Fréttablaðið - 02.11.2011, Blaðsíða 34
Netfang
rit stjorn@markadurinn.is
Sími 512 5000 Fax 512 5301
Netfang auglýsingadeildar
auglys ing ar@markadurinn.is
Veffang visir.is
BANKAHÓLFIÐ
Magnús Þorlákur
Lúðvíksson
Greinar valinna penna um
hrunið og eftirleik þess –
Viðtal við Þorvarð
Gunnarsson –
ÞRJÚ ÁR FRÁ HRUNI
Trompspil í Hörpu
Það bar margt umhugsunarvert
á góma á vel heppnaðri ráð-
stefnu stjórnvalda og AGS í
Hörpu á fimmtudag. Þetta var
hvorki samkoma já-manna né
niðurrifsseggja, þvert á móti hélt
fjölbreyttur hópur fróðleg erindi.
Það er af þeim sökum leitt
hvernig rætt hefur verið um
ráðstefnuna í kjölfarið. Fókusinn
hefur víðast hvar verið á þær
persónur sem þar töluðu
umfram málflutning þeirra.
Sumir andstæðingar upptöku
evru hafa bent á það eitt að
Paul Krugman og Martin Wolf
eru sama sinnis, sumir stuðn-
ingsmenn leiðar stjórnvalda við
afnám gjaldeyrishafta hafa bent
á það eitt að Krugman virðist
styðja þá leið, og svo framvegis.
Með öðrum orðum virðist sem
svo að það eina sem margir hafi
tekið frá ráðstefnunni sé það að
ákveðnir virtir fræðimenn hafi
svipaðar skoðanir. Erlendu fræði-
mönnunum hefur verið spilað út
eins og einhvers konar tromp-
spilum, þá megi ekki draga í efa.
Það er akkur í því að fá til
Íslands fræðimenn á borð við
Krugman. Glöggt er gests augað.
Krugman sagði til dæmis að ekki
væri hægt að kenna krónunni
um það mikla innflæði fjár-
magns sem hér varð í aðdrag-
anda bankahrunsins og benti á
að fjölmörg önnur lönd, þar á
meðal evrulönd, hefðu glímt við
sama vanda. Þessu ættu stuðn-
ingsmenn upptöku evru að velta
fyrir sér. En það er líka alveg rétt
að fræðimenn á borð við þá sem
töluðu í Hörpu hafa ekki í öllum
tilfellum sérstaklega mikla þekk-
ingu á Íslandi. Til að mynda lagði
Willem Buiter til að 110 prósenta
leiðinni yrði breytt í 70 prósenta
leið en virtist ekki gera sér grein
fyrir því hve dýr slík aðgerð gæti
reynst eiganda Íbúðalánasjóðs
og Landsbankans, ríkinu.
Það er því harla yfirborðskennt
að líta einungis til skoðana þeirra
sem töluðu á ráðstefnunni.
Þegar um flókið viðfangsefni á
borð við fyrirkomulag peninga-
mála er að ræða, er hægur leikur
að finna virta fræðimenn sem
hafa gjörólíkar skoðanir. Fyrir
utan það auðvitað að þegar ein-
hver færir þau rök ein fyrir máli
sínu að annar sé sama sinnis, er
sá fyrri eiginlega nauðbeygður
til að vera sammála öllu því sem
sá seinni heldur fram. Skyldu
til dæmis allir þeir sem hrifust
af gagnrýni Pauls Krugman á
evruna taka undir málflutning
hans um að óskynsamlegt sé að
afnema gjaldeyrishöft strax?
Heldur ber að grandskoða
málflutning þessara einstaklinga
og ræða hvað þar er skynsam-
legt og hvað ekki. Það hefur
lítið upp á sig að nota erlenda
fræðimenn eins og trompspil í
umræðu. Öðru máli gegnir hins
vegar um málflutning þeirra sem
getur verið einmitt slíkt spil.