Morgunblaðið - 08.01.2011, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. JANÚAR 2011
Hólmfríður Gísladóttir
holmfridur@mbl.is
Árið 2009 fækkaði komum barna til
tannlæknis um 15%, sem m.a. mátti
sjá á minni útgjöldum Sjúkratrygg-
inga vegna tannviðgerða barna. Sig-
urður Benediktsson, formaður Tann-
læknafélag Íslands, segir ekkert útlit
fyrir að heimsóknum barna til tann-
lækna hafi fjölgað árið 2010 og áætl-
ar að einungis 60-70% þeirra skili sér
í forvarnaskoðanir en þau börn sem
„týnast“, eins og hann kemst að orði,
komi ekki fyrr en illt er orðið í efni.
„Þessi börn eru þá að koma í
bráðaheimsóknir og eru t.d. með
tannpínu eða tannkýli eða slíkt og
maður bregst við því og lagar það.
En oft er eitthvað annað sem þarf
líka að gera; fleiri viðgerðir, draga út
ónýtar tennur eða gera einhverjar
fyrirbyggjandi aðgerðir. Og maður
bendir fólki á þetta og oftar en ekki
þá bókar fólk næsta tíma en svo skila
börnin sér ekki og maður missir ein-
faldlega af þeim,“ segir Sigurður.
Hann segir sorglegt að horfa upp á
börn koma með margar skemmdir,
vitandi það að í mörgum tilfellum
verði ekkert að gert nema það allra
nauðsynlegasta. Hann segir enn
fremur augljóst að þarna sé fyrst og
fremst peningaskorti um að kenna.
„Það eru börn hinna betur settu
sem skila sér í skoðanir en ekki
þeirra sem eru verr settir,“ segir
hann og leggur áherslu á mikilvægi
þess að ná utan um vandann. „Tann-
læknafélagið er búið að leggja fram
ákveðnar hugmyndir sem við höfum
kynnt fyrir Sjúkratryggingum og
heilbrigðisráðuneytinu. Þær snúast
annars vegar um að auka heimtur
þessara barna og síðan að forgangs-
raða þeim sem þurfa að koma, þannig
að þeir sem eru verst settir geti kom-
ið án þess að þurfa að greiða mikið
fyrir það.“
298 milljónir ónýttar
Sigurður segir að búið sé að koma
á ágætis kerfi í samvinnu við Lýð-
heilsustöð og heilsugæsluna þar sem
foreldrar eru beðnir um að skrá nafn
tannlæknis þegar þau koma með
börnin í tveggja- og hálfs árs skoðun.
„Síðan er reynt að fylgjast með þessu
og stýra börnunum til tannlækna en
við rekumst alltaf á þennan fjárhags-
lega vegg,“ segir hann.
Hvað hlut Sjúkratrygginga varðar
bendir Sigurður á að síðastliðin ár
hafi fjárveiting Alþingis til forvarna
og tannviðgerða barna, elli- og ör-
orkulífeyrisþega ítrekað verið van-
nýtt en af 1.600 milljóna króna fjár-
framlagi árið 2009 hafi t.d. 298
milljónir verið ónýttar.
