Morgunblaðið - 14.07.2011, Síða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 14. JÚLÍ 2011
Meira í leiðinniWWW.N1.IS
VEIÐIKORTIÐ FÆST Á N1
SVIÐSLJÓS
Einar Örn Gíslason
einarorn@mbl.is
Um leið og ljóst varð að brúin yfir
Múlakvísl hafði gefið sig tóku ferða-
þjónustuaðilum á Suður- og Suð-
austurlandi að berast afbókanir
ferðmanna. Fréttir af því að tekið
gæti allt upp í þrjár vikur að koma
upp bráðbirgðabrú þóttu í meðallagi
jákvæðar og ljóst að fjárhagslegt
tjón vegna rofs hringvegarins gæti
orðið gríðarlegt.
Nú, um það bil fimm sólarhring-
um frá jökulhlaupinu, er smíði
bráðabirgðabrúar komin vel á veg
og vonast til þess að hægt verði að
hleypa umferð á um miðja næstu
viku. Þá hafa fólks- og farartækja-
flutningar yfir Múlakvísl annað tölu-
verðri umferð, þó vitaskuld sé hún
ekkert í líkingu við það sem eðlilegt
teldist á þessum tíma árs.
Fimm prósent allra gistinátta í
Sveitarfélaginu Hornafirði
Meirihluti fyrirtækja sem sinna
ferðaþjónustu eru lítil eða meðalstór
fyrirtæki, og í mörgum tilfellum um
fjölskyldurekstur að ræða. Því er
eins farið í Sveitarfélaginu Horna-
firði. Samkvæmt tölum Hagstofunn-
ar var heildarfjöldi gistinátta í sveit-
arfélaginu árið 2010 alls rúmlega
145 þúsund eða um 5% allra skráðra
gistinátta á landinu. Fyrir sveitarfé-
lag sem telur 2 þúsund íbúa er þetta
því þungavigtariðnaður sem skiptir
afkomu þess gríðarlegu máli. Dr.
Þorvarður Árnason, forstöðumaður
Rannsóknaseturs Háskóla Íslands á
Hornafirði, hefur dregið upp sviðs-
myndir sem varpa ljósi á fjárhags-
legar afleiðingar tiltekinnar fækk-
unar ferðamanna í sveitarfélaginu.
Rannsóknir hans byggja meðal ann-
ars á opinberum tölum frá Hagstofu
Íslands.
Verja um 15 þúsundum á dag
Samkvæmt bráðabirgðatölum
Hagstofunnar fækkaði gistinóttum í
Sveitarfélaginu Hornafirði lítillega í
fyrra, voru um 52 þúsund í júlí. Lík-
legt er að eldgosið í Eyjafjallajökli
hafi átt sinn þátt í því. Samkvæmt
talningu Ferðamálastofu fjölgaði er-
lendum ferðamönnum sem fóru um
Leifsstöð hins vegar um 20,6% á
milli ára nú í júní, miðað við fyrra ár.
Sé gert ráð fyrir nokkuð jafnri dreif-
ingu yfir landið má ætla að fjölgun
gistinátta hafi átt sér stað í Horna-
firði í júní og hefði aftur orðið nú í
júlímánuði ef hlaupið í Múlakvísl
hefði ekki komið til.
Þorvarður miðar hins vegar við
tölur síðasta árs. Könnun hans á
hagrænum áhrifum ferðamanna
rímar vel við niðurstöður Rann-
sóknamiðstöðvar ferðamála og eins
Hagstofunnar. Að jafnaði eru með-
alútgjöld ferðamanns í kringum 15
þúsund krónur á dag. Að þessum
forsendum gefnum má ætla að
heildarútgjöld ferðamanna til ferða-
þjónustuaðila í Sveitarfélaginu
Hornafirði hafi verið um 780 millj-
ónir kr. í júlí í fyrra. Þá eru ótaldir
þeir ferðamenn sem ekki gista, held-
ur koma við á ferð sinni annað. Eins
sjá fyrirtæki sem ekki eru beinlínis í
ferðaþjónustu, svo sem kaupfélög og
bensínstöðvar, tugprósenta veltu-
aukningu í mánuðinum, samkvæmt
Þorvarði.
Hundruð milljóna fljót að fara
Júlí er stærsti mánuður ársins í
ferðaþjónustu og áætlað að dæmi-
gert fyrirtæki hafi upp undir 40%
árstekna sinna í mánuðinum, meg-
inþorrann síðari hluta hans. Það
þarf því ekki langvinnar lokanir og
afbókanir, sem fylgja í kjölfarið, til
þess að ferðaþjónustufyrirtæki
verði fyrir verulegum skakkaföllum.
Þriðjungsfækkun gistinátta í Sveit-
arfélaginu Hornafirði þýddi, svo
dæmi sé tekið, ríflega 230 milljóna
króna tekjufall. En þá er bara eitt
sveitarfélag talið.
