Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2008, Side 13

11
Málbreytingar í Ijósi málkunnáttufrœði
ar hliðar málsins og um leið málbreytinga. Til samans verður úr mikil
þekking á málbreytingum almennt og einstökum breytingum.
Fyrsta verkefnið í þessari grein er slík endurskilgreining hugtaka.
Um leið sést hvemig viðfangsefni málkunnáttufræðinga og málsögu-
fræðinga aðgreinast. I kjölfarið er tekist á við viðfangsefnið frá sjón-
arhomi málkunnáttufræðinnar. Settar em fram grundvallarspumingar
og hugað að því hverju líkan af málbreytingu þarf að lýsa. Þriðji kafli
ber yfírskriftina „Hvemig verða málbreytingar?“. Þar er sett fram skil-
greining á málbreytingu og tilgáta, byggð á skrifum ýmissa málkunn-
áttufræðinga, um það hvemig málbreyting kviknar. Þar er einnig
íjallað um smástíga málþróun, sem ekki fellur undir skilgreininguna
en er þó mikilvægur þáttur í mörgum málbreytingum. í 4. kafla er
leitað leiða til að skýra málbreytingar. Þar er lögð áhersla á hæfni
bama til að læra mál, sem bendi til þess að kviknun nýjungar sé af-
leiðing rökréttrar túlkunar á þeim upplýsingum sem bami berast um
málið. I 5. kafla er litið yfir farinn veg.
2. Mál og málbreytingar
2.1 Inngangur
1 inngangi var fjallað um hvemig ólík sjónarhom á málfræði kalla
fram mismunandi spumingar um málbreytingar, auk þess sem sam-
hljóma spumingar geta haft mismunandi merkingu. Hægt er að rann-
saka málbreytingar frá mismunandi sjónarhomum — og fá fram
markverðar niðurstöður. Hins vegar em svör yfirleitt ekki skýrari en
spurningamar og því mikilvægt að merking þeirra sé ljós, bæði þeim
sem spyr og þeim sem njóta afraksturs rannsóknanna. í þessum kafla
er byrjað á umfjöllun um merkingu hugtaka og viðfangsefni þeirra
sem fást við rannsóknir á málbreytingum eru aðgreind. í framhaldi af
því er rýnt nánar í grundvallarspumingar og aðferðir þeirra sem glíma
við málbreytingar frá sjónarhomi málkunnáttufræðinnar.
2.2 Hugtök skilgreind
Löng hefð er fyrir því að greina mál (e. language) í tvennt, það gerði