það var virt en aldrei misvirt.
Þessvegna vísa ég á bug sem rakalausum hugarburði Ingimars, að ég
hafi lengstum viljað „gera sem minnst úr tónsmíðum dr. Páls og öllu hans
tónlistarstarfi", enda getur hann hvergi fundið stað þessum ummælum
sínum, þótt ég hafi gert nokkrar athugasemdir við tvö smálög í Organista-
blaðinu, fundið dálitla smíðagalla, sem raunar aðrir höfðu fyrir löngu líka
komið auga á og orðfært við mig, bæði prestar og organistar, en aldrei látið
á þrykk út ganga. Ekki verður þó allur skógurinn dæmdur eftir tveim
smáhríslum.
Dylgjur lögfræðingsins um, að ég láti „óvild stýra penna“, minna mig
óþyrmilega á orð þess eina forseta Bandaríkjanna, sem voru tengsl við
Evrópu meira en bara formleg skylda og blákaldur útreikningur, J.F.
20 ORGANISTABLAÐIÐ