Fréttablaðið - 09.12.2011, Síða 72

9. desember 2011 FÖSTUDAGUR44
Pólýfónfélagið
Madrigalar og erlend sönglög
Nýi diskurinn kominn
í Eymundsson, Skífuna, Tólf
tóna og Bóksölustúdenta.
Diskurinn fæst einnig
á félagsverði hjá stjórn
Pólýfónfélagsins.

Símar:
565 6799 - 847 7594
553 0305 - 8640306
„Þetta er örugglega ekki síðasta
verkefnið sem ég vinn með íslensk-
um ljósmyndurum,“ segir Celina
Lunsford ljósmyndafræðingur. Cel-
ina var myndritstjóri ljósmynda-
bókarinnar Ný náttúra sem kom
út hjá forlaginu Crymogeu í haust.
„Þetta hefur verið afar gefandi
reynsla og komið mér í samband
við marga íslenska ljósmyndara.“
Bókin kom út í tengslum við sýn-
ingu á verkum íslenskra samtíma-
ljósmyndara, Frontiers of Another
Nature, sem haldin var í Frank-
furt í haust. Þess má geta að hún
er að fara í dreifingu í Bandaríkj-
unum og er að sögn útgefanda verið
að skoða möguleika á dreifingu á
Norðurlöndum, í Frakkalandi og
Bretlandi. „Við höfum fengið mjög
góð viðbrögð frá fólki sem við
höfum sent bókina.“
Manngerð náttúra er viðfangs-
efni bókarinnar, hún segir sögu
íslenskrar landslagsljósmyndunar
en gerir það á óvæntan hátt. Tveim-
ur myndum er stillt saman á hverri
opnu, yfirleitt sín úr hvorri áttinni.
„Mig langaði til þess að vekja
forvitni lesenda. Og þó að mynd-
irnar virki ólíkar í fyrstu, þá er
eitthvað í myndbyggingunni sem
tengir þær saman, og iðulega í
umfjöllunarefni þeirra – þannig
tala myndirnar saman.“
Í bókinni eru bæði nýjar og
gamlar ljósmyndir og Lunsford
segir það hafa komið sér ánægju-
lega á óvart hversu margir áhuga-
verðir íslenskir ljósmyndarar séu
starfandi. Spurð hvort þeir hafi
einhverja sérstöðu segir hún það
liðna tíð að þjóðerni setji afgerandi
mark á ljósmyndara. „Ljósmyndir
fara svo víða í dag, ljósmyndar-
ar geta svo auðveldlega kynnt sér
verk kollega sinna í öðrum löndum í
gegnum netið að það er af sem áður
var þegar auðvelt var að þekkja
franskar ljósmyndir frá banda-
rískum. Hins vegar hafa einstakir
ljósmyndarar oft skýr einkenni og
mikil áhrif. Ragnar Axelsson, Raxi,
hefur til dæmis haft mikil áhrif
með myndum sínum af norðurslóð-
um,“ segir Lunsford að lokum. - sbt
Mig langaði til þess
að vekja forvitni
lesenda. Og þó að myndirnar
virki ólíkar í fyrstu, þá er eitt-
hvað í myndbyggingunni sem
tengir þær saman.
Gefandi reynsla að vinna
með íslenskum ljósmyndurum
CELINA LUNSFORD Lunsford, sem hélt fyrirlestur hér á landi á dögunum, með
bókina Nýja náttúru sem hún var myndritstjóri að. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Bækur ★★★★★
Valeyrarvalsinn
JPV
Höfundur: Guðmundur Andri
Thorsson
„Ég er löngu dauður. Ég ætti að
vera fyrir löngu slokknaður og
kannski er ég það líka en hef bara
ekki áttað mig á því enn. Ég er
bara vitund,“ (7) segir sögumað-
ur Valeyrarvalsins, sem fylgist af
alúð með þorpinu sínu og íbúum
þess.
Valeyrarvalsinn er sagnasveig-
ur, sextán sögur sem tengjast, og
gerast allar á sömu tveimur mín-
útunum í þorpinu Valeyri. Kór-
stjórinn Kata hjólar niður eftir
Strandgötunni á leiðinni í Sam-
komuhúsið þar sem verða tón-
leikar um kvöldið og hún hjólar „í
gegnum“ allar sögurnar. Það er
táknrænt í mörgum skilningi (og
skemmtilegt í því ljósi að í öllum
bókum Guðmundar Andra Thors-
sonar koma fyrir kvenpersónur
með nafninu Kata – eða Katrín).
