Húsfreyjan - 01.04.1965, Blaðsíða 11
veggja. Ég myndi segja, að hundrað fer-
metra gólfflötur innan veggja ætti að
nægja meðalfjölskyldu.
S.K. Hvaða stærðarhlutfall er talið að
vera skuli milli svefnherbergja og stofu?
H.H. Við erum naumlega komnir svo
langt enn, að hægt sé að tala um nokkurt
ákveðið hlutfall þarna á milli. Á fundi
um byggingamál, sem Norðurlöndin efndu
til í Kaupmannahöfn nú í vor, var einmitt
verið að undirbúa það verk, að finna hæfi-
lega íbúðarstærð og hlutföll milli vist-
arvera, sem nota mætti framvegis til leið-
beiningar í umræðum um þessi mál.
E.G. Eru gerðar meiri kröfur til íbúð-
arhúsnæðis hér en erlendis?
S.K. Og ef svo er, er það þá af því, að
við séum vandlátari með húsnæði, eða
að nauðsynlegt sé að byggja vandaðri hús
hér vegna jarðskjálftahættu og veðurfars?
H.H. Eg tel, að íbúðir hér verði fyrst
og fremst íburðarmeiri en annars staðar
vegna þess hve fólk fær að ráða miklu
sjálft um gerð þeirra. Erlendis eru fólki
almennt afhentar íbúðirnar fullgerðar,
hvortheldur sem það eru byggingafyrir-
tæki eða neytendafélög, sem annast fram-
kvæmdir fyrir einstaklinga, eða um er að
ræða fyrirtæki, sem sjálf eiga íbúðir og
leigja þær. Undantekning frá þessu er
það, að einstaklingar ráði sér arkítekt,
sem þá vinnur samkvæmt séróskum
þeirra. Slík hús geta orðið mjög íburðar-
mikil, enda er þá jafnan um auðugt fólk
að ræða. Fyrirtæki, sem selja íbúðir á
leigu, láta víða greiða ákveðna upphæð í
byrjun leigutímans og miðast sú upphæð
við það, að nægja til að mála íbúðina og
framkvæma nauðsynlegar viðgerðir á
henni, áður en næsti leigjandi tekur við
henni. Síðan greiða menn svo fasta mán-
aðarleigu. í Danmörku er ekki óalgengt
í nýjum íbúðum að menn greiði úm 30
hundraðshluta launa sinna í leigu og verð-
ur það að teljast dýrt. Aftur á móti er
algengt í Noregi, að menn greiði aðeins
10—16 hundraðshluta launa í húsaleigu.
S.K. Hvað veldur þessum mikla mun?
H.H. Fyrst og fremst það, að í Noregi
lánar ríkið allt að 70—80 hundraðshluta
af byggingarkostnaðinum til langs tíma
og með lágum vöxtum. Menn fá þar ríkis-
lán til hundrað ára, svo að raunverulega
á ríkið íbúðirnar, þó að þær teljist ein-
staklingseign. Hér á landi veldur það
miklu um hve hár húsnæðiskostnaður er,
að lánin, sem menn fá, eru til alltof
skamms tíma og ófullnægjandi.
S.K. Hvernig stendur á því, að kostn-
aðaráætlanir um byggingar virðast aldrei
standazt? Er það af því, að verðbreyt-
ingar séu svo örar?
H.H. Ekki eingöngu, það er mikið vegna
þess hve erfitt er að útvega efni. Margir
hlutir eru ekki til nema stundum og það
fer ótrúlegur tími — og um leið peningar
— í það að leita uppi einföldustu hluti.
Slikt tefur vinnuna og truflar allar áætl-
anir um framkvæmd verksins.
S.K. Þetta er auðvitað mjög óþægilegt
fyrir þann fjölda fólks, sem stendur í
byggingaframkvæmdum og getur aldrei
gert sér verulega grein fyrir því hvað
hver áfangi muni kosta. Önnur afleiðing
þess hve oft vantar nauðsynlega hluti er
það, að menn verða að taka það, sem
fæst hverju sinni, án þess að geta gengið
úr skugga um, að það sé hið bezta eða
það, sem þeim bezt hentar.
E.G. Hvað er hægt að gera til þess að
skipuleggja húsbyggingar betur?
H.H. Við gætum byggt verksmiðju, sem
framleiddi ákveðna hluti í hús. Það gæti
gert byggingarnar einfaldari og ódýrari.
Þar yrðu t.d. fyrirfram skorin öll rör og
vegg- og loftplötur steyptar, áður en það
væri flutt á byggingarstaðinn. Með því
mætti nota ófaglærða menn að nokkru
og spara stórlega vinnustundafjölda við
byggingaframkvæmdir. Einnig myndi
frekari stöðlun (standardisering) á mörg-
um hlutum í hús spara stórfé.
S.K. Það væri líka mikils virði, að
menn gætu fengið að sjá einstaka hluta
innréttinga áður en valið er á milli og allt
er klappað og klárt. Er ekki reynt að
Framhald á bls. 12
9
HÚSFREYJAN