„Af þessari upphæð er kostnaður
vegna forvarnastarfs og tannvið-
gerða barna um 550 milljónir. Það er
því augljóst að fyrir 300 milljónir í
viðbót væri hægt að gera ansi mikið
meira, t.d. hækka endurgreiðsluna,
sem er 75% af gjaldskrá, upp í
100%.“
Koma bara í bráðaheimsóknir
 Bág fjárhagsstaða kemur í veg fyrir að börn skili sér til tannlæknis  298 millj-
ónir af 1.600 milljóna króna fjárframlagi til forvarna og tannviðgerða ónýttar 2009
„Það eru börn
hinna betur settu
sem skila sér í
skoðanir.“
Sigurður Benediktsson
Rúmlega 200 manns mættu í gær á hádegisverðarfund
Þýsk-íslenska viðskiptaráðsins á Hilton Reykjavík Nor-
dica hótel til þess að hlusta á Alfreð Gíslason, þjálfara
Þýskalandsmeistara Kiel í handbolta, ræða um íþróttir
og rekstur fyrirtækja. Skilaboð hans voru einföld:
Vertu fyrirmynd annarra, vertu þú sjálfur og reyndu
að fá það besta út úr öllum í stað þess að boða og
drottna. steinthor@mbl.is
Fyrirmyndin skiptir öllu
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Yfir 200 manns á fyrirlestri Alfreðs Gíslasonar, þjálfara Þýskalandsmeistara Kiel
„Salan tók strax við sér með lækkun
vörugjalda. Verð á Porsche fór niður
um nærri eina milljón. Í vikunni höf-
um við selt fjóra bíla og nú er Porsche
uppseldur fram í mars,“ segir Bene-
dikt Eyjólfsson, framkvæmdastjóri
Bílabúðar Benna.
Breytingar á vorugjöldum bifreiða,
sem tóku gildi um áramót, hafa þegar
áhrif en markmið þeirra er að draga
úr útblæstri gróðurhúsalofts frá bíl-
um. Tveggja ára aðlögunarfrestur er
gefinn með lögunum og á því tíma-
skeiði lækkar díselútgáfan af Porsche
Cayenne verulega á sama tíma og
verð margra jeppa hækkar. „Díselj-
eppar Porsche standa framarlega í
grænu byltingunni og því lækkar
verðið,“ segir Benedikt.
Porsche Cayenne kostar 12,9 millj.
kr. hjá umboðinu. Í Morgunblaðinu í
vikunni sagði Özur Lárusson, fram-
kvæmdastjóri Bílgreinasambandsins,
að þótt bílasala væri dræm seldust
bílar í dýrari kantinum ágætlega og
væru kaupendur fólk sem ætti pen-
inga í handraðanum og gæti sett eldri
bíla upp í. Ágæta sölu á Porsche í vik-
unni segir Benedikt ríma við lýsingu
Özurar. sbs@mbl.is
Porsche
lækkar og
selst vel
Fjórir bílar í vikunni
Ljósmynd/Porsche
Porsche Dýrari bílar seljast vel.
Alls horfðu 72,7% landsmanna á
Áramótaskaup RÚV samkvæmt
mælingum Capacent. Uppsafnað
áhorf var 75,1%
Ekki voru tiltækar samanburðar-
tölur fyrir árið 2009 en nokkru fleiri
horfðu á Skaupið 2008 eða 76,9%.
Uppsafnað áhorf það ár var 79,8%.
Er þá miðað við hlutfall þeirra sem
horfðu a.m.k. í fimm mínútur á
Skaupið.
Könnunin er rafræn og meðal-
fjöldi svara var 480.
75% áhorf var á
Skaupið í fyrra
Á fundi umhverfisnefndar Alþingis
um málefni sorpbrennslustöðvar-
innar Funa við Skutulsfjörð í gær
var ákveðið að fela Ólínu Þorvarð-
ardóttur það verkefni, ásamt nefnd-
arritara og lögfræðingum þingsins,
að fara yfir löggjöf sem lýtur að
þeim og skoða jafnframt hvort veilur
í löggjöfinni hafi átt þátt í „þeim mis-
tökum sem nú eru augljós“, að því er
segir í tilkynningu frá nefndinni.
