Líf og list - 01.02.1951, Qupperneq 5

ferðað'ist suður á bóginn í fylgd móður sinnar sér
til lieilsubótar. Hann stundaði nám í listskóla í
Róm, sem gerði hbrium ekkeft, gótt. Þaðan hélt
hann til Feneyja til þess að læra á akademíinu
þar. Hann dvaldist í þessari boi’g konungshirðar-
innar nokkur ár, án þess að sýna írá byrjun nókk-
urt umburðarlyndi þeim fastmótaða aga, sem þar
ríkti, og var aðeins í hóí'i hrifinn af ' feneyskri
list. Hann sneri heim til Toscana og bjó um skeið
í Flórenz, alveg eirðarlaus unglingur, gagntekinn
og fúllur af iþrám og sjóðandi áhuga og metnað'i,
sem hafði kviknað í honum við að kynnast list
ítölsku prímitívistanna. Hann hafði fengið óljóst
hugboð um, að hann ætti eftir að skapa nýja
list, sem yrði jafn-einföld og stílhrein og áhrifa-
rík eins og trúarkenrid listaverk gömlu meistar-
anna. Móðir hans gat ekki dulið gleði sína, er
hann æddi eins og ölvaður maður um listasöfnin
í Flórenz. Hún varð fyrst til að' viðurkenna og
sjá hæfileika hans og hún sá, að í honum bjó
fullhugi og forvígismaður nýrrar málarakynslóð-
ar, sem myndi endurlífga frægðarljóma Italíu,
þegar hún var og hét. En sonirin dreymdi úm
París, og eftir mikla kveinstafi og táraflóð hélt
hann, 21 árs að' aldri, alfari til Frakklands með
blessunarorð móður sinnar í vegarnestið.
Bóhemskt líf á Montmartre.
ODIGLIANI á Montmartre! Hann var ung-
ur og laglegur, hafði hæfileika, en lítið fé í
vasanum. I honum skiptust á munuð'leiki róm-
anska ættarblóðsins og hitaákefð Gyðingakyn-
stofnsins, undursamlegt minni og skerpa og sjálf-
stæði í allri hugsun, sem bauð öllum borgaraleg-
uin siðgæðisreglum byrginn. En á hinn bógirm,
sem honum varð að teljast til frádráttar, var
hann lítt upp alinn, heilsutæpur og gersnevddur
þeim viljastyrk, sem þarf til þess að stunda reglu-
legt nám. Hann gekk upp og niður Montmartre-
brekkuna — talaði um Shelley og Oscar Wilde,
og þegar hann var drukkinn inni á Lapin Agile-
kránni, þuldi hann glefsur úr ljóðum Dantes og
beið eftir færi á að stofna til vandræða eða hleypa
þar öllu í bál og brand. Hann var algerlega á
bandi boðbera nútíðarlistastefnu þeirrar, sem þá
var að fæðast á Montmartre, og hann fann sér
gott athvarf í hrörlega lnisinu á Rue Ravignan,
þar sem Picasso og félagar hans fátæku með enn
fátækari fylgikonum þeirra leituðust við að kryfja
til mergjar Cézanne og skurðgoðamyndir Afríku-
negra. Meðal kunnugra gekk hann undir nafninu:
drengurinn með eldinn í augunum —, og allir
elskuðu hann, því að' hann var gæddur hreinu
hugarfari og fínum tilfinningum í garð kvenna
(sem enginn bóhemanna átti nokkuð af). Konur
voru brjálaðar í honum — hann fór vel og virðu-
lega með þsef, en slíkt viðhorf þekktist hreint
ékki meðal hinna bóhemsku villikatta, og stund-
AMEDEO MODIGLIANI
um átti hann morð fjár. Hann stakk undan Picasso
(tók frá honum Ljósku lostfögru), hló, hóstaði,
drakk og vann eitthvað ofurlitið.
Stopul vinna. —
Ýmis áhrif á list hans.
YRST framan af drakk hann aðeins létt vín,
og með'an hann var staðráðinn í að víkja ekki
út af þeirri venju, reyndi hann á allan hátt að
halda heilsu og kröftum og vinna reglulega. En
það var til lítils. Óreglulegir lifnaðarhættir hins
bóhemska umhverfis freistuðu reikullar sálar
hans og' spilltu hinum göfugu hvötum hans. Sá
eldur framtaks og atorku, sem knúði hann til
þess að hagnýta sér gáfur sínar til hins ítrasta,
LÍF og LIST
5