Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.1988, Qupperneq 143

141
Orð af orði
í orðabók Cleasby-Vigfússonar er nefnt atviksorðið skeliga og sagt
það merki sama og atviksorðið skeleggliga. Orðið er fengið úr
tveimur heimildum, Hákonar sögu herðibreiðs og Sturlungu:
at þeir muni verda fyrir at láta, ef ver leggiom scellega at þeim.
(Hkr.HI:383)
Þórdr vakti þá Þórgils skéliga. (Sturl.HI: 147)
Neðanmáls í Sturlungu er sýnt textabrigðið skiótliga. Báðar þessar
utgáfur eru gallaðar og í síðari útgáfum er á báðum stöðum breytt í
skelegglega, þar sem farið er eftir betri handritum og engra lesbrigða
er getið. í útgáfu Finns Jónssonar á Heimskringlu (Finnur Jónsson
1900-1901:404) stendur:
ef vér leggjum skéleggliga at
°8 í Sturlunga sögu (1906-1911 11:159):
Þórðr vakti þá Þorgils skeleggliga.
Nú er stórt stökk til næstu heimildar sem er orðabókarhandrit Jóns
f-llafssonar frá Grunnavík frá síðari hluta 18. aldar. Undir uppfletti-
°rðinu skjal er lýsingarorðið skeleggur og Jón segir (OHJÓ):
sceleggir menn, viri fide digni et diserti (ÓH)
°g merkir ÓH Ólafs sögu helga. Hér kynni Jón að vera að vísa til
Sarna staðar í Ólafs sögu helga og hér að framan var vísað til.
1 ritmálssafhi OH eru aðeins til dæmi frá 20. öld og er hið elsta
Þeirra úr Tímariti Verkfræðingafélags íslands frá 1931:
Skarplega defineraðar nýjar hugmyndir verða að hafa skelegg nöfri,
Sem maður ruglar ekki saman við önnur. (42)
Heldur eldra er dæmi það sem Sigfús Blöndal vitnar til í orðabók
Slnni (1920-1924:718) en það er úr riti Sigurðar Nordals um Snorra
Sturluson sem kom út 1920.
er að líta á orðmyndimar skelegur og skelega. Elsta dæmi OH
UlT1 atviksorðið skelega er frá 1729 úr dagbókarbroti eftir Jón Ólafsson
ÚT Grunnavík: