Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2004, Blaðsíða 192

Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2004, Blaðsíða 192
190 Ritdómar urskonar villuleiðrétting í leitinni: Sé t.d. leitað að rangskrifaða orðinu „hesstur“ finnur forritið orðið hestur. Sá er þó galli á gjöf Njarðar að ekki er hægt að vista né afrita þá skrá sem birtist við leitina, eða a.m.k. hefur mér ekki tekist að finna leið til þess. Villulestur fylgir ekki forritinu, þótt svo virðist mega skilja af upplýsingum í skjali sem fylgir á geisladiskinum („Lestumig.wri“, dags. 8.9. 2003). Samtal við starfsmann Eddu leiddi í ljós (hafi ég skilið rétt) að það sem þar er sagt um tengsl tölvuorðabókar við ritvinnsluforritið Word (m.a.: „Skjalalestur er gerður með skipun- inni Skrá-Lesa Word skjal eða með því að velja Lestur undir Tools valmyndinni í Word“) eigi við um ensk-íslensk-enska tölvuorðabók Eddu, en henni fylgir neíhilega islenskur yfirlestur. Sú bók er nýrri en sú íslensk-íslenska, sem hér er til umfjöllunar, og forrituð sérstaklega með þetta í huga. Það er vissulega gagnrýnisvert að þessi kost- ur skuli ekki fylgja íslensku orðabókinni, en útgefendum til nokkurrar afsökunar skal á það bent að íslenskur yfirlestur fylgir nýjustu gerð Office-forritapakkans (Microsoft Office 2003), sem hefur að geyma langalgengasta ritvinnsluforrit sem nú er í notkun (MS Word) og hefur það eflaust ráðið miklu um að ekki hefur verið ráðist í kostnaðar- sama endurforritun. Sem fyrr segir verður ekki fjallað sérstaklega um innihald tölvuútgáfu íslenskrar orðabókar í þessum dómi, og læt ég því staðar numið hér. 3. í formála ÍO 3 er þess getið að uppflettiorð séu hljóðrituð í undantekningartilfellum og þá einungis þau málhljóð sem eru á skjön við venjulegar íslenskar framburðarregl- ur (bls. xv). Til dæmis er að jafnaði sýnt ef orð með tvöföldu / eru borin fram með [1:] (sjá t.d. við jollajulla, troll o.m.fl.). Stundum gætir þó ósamræmis, svo sem við orð sem hefjast á gall- (bls. 421), þar sem við fyrstu sýn virðist farin sú leið að framburð- ur sé sýndur við fyrsta orð í röð orða með [l:]-framburð en ekki við orð sem hafa [dl]- framburð; slíkt væri í sjálfu sér ekki óskynsamlegt þótt útlendingar gætu þá átt í vanda með að átta sig á að ‘H’ í gallabuxur sé ekki borið fram eins og ‘U’ í gallagripur (þessi orð eru hlið við hlið og við hvorugt tiltekinn framburður, enda koma gallabuxur næst á eftir sögninni galla [-1:-] ‘hafa fataskipti, ...’). En við fjórar flettur í röð, galli ‘ytri klæðnaður, ...’, galli ‘maður frá Gallíu’, Gallia og gallínlgallíum er [l:]-ffamburður sýndur við þrjár þær fyrstu en ekki hina fjórðu (gallínlgallíum); við fimmta orðið í röðinni, gallon, er [l:]-ffamburður tiltekinn en ekki við næsta á eftir, gallosía. Þama er ljóst að ekki hefur tekist að fara eftir annars tiltölulega skynsamlegri vinnureglu. Meðal annars sem nefna má er að yfirleitt virðist tekið ffam ef g milli sérhljóða (í tökuorðum) er borið ffam sem lokhljóð, [g] eða [}] (sjá t.d. við figúra, bls. 331, og regera, bls. 1171). Hins vegar er effirtektarvert að ekki er bent á undantekningar frá tvíhljóðun a á undan ng í vissum orðum (sjá t.d. mangan og mangó, bls. 956, tangens, tangerína, tangó, bls. 1566). Stundum liggur áðumefhd vinnuregla ekki beinlínis að baki, svo sem þegar tiltek- ið er að dýflisa, dýflissa, dyblissa sé borið fram með [bl] (bls. 245), þótt reglan sé ein-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213
Blaðsíða 214
Blaðsíða 215
Blaðsíða 216
Blaðsíða 217
Blaðsíða 218
Blaðsíða 219
Blaðsíða 220
Blaðsíða 221
Blaðsíða 222
Blaðsíða 223
Blaðsíða 224
Blaðsíða 225
Blaðsíða 226
Blaðsíða 227
Blaðsíða 228

x

Íslenskt mál og almenn málfræði

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Íslenskt mál og almenn málfræði
https://timarit.is/publication/832

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.