SunnudagsMogginn - 13.06.2010, Blaðsíða 31

13. júní 2010 31
O
kkur þótti unnar kjötvörur spila of stórt hlutverk á honum [matseðli grunn-
skóla Reykjavíkur] og ákváðum að gera eitthvað í málunum,“ segir Margrét
Gylfadóttir.
Hún er ásamt kokkunum Sigurrós Pálsdóttur og Sigurveigu Káradóttur í
sjálfskipaðri „rannsóknarnefnd mötuneytismála“, en þeim blöskraði maturinn sem er á
boðstólum í skólum sem börnin þeirra sækja. Þær ákváðu að kynna sér stöðuna í mötu-
neytismálum grunnskólanna í Reykjavík, og skýra þær frá sláandi niðurstöðum sínum í
viðtali Bergþóru Njálu Guðmundsdóttur í Sunnudagsmogganum í dag.
Þær segja meðal annars fullkomlega óviðunandi hversu mikið magn af unnum kjöt- og
fiskvörum sé borið á borð í grunnskólunum. Og benda á að ástandið sé ekki síst bagalegt
vegna þess að margir foreldrar séu farnir að líta á skólamáltíðina sem aðalmáltíð barnanna
yfir daginn. „Á þessum tímum eru margir sem eiga engan pening og stóla á að barnið fái
næringarríka máltíð í skólanum. Í staðinn fær það foreldað og upphitað fóður,“ segir Mar-
grét.
Þá er það áhyggjuefni, að börnin virðast varla þekkja matinn sundur, sem þau fá í
skólamáltíðum. Oft er hráefnið unnið þannig að það er óþekkjanlegt.
„Barnið mitt sagðist einu sinni hafa fengið rauðar fiskbollur í matinn,“ segir Margrét.
„Þegar ég fór að athuga málið voru þetta ekki fiskbollur heldur saltkjötsbollur. Börnin
vita ekki einu sinni hvað þau eru að borða, því mörkin milli fisks og kjöts eru óskýr –
þetta lítur allt eins út, er eins á bragðið og áferðin svipuð.“
Auðvitað er þetta áhyggjuefni. Tengslin rofna við uppruna þess hráefnis sem neytt er og
þar með við matarmenningu þjóðarinnar, sem mótast hefur í aldanna rás.
Þegar þannig er í pottinn búið hvernig er þá hægt að búast við því að börnin verði mót-
tækileg fyrir lærdómi um undirstöðuatvinnugreinar þjóðarinnar, landbúnað og sjávar-
útveg. Hvaða afleiðingar hefur það fyrir samfélagið til lengri tíma litið?
Og það kallast að leita langt yfir skammt að flytja inn fisk og kartöflur!
Þegar börn alast upp í þessu umhverfi skyldi engan undra að þau verði ginnkeypt fyrir
skyndifæði þar sem freistandi umbúðir eru stundum til þess eins gerðar að fela hversu
snauðir af næringu réttirnir eru.
Þetta er lofsvert framtak hjá konunum þremur. Það er mikilvægt í opnum lýðræð-
issamfélögum að þegnar þjóðfélagsins taki virkan þátt með þessum hætti í mótun sam-
félagsgerðarinnar – að allir leggist á eitt um að mjaka samfélaginu í rétta átt. Þá nýtast
kraftar hinna mörgu. Hættan er sú í miðstýrðum samfélögum að skellt sé skollaeyrum við
slíkum röddum. Þess vegna er mikilvægt að stjórnvöld taki til greina gagnrýni og bregðist
við henni á málefnalegan hátt.
Það verður forvitnilegt að fylgjast með því, hvernig frumkvæði „rannsóknarnefndar
mötuneytismála“ verður tekið.
Hvað borða börnin?
„Jafnvel þótt við værum 10 sinnum
fleiri værum við smáþjóð með
marga erfiðleika vegna fámenn-
isins.“
Ágúst Einarsson, rektor Háskólans á Bifröst, um
vanda Íslendinga.
