SunnudagsMogginn - 07.02.2010, Blaðsíða 29
7. febrúar 2010 29
Þ
að er gömul saga og ný að þingmenn höfuðborgarsvæðisins líta sjaldnast á sig
sem þingmenn höfuðborgarsvæðisins. Þeir eru yfirleitt hástemmdari en svo,
hugsa um landið allt, en ekki þrengri hagsmuni. Annað á við um þingmenn
landsbyggðarinnar. Þeir taka skyldur sínar við sína umbjóðendur mjög alvarlega
og snúa iðulega bökum saman þvert á flokkslínur þegar hagsmunir heima í héraði eru í húfi.
Hagsmunir höfuðborgarsvæðisins eru hins vegar síst minni. Þetta er ekki sagt í þeim
skilningi að hlaða eigi undir höfuðborgarsvæðið með öllum hugsanlegum ráðum og sópa að
því hvers kyns bitlingum, heldur til að benda á að mikilvægt er að vel takist til með þróun
höfuðborgarinnar og sveitarfélaganna í kringum hana.
Í Sunnudagsmogganum er rætt við Hjálmar Sveinsson, sem tókst að ná fjórða sæti í próf-
kjöri Samfylkingarinnar fyrir viku. Hjálmar er þekktur fyrir þætti sína í útvarpi þar sem
hann hefur iðulega fjallað um skipulagsmál bæði hér heima og erlendis. Hjálmar hefur sam-
anburð frá Berlín þar sem hann bjó um árabil og átti þess kost að fylgjast með þeirri miklu
gerjun, sem þar hefur átt sér stað, úr návígi. Hjálmar kemur ekki úr flokksstarfinu, heldur
bankaði einfaldlega upp á, eins og hann lýsir því, og kvaðst vilja fá að spreyta sig.
Hjálmar veltir því fyrir sér hvernig á sinnuleysi stjórnvalda standi: „Það skortir að rík-
isvaldið, forsætisráðherra hverju sinni, hafi metnað fyrir höfuðborgarsvæðið.“
Hann segir að annars staðar sé þessu öðru vísi varið. Til dæmis hafi Nicolas Sarkozy, for-
seti Frakklands, efnt til mikillar sýningar í París í fyrravor um framtíðarsýn á borgina og
þegar farið var af stað með verkefni í London sem lauslega mætti kalla endurreisn borg-
arinnar hafði forsætisráðuneytið forgöngu um það.
„Það vantar sárlega hér að ríkisstjórnir, hvort sem þær eru til hægri eða vinstri, eða þing-
mennirnir hafi einhvern metnað fyrir þetta svæði. Ég verð aldrei var við að þingmenn
Reykjavíkur, sama hvar í flokki þeir standa, hafi nokkurn metnað fyrir þessa borg. Þeir eru
allir á kafi í einhverjum hugmyndum um Icesave og Evrópusambandið, en nærumhverfið
vekur engan metnað hjá þeim.“
Hjálmar gagnrýnir einnig hvernig hvað eftir annað sé farið fram úr deiliskipulagi í bygg-
ingarmagni. Hann bendir réttilega á að vel gert skipulag, þar sem skipuleggjendur, fjárfestar
og verktakar og íbúar hafi tekið þátt, sé í raun eins konar sáttargjörð milli þessara aðila. Síð-
an segir hann: „Að verktakinn komist upp með það tveimur, þremur árum síðar að knýja
fram helmingi meira byggingarmagn og deiliskipulagið þar með úr gildi fallið er mjög slæmt
og leiðir til lausungar. Það eru óbein skilaboð um að þótt settar hafi verið reglur viti menn að
þeir komist upp með nánast hvað sem er. Stjórnsýslan í sveitarfélögunum verður að geta
tekist á við þetta.“
Við sitjum uppi með mörg vandamál í borgarmyndinni eftir hrunið, hálftóma skrifstofu-
turna og draugahverfi. Undanfarið hefur kveðið við nýjan tón í borgarmálunum og ber hann
vitni um ný vinnubrögð, sem full ástæða væri fyrir skotgrafapólitíkusa að kynna sér og eru
langþráð hjá þorra kjósenda. Flest borgarmál eru líka þess eðlis að ekki er auðvelt að gefa
þeim hægri eða vinstri stimpil. Hins vegar er mikið í húfi að vel takist til við þróun og upp-
byggingu höfuðborgarsvæðisins á næstunni. Bautasteinar misráðins framkvæmdaákafa eru
þegar orðnir nógu margir.