Í fréttatilkynningu Umhverfis-
stofnunar vegna málsins segir að
losun mengandi efna frá verksmiðj-
unni árið 2009 hafi mælst yfir heim-
ildum í starfsleyfi fyrirtækisins. Í
frétt Morgunblaðsins var því rang-
lega haldið fram að díoxín væri eitt
þeirra efna. Hið rétta er að Funi er
undanþeginn reglum um losun díox-
íns, og því engin mörk til þess að
miða við. Mælingarnar náðu meðal
annars til ryks, sem mældist tæp-
lega sex sinnum það sem heimilt er,
nikkels og arsens, sem mældust
rúmlega þrefalt það sem heimilt er,
og blýs, króms, kopars og vanadíns,
sem mældust tæplega tvöfalt það
sem heimilað er í starfsleyfi.
einarorn@mbl.is
„Augljós
mistök“ átt
sér stað
Undanþága vegna
díoxíns í starfsleyfi
Almennur skilafrestur á tilnefningum (ábendingum) vegna
Blaðamannaverðlauna ársins 2010 er til
föstudagsins 21. janúar 2011 kl. 16:00.
Eins og áður eru verðlaunin eru veitt í þremur flokkum en þeir eru þessir:
 Besta umfjöllun ársins 2010
 Rannsóknarblaðamennska ársins 2010
 Blaðamannaverðlaun ársins 2010
Almenningur getur komið með tilnefningar með því að fara inn á vef Blaðamanna-
félagsins www.press.is á þar til gert tilnefningarsvæði.
Tilgreina þarf nafn blaðamanns eða blaðamanna, miðil, hvað tilnefnt er fyrir, hvenær
það birtist og rök fyrir tilnefningunni. Einnig er hægt er að senda inn tilnefningar til
verðlaunanna á skrifstofu Blaðamannafélags Íslands í Síðumúla 23, 108 Reykjavík,
ásamt gögnum með röksemdafærslu fyrir tilnefningunni. Dómnefnd mun síðan fara
yfir tilnefningarnar og tilkynna um verðlaunahafa 26. febrúar nk.
Blaðamannaverðlaun
2010
Blaðamannafélag Íslands
Mannréttindaráð Reykjavík-
urborgar samþykkti 21. desember
sl. að fela Margréti Kristínu Blöndal
og Þóreyju Vilhjálmsdóttur und-
irbúning verkefnis sem snýr að
verkaskiptingu og jafnrétti inni á
heimilum. Skal verkefnið unnið í
samvinnu við mannréttinda-
skrifstofu.
„Mannréttindaráð fundar á
þriðjudaginn. Þá hitti ég Margréti
Kristínu Blöndal og við það tækifæri
munum við setjast niður og fara yfir
framhaldið. Svo gæti farið að við
hittumst í næstu viku og fundum um
málið,“ segir Þórey, sem situr í
ráðinu fyrir Sjálfstæðisflokkinn.
Tengist baráttudeginum
Borgin þurfi að hafa hraðar hend-
ur. „Tíminn líður hratt. Við ætlum
að vera með eitthvað í gangi 8. mars
nk. á alþjóðlegum baráttudegi
kvenna. Þessi hugmynd er hugsuð
út frá honum. Mannréttindaráð
borgarinnar hefur ávallt verið með
einhverja viðburði sem tengjast
þeim degi.
Rannsóknir á verkaskiptingu á
heimilum hafa sýnt að konur bera
þar hitann og þungann en það
skerðir atvinnuþátttöku þeirra.
Hugsunin með verkefninu er sú að
unnið skuli með grasrótarsamtökum
til að gefa fólki hugmyndir um það
hvernig bæta og jafna megi verka-
skiptinguna heima fyrir. Við lítum á
verkefnið sem hvatningu en ná-
kvæm útfærsla þess er enn á byrj-
unarstigi.“
Bundið í lögum
Þess má geta að samkvæmt hjú-
skaparlögum, sem tóku gildi 1. júlí
1993 eiga hjón „í sameiningu að ann-
ast uppeldi barna sinna, sjá þeim
farborða og hjálpast að við að fram-
færa fjölskylduna með fjár-
framlögum, vinnu á heimili og á ann-
an hátt“. baldura@mbl.is
Undirbúa átak um jafna
verkaskiptingu á heimili
 Mannréttindaráð horfir til samstarfs við grasrótarhópa
Morgunblaðið/Jim Smart