„Við erum með flott fótboltalið og
erum ekkert að reyna að fela það.“
Páll V. Gíslason, þjálfari karlaliðs Þórs frá Ak-
ureyri, sem leikur í næstefstu deild.
„Það getur enginn
hlaupið maraþon nema
hann hætti að bera
virðingu fyrir fjar-
lægðunum.“
Páll Gíslason, rekstr-
arráðgjafi og maraþonhlaup-
ari.
„Ég held að við
séum í meiri hættu hér
á Reykjavíkursvæðinu en
þarna á þessum slóðum.“
Margrét Hallgrímsdóttir sem ætlar að ganga
ásamt einni eða tveimur stöllum sínum þvert yfir
landið á 30 dögum.
„Ég viðurkenni fúslega að það
blasir vandi við mörgum heim-
ilum.“
Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráðherra.
„Ég var bara í fíling.“
Aron Pálmarsson, sem lék vel gegn Dönum á
þriðjudagskvöldið.
„Ég er ekki bundinn af því að
vera eins og rennilás upp og niður
kantinn.“
Halldór Orri Björnsson, sem slegið hefur í gegn í
knattspyrnuliði Stjörnunnar.
„Við viljum meina að nú sé úlf-
urinn kominn og sestur að
snæðingi.“
Árni Jóhannsson, forstöðumaður
mannvirkjasviðs Samtaka iðn-
aðarins, um stöðugleikasáttmál-
ann.
„Það sem kemur út
um munninn á henni
er ekkert á við það sem
kemur út um óæðri
endann.“
Leikarinn Russell Brand um kær-
ustu sína, Katy Perry.
„Eina leiðin sem þessir andskot-
ans aumingjar fundu til að koma í
veg fyrir að Stakkur ynni lands-
mótið var að hella þessari pest yfir
íslenskan hrossastofn.“
Kári Stefánsson sem kveðst eiga besta alhliða
hest á Íslandi, Stakk frá Halldórsstöðum.
Ummæli vikunnar
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Stofnað 1913
Útgefandi: Óskar Magnússon
Ritstjórar: Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri: Karl Blöndal
að hann kaus að svíkja helsta hugsjóna- og
kosningamál flokks síns fyrir aðgang að rík-
isstjórn. En það kemur óneitanlega á óvart að
hann telji ekki nóg að gert með því að pína
þingflokk sinn til að standa með aðild-
arumsókn í sölum Alþingis andstætt samvisku
sinni (sem er reyndar stjórnarskrárbrot). En að
Steingrímur skuli einnig telja sér það skylt að
fylgja eftir svikum við stefnumál sín og hug-
sjónir með því að taka þátt í að beita bændur
fjárhagslegum kúgunaraðgerðum til að fá þá til
að slá af skoðunum sínum kemur ennþá meira
á óvart.
Misreikna bændur
Bændur, eins og svo margur annar, heyja
varnarbaráttu um þessar mundir. Margvíslegir
erfiðleikar steðja að stéttinni sem heild auk
þess sem efnahagsleg og náttúruleg eldsumbrot
bitna á mörgum þeirra og við bætast tíma-
bundnir erfiðleikar eins og hestapestin, sem er
mikið alvörumál og áfall fyrir marga. Því telja
fjárkúgarar þeirra þá vísast standa veika fyrir.
En sem betur fer eru allar líkur á að þeir sömu
misreikni staðfestu íslenskra bænda. Þeir hafa
alla burði til þess, eins og sagan sannar, að
standa allar þessar atlögur af sér.
Söm er hins vegar gjörð og skömm þeirra
stjórnvalda sem ekki treysta sér til að mæta
skoðanaföstu fólki sem stendur í lappirnar með
öðru en hreinum og lítt dulbúnum kúgunar-
aðgerðum.
Heyrúllur á túnum
á Suðurlandi.
Morgunblaðið/RAX