Metnaður fyrir höfuðborgina
„Maður þyrfti að vera heiladauður til
að skrifa undir svona.“
Sophia Hansen fyrir héraðsdómi Reykjavíkur. Við-
skiptabréf með hennar undirskrift eru þar til um-
fjöllunar en Sophia segir undirskrift sína
falsaða.
„Ég veit ekki hvort þetta var
vegna kraftaverks, heppni eða
færni en það er gjörsamlega
ótrúlegt að hafa náð að bjarga
drengnum.“
Kolbeinn Guðmundsson, sem var
meðal fyrstu björgunarsveit-
armanna sem komu á slys-
stað á vestanverðum Lang-
jökli og björguðu sjö ára
gömlum dreng úr jökul-
sprungu.
„Hálfviti!“
Kvikmyndaleikarinn Mel
Gibson við fréttamann
sem spurði hann nær-
göngullar spurningar.
„Það var í þeirri
ferð sem við áttuðum
okkur á hvert við
vildum stefna og hvernig væri best að
fara inn í verkefnið, við ákváðum að
byggja það á því að farið væri inn í
völundarhús, labyrinth, inn á ein-
hvers konar steinaslóð sem
ferðalangur fetar sig eftir og
verður táknrænt ferðalag fyrir
lífið þar sem maður þekkir ekki
leiðina en verður að feta sig
eftir slóðinni og nálgast hægt og
bítandi einhvern kjarna, segul,
sem dregur mann áfram – ef
maður lærir að hlusta
opnast skynfærin til að
finna togið frá kjarn-
anum.“
Sverrir Guðjónsson söngvari
um samstarf sitt við jap-
anska slagverksleikarann
Stomu Yamash’ta.
„Þetta er mikið
skref fyrir mig þó það
sé kannski lítið fyrir
mannkynið.“
Geir Ólafsson söngvari sem er á
leið til Hollywood.
Ummæli vikunnar
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Stofnað 1913
Útgefandi: Óskar Magnússon
Ritstjórar: Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri: Karl Blöndal
borð en öryggisráðið. Og þar verður oft að taka
ákvarðanir skjótt, óháð því hvort nótt er eða dagur
í hinum eða þessum heimshlutanum. Segjum nú
svo að draumur Íslands um að setjast í eitt af þess-
um heitu sætum hefði ræst. Hvernig hefði þá land-
ið tekið ákvarðanir um hvern skyldi styðja, hverju
skyldi andæfa? Slíkar spurningar berast örygg-
isráðinu ótt og títt. Þær ákvarðanir myndi fasta-
fulltrúinn taka, oftast að fengnu samþykki utan-
ríkisráðherra og við stærstu ákvarðanir einnig
forsætisráðherrans.
Ísland stóð aldrei frammi fyrir því að fara með
her á hendur Írökum. En þegar helstu bandamenn
Íslands í öryggismálum frá fornu fari, Bandaríkja-
menn og Bretar, höfðu ákveðið að ganga til þess
verks, enda ómótmælt að Íraksstjórn hafði marg-
brotið fyrirmæli öryggisráðsins, og færa þær fórnir
sem stríðsrekstri fylgja, ákváðu íslensk yfirvöld að
lýsa yfir stuðningi við þessa hefðbundnu banda-
menn sína. Síðar sendu Íslendingar sprengjuleit-
armenn á svæðið, í fullu samræmi við samþykktir
SÞ. Þessar ákvarðanir voru teknar af utanrík-
isráðherra í fullu samráði við og með fullu sam-
þykki forsætisráðherra. Þeir eru því samábyrgir
fyrir ákvörðuninni. Þeir tveir menn sem þessum
störfum gegndu þá hafa aldrei vikist undan því að
hafa tekið þessar ákvarðanir. Við þær var aldrei
gerð athugasemd í ríkisstjórn. Þessar ákvarðanir
voru teknar skömmu fyrir kosningar. Þær voru
auðvitað töluvert ræddar í kosningabaráttunni og
þeir flokkar sem í hlut áttu héldu velli í þeim kosn-
ingum. Með hliðsjón af orðum Ólafs Jóhannessonar
um þingrofið 1931 má segja að þessi ákvörðun hafi
þannig fengið lýðræðislegan stimpil. Þær hermik-
rákur sem nú vilja setja á svið sjónvarpsþátt að
hætti Breta til að fá að vita hverjir tóku fram-
angreindar ákvarðanir, verða því að gæta sín á að
gera ráð fyrir frekar stuttum þætti, þar sem svarið
liggur þegar fyrir.
Reuters
yggisráðið