Birtingur - 01.12.1955, Blaðsíða 23

þyrfti ekki að hafa meiri mæðu af menning-
armálum en vitsmunum hans og starfsorku
verði fenginn hæfilegri vettvangur sem okk-
ur kemur minna við. Við það losnuðu embætti
sem myndu duga einum 10 mönnum, kannski
fleiri, sem væntanlega gætu allir lifað af
laununum og hlunnindum sem fylgja.
„Heimsbókmenntasaga" eítir
Kristmann Guðmundsson!!
Rúmsins vegna skulum við ekki teygja lop-
ann um annað það hneyksli sem einna mest
hefur orðið í seinni tíð: að Menntamálaráð
leigði sér reyfarahöfund sem ekki er lengur
lesinn til að hnupla úr norskri bókmennta-
sögu og gefa út undir eigin nafni ásamt lítil-
fjörlegum viðaukum frá sjálfum sér og Sal-
monsen. Þar er fjallað um mestu anda
heimsbókmenntanna með þeim snarpa stíl og
orðalagi sem höfundur tíðkar í ritdómum í
Morgunblaðinu um bókmenntir virkra daga
uppi á Islandi. Ekki má gleyma fylgjandi þýð-
ingum höfundar á ýmsum ljóðperlum heims-
bókmenntanna sem höfundur ályktar að aðrir
hafi ekki verið færir um að þýða. Er ekki
ónýtt að eiga slíkan Messías. Bjarni Bene-
diktsson frá Hofteigi hefur lýst þessu fyrir-
tæki svo átakanlega og óhrekjanlega að við
þurfum ekki að fylla Birting af dæmum í
viðbót. Þeir sem nenna geta sjálfir gert sam-
anburð á Verdens Litteraturhistorie eftir
Francis Bull og bulli Kristmanns Guðmunds-
sonar sem er vafalaust fáránlegasta rit sinn-
ar tegundar í víðri veröld. Þess má geta að
tillaga lá fyrir Menntamálaráði um að þýða
bók Bull þegar boð kom frá Kristmanni að
láta hendur standa fram úr ermum.
Varla var á öðru von en Morgunblaðið álp-
aðist til að verja þennan ósóma. Bjarni Bene-
diktsson ráðherra upplýsti nýlega í fyrirlestri
að hann hefði allt frá bernsku nærzt á sögum
Þóris Bergssonar og verð ég að segja að ekki
þykir mér ráðherra hafa nærzt á kjarnmeti
á því sviði ef hann er þá ekki að rugla því
saman við eitthvað annað. Þótt ekki sé Þor-
steinn Jónsson alias Þórir Bergsson stórskáld
hefði maður haldið að honum væri sárara um
skáldheiður sinn en svo að gera þennan auð-
virðilega kunningjagreiða og misnota sér
trúnað lesenda sinna með því að skrökva
því að þeim að þetta sé allt í lagi. Það samir
betur óprúttnum kaupsýslumanni en skáldi.
Á aímæli Kjarvals
Meistari Kjarval.
Mér finnst svo idíótískt að vera að óska
þér til hamingju með eitthvert sjötugsafmæli
því það kemur bókstaflega ekkert málinu við
hvort þú ert fæddur þetta ár eða hitt árið og
á mánudegi eða þriðjudegi og hvað það nú
heitir númer þetta eða hitt. Og menn fara
nú líka svo lævíslega að á afmælum því þá
halda þeir að það sé nóg að afgreiða þann
sem afmælið á með því að vera elskulegir og
hátíðlegir og helzt hlusta á sjálfa sig halda
ræðu af tilefninu. Það er eins og hver önnur
f jarstæða að vera að binda okkur við dag-
setningu þegar þú átt í hlut — en ef við erum
að því þá gætum við haldið hátíðlegt árs-
afmæli eða hundraðára afmæli þess er við
sáum fyrst þessa myndina eftir þig eða hina
myndina eftir þig eða þúsundáraafmæli þess
að hafa mætt þér í Bankastræti. Því okkar
hátíð: það er að hafa þig meðal okkar og
njóta listar þinnar og nú eru góðir dagar því
við getum gengið okkur upp í listasafn og
þurfum ekki að ganga um götuna krumpaðir
af heift út í þau stjórnarvöld sem hafa læst
svo mikið af list þinni inni í stofum fjár-
sterkra borgara þar sem við eigum ekki inn-
hlaup til að skoða þegar það dettur í okkur og
21