Morgunblaðið - 08.01.2011, Blaðsíða 8

8 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. JANÚAR 2011
Hannes H. Gissurarson pró-fessor nefnir á síðu sinni að
nýlega hafi hann birt æviágrip í
Andvara um Björn Ólafsson, fyrr-
verandi ráðherra.
Síðan segir: „Björn
fæddist við lítil
efni, nánast ör-
birgð, á Akranesi
árið 1895, en þegar
hann lést árið
1974, var hann
áreiðanlega einn
ríkasti Íslendingur sinnar tíðar.
Hann var ekki aðeins kaupsýslu-
maður og iðnrekandi, heldur líka
ötull baráttumaður fyrir frjálsri
verslun, ráðherra og alþingis-
maður, auk þess sem hann tók
þátt í mörgum fyrirtækjum og fé-
lögum.
Hann vitnaði eitt sinn í ráð,
sem sér hefði verið gefið ungum:
„Það er ekki hægt að taka þátt í
pólitík nema vera sjálfstæður
maður og þurfa ekki að spyrja
neinn um leyfi til að gera það,
sem maður telur rétt og nauðsyn-
legt. Það er ekki hægt að vera
allt sitt líf eins og hengdur upp á
þráð vegna auraleysis.““
  
Nú er öldin önnur. Stjórn-málamönnum er gert að
birta opinberlega skýrslur um
eignir sínar. En ekki skuldir! Og
best þykir fyrir stjórnmálamann-
inn að skýrslurnar sýni að hann
eigi því sem næst ekki neitt, jafn-
vel þótt vel sé á ævina liðið.
  
Flokkarnir eru nánast alfariðkomnir á framfærslu hins op-
inbera og jafnvel sveitarfélög eru
síðustu árin farin að greiða fé til
þeirra. Frjáls framlög ein-
staklinga til flokka minnka sífellt
enda tortryggð. Eru menn alveg
vissir um að þetta sé góð þróun?
  
Varla hefði Birni Ólafssyni þóttþað.
Björn Ólafsson
Sjálfstæði í
stjórnmálum
STAKSTEINAR
Veður víða um heim 7.1., kl. 18.00
Reykjavík -1 alskýjað
Bolungarvík -5 snjókoma
Akureyri -2 snjókoma
Egilsstaðir 0 snjókoma
Kirkjubæjarkl. 2 skýjað
Nuuk -2 skýjað
Þórshöfn -3 snjókoma
Ósló -12 léttskýjað
Kaupmannahöfn 0 heiðskírt
Stokkhólmur 0 skýjað
Helsinki -2 snjókoma
Lúxemborg 10 skýjað
Brussel 10 skýjað
Dublin 3 skýjað
Glasgow -3 léttskýjað
London 11 léttskýjað
París 11 léttskýjað
Amsterdam 6 þoka
Hamborg 2 skýjað
Berlín 3 skýjað
Vín 2 skýjað
Moskva -7 heiðskírt
Algarve 17 léttskýjað
Madríd 11 skýjað
Barcelona 13 léttskýjað
Mallorca 15 léttskýjað
Róm 12 léttskýjað
Aþena 8 léttskýjað
Winnipeg -16 skafrenningur
Montreal -5 snjókoma
New York 0 snjókoma
Chicago -7 skýjað
Orlando 13 heiðskírt
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnar-
greinum Morgunblaðsins á slóðinni
http://mbl.is/mogginn/leidarar/
VEÐUR KL. 12 Í DAG
8. janúar Sólarupprás Sólsetur
REYKJAVÍK 11:10 15:59
ÍSAFJÖRÐUR 11:47 15:32
SIGLUFJÖRÐUR 11:32 15:14
DJÚPIVOGUR 10:47 15:21
BAKSVIÐ
Andri Karl
andri@mbl.is
Ítarleg umfjöllun dagblaðsins DV um
fjárhagsmálefni Eiðs Smára Guð-
johnsen, leikmanns enska knatt-
spyrnuliðsins Stoke City, í desember
árið 2009 er fordæmalaus, að mati
lögmanns Eiðs Smára. Verjandi rit-
stjóra DV sagði umfjöllunina af sama
toga og tíðkast hefur frá hruni efna-
hagslífsins og fréttir af viðskipta-
gjörningum og lántökum Eiðs Smára
eigi erindi við almenning. Tekist var á
um málið í Héraðsdómi Reykjavíkur í
gærmorgun og er dóms að vænta á
næstu vikum.
Eiður Smári höfðaði mál á hendur
Inga Frey Vilhjálmssyni, blaðamanni
DV, og þeim Reyni Traustasyni og
Jóni Trausta Reynissyni, ritstjórum
DV, vegna umfjöllunarinnar. Taldi
hann blaðið hafa brotið gegn friðhelgi
einkalífsins, nánar tiltekið 229. grein
almennra hegningarlaga. Í henni seg-
ir: „Hver, sem skýrir opinberlega frá
einkamálefnum annars manns, án
þess að nægar ástæður séu fyrir
hendi, er réttlæti verknaðinn, skal
sæta sektum eða fangelsi allt að einu
ári.“ Eiður fer fram á fimm milljónir
króna í miskabætur.
Byggt á stolnum gögnum
Lögmaður Eiðs Smára, Heiðrún
Lind Marteinsdóttir, sagði að fjár-
hagsmálefni Eiðs væru hans per-
sónulegu málefni sem ekkert erindi
ættu til almennings. Um hefði verið
að ræða upplýsingar innan úr banka-
kerfinu, upplýsingar sem venjulega
færu leynt. Einnig sagðist hún telja
að umfjöllunin byggðist á stolnum
upplýsingum sem blaðið hefði undir
höndum. Gat blaðamanni því ekki
dulist að um einkamálefni væri að
ræða.
Þá hefði Eiður um leið og umfjöll-
unin birtist sent ritstjórum DV bréf
og tilkynnt að hann teldi að verið væri
að brjóta á sér. Sú tilkynning hefði
verið virt að vettugi og eftir að Eiður
höfðaði mál hefði borið á eineltistil-
burðum í garð Eiðs Smára á síðum
blaðsins.
Líkt og gefur að skilja voru verj-
endur ritstjóra DV og blaðamanns á
öndverðum meiði. Vilhjálmur Hans
Vilhjálmsson, verjandi Inga Freys,
sagði Eið Smára opinbera persónu
sem notað hefði frægð sína til fjár-
hagslegs ávinnings og fjármál hans
ítrekað verið í fjölmiðlum, þ.e. þegar
um hefði verið að ræða velmegun
hans og verðmæti. Hann hefði ekki
amast við þeirri umfjöllun. Eiður yrði
því einnig að sætta sig við
umfjöllun þegar halla færi
undan fæti og skuldir Eiðs
fréttaefnið. Líkti Vil-
hjálmur því við að alveg
eins og fjallað var um
velgengni Eiðs
Smára hjá Barcelona
þyrfti hann að sætta
sig við fréttir af því að
hann kæmist ekki í liðið hjá
Stoke.
Vilhjálmur benti á að DV
hefði fjallað um óeðlilegar
lántökur Eiðs Smára, fjár-
festingaverkefni og tap af
þeim. Eiður hefði m.a. verið í
fjárfestingaverkefnum með
Karli og Steingrími Wer-
nerssonum. Lánveitingarnar hefðu
verið viðskiptalegs eðlis og mun rýmri
mörk væru um fréttaflutning af slíku
en þegar um persónulegar fjárfest-
ingar ræddi. Lánin hefðu verið upp á
annan milljarð króna og ekki hægt að
halda því fram að það hefði verið til
einkaneyslu.
Umfjöllunin ekki röng
Gunnar Ingi Jóhannsson, verjandi
Reynis og Jóns Trausta, benti á að ef
ekki mætti fjalla um fjárfestingaverk-
efni Eiðs Smára og dómur félli á þann
veg væri ljóst að allir helstu útrásar-
víkingar ættu inni dágóða summu hjá
fjölmiðlum landsins. Hann sagði að sú
umfjöllun sem birtist í DV hefði ein-
göngu lotið að fjármálum og fjárhags-
legum málum. Ekkert hefði verið
snert á persónulegum málefnum, fjöl-
skyldu hans eða einhvers annars sem
gæti fallið undir 229. gr. alm. hegning-
arlaga.
Gunnar sagði að meginástæða um-
fjöllunarinnar hefði verið sú lánafyr-
irgreiðsla sem Eiður Smári fékk hjá
íslenskum bönkum, Glitni banka og
Kaupþingi í Lúxemborg. Eiður hefði
verið í viðskiptasambandi við Karl W.
sem var stór hluthafi í Glitni sem aftur
lánaði Eiði stórar fjárhæðir. Og ekki
nóg með það, heldur hefði góðvinur
Eiðs, Birkir Kristinsson, haft milli-
göngu um lánin hjá Glitni. Raunar
benti Vilhjálmur áður á að Lárus Sig-
urðsson, gamall félagi Eiðs Smára hjá
Val, hefði séð um mál hans hjá Kaup-
þingi í Lúxemborg.
Að mati Gunnars er kjarninn sá að
almenningur eigi rétt á slíkum upplýs-
ingum, upplýsingum um lánveitingar
íslenskra banka til óábyrgra fjárfest-
inga; enda hafi fjárfestingaverkefnin
endað með tapi. Ef umfjöllun DV hafi
á nokkurn hátt haft snertifleti við per-
sónuleg málefni Eiðs Smára hafi ekki
verið gengið lengra en nauðsynlegt
er. Einnig bentu báðir verjendurnir á
að Eiður Smári hefði ekki gert efnis-
legar athugasemdir við umfjöllunina,
þ.e. ekki sagt að hún væri röng. Sú
staðreynd að fréttirnar voru réttar
hlyti að styrkja málatilbúnað DV-
manna.
Verður að þola umfjöllun
 Tekist var á um það fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur hvort brotið hefði verið gegn
friðhelgi einkalífs Eiðs Smára Guðjohnsen með fréttum af fjárhagsmálefnum hans
Morgunblaðið/Ernir
Lögmenn Heiðrún Lind Marteinsdóttir, lögmaður Eiðs Smára Guðjohnsen,
og Gunnar Ingi Jóhannsson, verjandi ritstjóra DV á leið í dómsal í gær.
Fréttir DV um fjárhagsmál Eiðs
Smára Guðjohnsen voru birtar í
byrjun desember árið 2009.
Meðal þess sem þar kemur fram
er að Eiður skuldi um 1,2 millj-
arða króna til Banque Havilland
í Lúxemborg, áður Kaupþings í
Lúxemborg, og Íslandsbanka,
áður Glitnis. Hann hafi skuld-
sett sig mikið vegna fjárfest-
ingaverkefna en fjárfestingar-
nar ekki skilað gróða.
Einnig að hann hafi átt að fá
um þrjátíu milljónir króna í
mánaðarlaun hjá franska
knattspyrnuliðinu Mónakó.
Fyrirsagnirnar voru meðal
annars á þá leið, að Eiður
Smári væri í kröggum,
skuldaði meira en milljarð
og „Tapaði í Hong Kong,
Mónakó og Reykja-
nesbæ“.
Eiður sagður
í kröggum
FRÉTTAFLUTNINGUR DV
Eiður Smári
Guðjohnsen