Hinir væntanlegu tónleikar sam-
eina fólkið, tónlistin ómar í höfð-
um þess. Kata hefur nefnilega
„fundið milli lófa sér þennan við-
kvæma hljóm. Valeyrarhljóminn.“
(10)
Þorpslífinu er lýst fagurlega
og sagt af þorpsbúum og þeirra
stússi. Hvernig fólk tekur á erf-
iðleikunum sem lífið færir því,
hvernig menn ná ekki sambandi,
hvernig hægt er að vera saman
en dvelja samt í tveimur heimum.
Hvernig maðurinn er alltaf einn.
„Það er svo erfitt að vera
manneskja, Salka mín,“ skrif-
aði HKL og margar persónur
Valeyrarvalsins eiga sannarlega
erfitt. Þær þrá að eignast barn en
geta það ekki, þær glíma við spila-
fíkn og drykkjuskap, þær halda
framhjá og yfirgefa fólk sem þarf
á þeim að halda. Þær hafa líka
sjálfar verið misnotaðar og særð-
ar. Þær dreymir um annað líf en
megna ekki að breyta neinu.
Sagt er að það sé höfuðsynd
rithöfundar að þykja ekki vænt
um persónur sínar. Guðmund-
ur Andri er ekki syndugur rit-
höfundur í þessu tilliti. Þvert á
móti sýnir hann persónum sínum
föðurlega umhyggju (svona
„pabbi skilur drenginn“ viðhorf).
Manneskjur geta verið svo mikl-
ir vitleysingar, svo mikil grey. En
það er alltaf ástæða fyrir því að
þær hegða sér eins og þær gera
og ef staldrað er við í stað þess
að dæma kemur ýmislegt óvænt
í ljós. Væntumþykja höfundarins
í garð persóna sinna smitast líka
yfir til lesandans, sem fær áhuga
á þessu fólki og er alls ekki sama
um það.
Það er hollt að lesa um Lífið
með öllum þess gæðum og göll-
um. Þegar sagt er af brothættum
manneskjum eru fáir höfundar
sem sýna meiri nærgætni en Guð-
mundur Andri Thorsson. Og þeir
eru mjög fáir sem kunna að skrifa
svona fallegan texta.
Raunar eru hálfgerð helgi-
spjöll að vera að lesa þessa bók
nú í byrjun desember, vegna þess
að Valeyrarvalsinn er aðfanga-
dagskvöldsbók. Hún er sparibók
sem maður les með kjötsvima
og konfekti, þegar síðustu tónar
útvarpsmessunnar eru þagnaðir
og værðin færist yfir. Valeyrar-
fólkið fylgir manni svo inn í nótt-
ina og býr lengi í hugskotinu.
Þórunn Hrefna Sigurjónsdóttir
Niðurstaða: Undurfalleg saga, sem
ilmar af sól og seltu og mannlegri
þrá.
Tónlist ★★★★★
Hljóðritanir nemenda Liszts
á tónlist hans, ásamt ritgerð
Runólfur Þórðarson og ýmsir
flytjendur
12 tónar
Nemendur
meistarans
Runólfur Þórðarson er hálfgerð
goðsögn í tónlistarlífinu á Íslandi.
Hann er verkfræðingur en býr yfir
víðtækari þekkingu á píanóverk-
um og píanóleikurum en flestir
aðrir Íslendingar.
Fyrir áhugamenn um Franz
Liszt, sem átti 200 ára afmæli í
október sl., er ritgerð Runólfs um
nemendur Liszts skyldueign. Liszt
var ekki aðeins frábær píanó-
leikari og tónskáld, heldur líka
mikilhæfur kennari. Hann kenndi
mörgum helstu píanóleikurum
samtímans. Með ritinu fylgja
tveir geisladiskar þar sem nem-
endur meistarans spila verk eftir
hann. Það er fróðlegt að hlusta
á þá. Túlkunin er oft rafmögnuð.
Þetta er fortíðin ljóslifandi, það
er nánast eins og að heyra Liszt
sjálfan.
Auðvitað eru upptökurnar
slæmar, enda eldgamlar. En
fróðleg og ítarleg ritgerð Runólfs,
sem og stemningin í mörgum
upptökunum, bætir það upp
og vel það. Þetta er einfaldlega
frábær útgáfa.
Niðurstaða: Skyldueign fyrir
áhugafólk um píanóleik og tón-
listarsöguna yfirleitt. Jónas Sen
Öll fallegu orðin