Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.1988, Side 194

192
Kristín Bjarnadóttir o.fl.
Dæmi:
Germani = Geirmenn
Cimbri = Kempur
„...fjarri öllu viti“ (Jón Helgason. 1926. Jón Ólafsson frá Grunnavík, bls. 290).
1759 18.24 Hugleiðingar um sótt og dauða íslenskunnar. Lbs 853 410. Eiginhandarrit.
Landsbókasafn.
Efni:
Höfundur setur ofan í við þá er bjaga tal sitt eftir Dönum og óskar að „miskunn
guðs og kóngsins“ megi hnna á íslendingum. Segir apaskap eftir Dönum mega „afla
manni skaprauna, ef ei undir eins væmu, klígju og uppsölu“. Sérstaklega telur hann
lögfræðinga slæma með að sletta dönsku. Ritgerðin er mjög blandin latfnu.
í handritinu eru einnig uppskriftir Jóns á kvæðum Eggerts Ólafssonar. Fremst er
kvæði Eggerts um sótt og dauða íslenskunnar. Þar á eftir kemur kvæði eftir Jón þar
sem hann lofar kvæði Eggerts og loks ritgerðin sem hér um ræðir til enn frekari
áréttingar.
18.24.1 Eftirrit m.h. Páls Pálssonar er í Lbs 231 8vo. Landsbókasafn.
>1765 18.25-27 Ýmis málfræðidrög frá efri árum Jóns, m.a.:
18.25 Samtíningur um sagnir. AM 985 410.
Efni:
Skrá sterkra so. og þeirra no. sem eru samhljóða sagnmyndum (greip, gól, skellur
o.fl.).
18.26 Söfn til setningafræði. AM 987 4t0.
„Harla léleg“ (Jón Helgason. 1926. Jón Ólafssonfrá Grunnavík. Safn fræðafélagsins
V, bls. 319. Kaupmannahöfn).
18.27 (Fræðiorð í málfræði.)
Efni:
Orðalisti á latínu, dönsku og íslensku, sumt eru nýyrði Jóns.
Dæmi: etymologia = orðarakning.
1763- 18.28 Contractismus. AM 979 a-c 4t0. Frumrit, Ámastofnun í Reykjavík. Jón hélt
1770? áfram að auka við ritið fram á síðustu æviár.
Efni:
Kenning Jóns var sú að öll orð væru styttingar.
Dæmi:
köttur <— kömpóttur
grœnn <— grasvœnn
hundur <— hússvandur