Í Skaftárhreppi, sem segja má að
sé enn meiri „botnlangi“en Horna-
fjörður, myndi þriðjungssamdráttur
gistinátta í júlí, miðað við áður gefn-
ar forsendur, leiða til tekjufalls upp
á um 120 milljónir króna. Ferða-
þjónustuaðilar í Mýrdalshreppi telja
afbókanir hjá sér munu kosta sig
hundruð milljóna. Og þannig mætti
lengi telja.
Morgunblaðið/Eggert
Hvert svo? Ferðamenn virða fyrir sér brúarstæðið yfir Múlakvísl. Reynt hefur verið eftir fremsta megni að draga úr áhrifum rofs hringvegarins.
Hver dagur drjúgur í júlí
 Upp undir 40% gistinátta erlendra ferðamanna á Suðausturlandi í júlí einum
 Tekjufall ferðaþjónustu vegna afbókana fljótt talið í hundruðum milljóna
Samkvæmt yfir-
liti frá Samtökum
afurðastöðva í
mjólkuriðnaði
(SAM) nam inn-
vegin mjólk í júní
10,9 milljónum
lítra en á sama
tíma í fyrra voru
11,2 milljónir
lítra innvegnar til afurðastöðvanna
eða 2,3% meira.
Fyrstu sex mánuði ársins nam
framleiðslan 64,3 milljónum lítra en í
fyrra nam hún 65,3 milljónum lítra
og er framleiðslan núna 1,6% minni
en á sama tíma í fyrra.
Á vef Landssambands kúabænda
segir að þegar litið sé til sölu síðustu
12 mánaða komi fram að salan hafi
verið að dragast saman á heildina lit-
ið en einstakir vöruflokkar þó verið
með söluaukningu, s.s. ostar og duft.
Greiðslumarkið nú er 116 milljónir
lítra og segir LK ljóst að ef afurða-
fyrirtækjunum takist ekki að auka
söluna verulega síðustu mánuði árs-
ins, þá stefni allt í að skerða þurfi
greiðslumark mjólkurinnar. Þessu
samhliða er framleiðsla mjólkur á
kúabúum landsins töluvert minni
það sem af er ári, miðað við árið 2010
og munar 1,4% á milli áranna.
Minna er
framleitt af
mjólkinni
Gæti þurft að skerða
mjólkurkvótann
Héraðsdómur
Reykjavíkur
sýknaði í gær ís-
lenska ríkið af
skaðabótakröfu
Hannesar Smára-
sonar, kaupsýslu-
manns.
Hannes krafð-
ist þess að fá
greiddar skaða-
bætur vegna
kyrrsetningar eigna á síðasta ári.
Kyrrsetningin var felld úr gildi eftir
að Hæstaréttur dæmdi kyrrsetn-
ingu eigna Skarphéðins Berg Stein-
arssonar ógilda.
Skarphéðinn Berg krafðist einnig
skaðabóta, 10 milljóna króna, vegna
kyrrsetningar eigna sinna á síðasta
ári í tengslum við rannsókn skatt-
rannsóknarstjóra.
Héraðsdómur hafnaði skaðabóta-
kröfunni en Hæstiréttur hefur ekki
fjallað um málið.
Ríkið sýknað
af kröfum
Hannesar
Hannes
Smárason
Janus Arn Guðmundsson
janus@mbl.is
„Þeir fölsuðu miðar sem við gerum upptæka í Landeyjar-
höfn munu umsvifalaust vera gerðir upptækir og í fram-
haldi af því reynt að rekja þá til þeirra sem seldu þá. Við
munum bregðast við af fullum þunga, með því að herða
öryggisgæslu í Landeyjarhöfn,“ segir Ólafur William
Hand, markaðs- og kynningarstjóri Eimskips, en vitað er
til þess að óprúttnir einstaklingar séu að falsa miða um
borð í Herjólf til Vestmannaeyja um verslunarmanna-
helgina, er Þjóðhátíðin fer fram.
Aðspurður út í miðakerfi Herjólfs, segir Ólafur að mið-
arnir séu ekki merktir með nafni. Á styttri siglingarleið-
um sé ekki þörf á því að merkja miðana með nafni. Hann
segir að slíkt kerfi myndi tefja alla afgreiðslu og þyrftu
þeir að fækka ferðum ef út í það færi.
Ólafur gerir ráð fyrir að Herjólfur muni ferja um og yf-
ir 10.000 manns á hátíðina og reiknar hann með að þetta
verði fjölmennasta Þjóðhátíðin til þessa.
Falsaðir miðar í umferð
til Vestmannaeyja
 Falsaðir miðar verða umsvifalaust gerðir upptækir
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Herjólfur Gera ráð fyrir því að ferja um 10.000 manns
52
þúsund gistinætur í Sveitarfé-
laginu Hornafirði í júlí í fyrra
15
þúsund kr. meðaltalsútgjöld er-
lends ferðamanns á sólarhring til
ferðaþjónustuaðila
780
milljónir kr. áætluð heildarútgjöld
ferðamanna til ferðaþjónustuaðila
á Hornafirði í júlí í fyrra
234
milljóna kr. tekjufall ferðaþjón-
ustuaðila miðað við 30% fækkun
gistinátta í júlí
‹ MIKLIR HAGSMUNIR ›
»