Húsfreyjan - 01.12.1951, Side 4

GuSrún Sveinsdóttir:
PARADÍS Á JÖR Ð
Þegar andstreymi og mæða steðjar að,
og litið er á hina fögru veröld sem synd-
um spilltan táradal, þrá menn hvíld og
frið og dreymir um sæluvist — Paradís,
handan við gröf og dauða.
Frá því að sögur hófust, samhliða allri
menningu fer draumur mannanna um
sæluvist annars heims. Óskir þeirra og
hugmyndir um sælu eru á ýmsa vegu,
í samræmi við ríkjandi hugsunarhátt og
menningu hvers tíma. En allur fjöldinn
teygar af lífsins nautnabrunni á meðan
hann má, og lætur hverjum degi nægja
sína þjáning á meðan þeirra eigin þján-
ingar eru aðeins lítilfjörlegar títuprjóns-
stungur, sem ekki ná að hrófla við vit-
und þeirra, svo að þeir skilji, að við
erum öll ábyrg á þjáningum allrar ver-
aldar. Athafnir okkar eru dropar í þeim
stórsjó þjáninga, sem nú flæðir yfir heim-
inn. Það er á okkar valdi hvort dropamir
era þess eðlis að lægja ólgu þjáninganna,
verka gegn eitri haturs og úlfúðar, hreinsa
grugg óheilinda og róta upp stöðupoll-
um sinnuleysisins, — eða hvort þeir
aðeins auka á ógnir hafsins.
Afstaða kæraleysisins er ef til vill að
þokast fyrir skilningi í þessa átt, því að
víða um veröld eru skáld og aðrir merkis-
berar menningar meðal þjóða að túlka
hugsun þá, sem felst í hinu djúpvitra
kvæði Tómasar Guðmundssonar „Heim-
sókn“. Þar segir hann t. d.:
„Því meSan til er böl, sem bætt þú gazt,
og barizt var á meðan hjá J)ú sazt,
er ólán heimsins einnig þér að kenna“.
Á síðari tímum, þegar farið var að
tala um „vélamenningu“ og stunda al-
4 HÚSFREYJAN
þýðufræðslu, eygðu menn framundan bætt
kjör og betri tíma fyrir hið hrjáða og
stritandi mannkyn. Menn urðu gagnteknir
af þeirri tilliugsun, og svo ákafir og ólm-
ir, að þeir vildu fá sína Paradís strax.
Nú þekktist nóg af vélum til þess að
losa menn við stritið og framleiða alls-
nægtir handa öllum. En menningin og
vélarnar stóðust ekki á. Menningin var
ekki komin á það stig, að hugsað væri
um að vélaraar og starf þeirra væri ein-
göngu helgað velferð mannkynsins. Þó að
segja megi, að umhyggja fyrir hag almenn-
ings hafi þokast í rétta átt, hefur verið
við óblítt ofurefli að etja. Um þúsundir
ára hefur vald vana og auðs talið sig hafa
réttinn til þess að ráða yfir fjöldanum og
skammta honum úr hnefa, en skipta sér
svo ekkert af því ef menn eiga örðugt
uppdráttar og lráa við neyð.
Um heim allan era menn farair að
draga í efa, að nokkur raunveralegur sig-
ur 8é nokkum tíma unninn í blóðugum
styrjöldum. T stað þess að berjast um
völd, verði menn að vinna að friði. Við
skulum vona að unninn friður verði sigur
20. aldarinnar.
Hafa íslenzkar konur hugleitt það sem
skyldi, live óumræðilega þakklátar við
megum vera fyrir það, að síðan í forn-
öld hefur enginn knúð syni okkar, eigin-
menn og feður til blóðugra bardaga og
vígaferla?
Allir, sem hafa horfzt í augu við það,
að missa það sem þeim er kærast, og
þeir, sem eru svo lánsamir að hafa heimt
úr helju ástvini sína, geta gert sér í hug-
arlund, livernig það muni verða, þegar
kirkjuklukkur um heim allan boða friS