Húsfreyjan - 01.04.1965, Blaðsíða 5

Faein orð dferðalagi
Samkvæmt dagbók Friðriks Jónssonar frá
Sandfellshaga x Öxarfirði keyrði hann
sunnudaginn 5. júlí, 19531, — ásamt tveim-
ur bílstjórum — fimmtiu konur, sem fóru
í skemmtiferð frá Raufarhöfn og nágrenni
um Öxarfjörð og í Ásbyrgi. Farið var í
boði Kaupfélags Norður-Þingeyinga á
Kópaskeri.
Eftirfarandi ávarp var flutt í mjög
skjóllegum og gróðui-ríkum stað í svo-
nefndum Þykkvaskógi, sem er örstutt
norðan við Vígabjarg í Forvöðum, við
austanverða Jökulsá í Öxarfirði:
Góðir gestir!
Fararstjórinn, Jón Árnason, hefur
mælst til þess, að ég segði ykkur eitthvað
um það umhverfi, sem við okkur blasir
héðan. Ég get ekki skorast undan því,
þótt ég hefði kosið að hafa ofurlítiiin fyr-
irvara, því á þessum stað og þessari
stund væri sannarlega ástæða til að vanda
kveðjur.
Af heilum hug býð ég ykkur velkomnar
hingað. Þvi miður er veðrið ekki eins gott
og æskilegt væri, þó að austan stormurinn
nái ekki til okkar hér. En skýjafarið lof-
ar góðu um, að þið fáið sólai'sýn áður en
þið farið héðan.
Orðið Forvöð mun hafa sömu merk-
ingu og forvaður við sjó, þar sem fara
verður með gát, enda er hér víða við
Jökulsá ekki heiglum hent að kunna fót-
um sínum forráð. Takmörk Forvaða eru
yzt við enda skógarhlíðarinnar, sem þið
sjáið svo vel austan Jökulsárinnar, en að
sunnan þar sem þið sjáið að skógarhlíðin
þrýtur og hamrarnir taka við á annan
kílómeter sunnan við Vígabjargið, sem
við okkur blasir. Við skulum þó nema
staðar nokkru sunnar við Dettifoss, þar
sem segja má að aðal-gljúfrin byrji. En
Dettifoss hafið þið án efa nokkrar séð. Um
hann hafa mörg skáldin okkar ort stór-
brotin ljóð eins og ykkur er vel kunnugt.
Eitt þeirra var Kristján Fjallaskáld. Og
þar sem hann ann fossinum og Fjöllunum
sínum svo heitt, get ég ekki annað en
minnst hans hér með nokkrum orðurn.
Hann ávarpaði fossinn á þessa leið:
,,Þar sem aldrei á grjóti gráu
gullin mót sólu hlæja blóm
og ginnhvítar öldur gljúfrin háu
grimmefldum nísta heljar klóm,
kveður þú, foss, minn foi'ni vinur,
með fimbulrómi sí og æ.
Undir þér bergið sterka stynur
sem strá í næturkuldablæ.“
Þessi samlíking skáldsins finnst mér
einstök perla. Skáldið heyrir stunur bergs-
ins í fangbrögðum fossins. Og — þá kem-
ur í hug þess stráið, sem hann þekkir
svo vel — einmana á auðninni — þar sem
það stendur hnípið og hnykkist til í svipti-
vindi hinnar svölu nætur. Og fyrst berg-
ið stynur, förum við nærri um líðan
skáldsins, með ofurþunga einstæðings-
skaparins á herðum, þar til göngunni lýk-
ur.
Fyrst ég fór að vitna í þessi ummæli
Ki'istjáns Fjallaskálds, verð ég einnig að
láta fylgja nokkur orð, sem sögð hafa
verið um hann liðinn. Ég minnist ekki
að hafa augum litið meistaralegri lýsingu
á ævi hans í fáum orðum. Það er rithöf-
undurinn Karl Isfeld, sem nemur staðar
við hinzta hvílustað Kristjáns í kirkju-
garðinum á Hofi og segir svo:
,,Á leiðinni er sívalur steinn, rúmlega
eins metra hár, og sér í brotsár á hon-
um að ofan. I steininn er greypt harpa og
þessi áletrun:
húspeevjan
3