Vera - 01.12.1988, Blaðsíða 35

inga veröi nýtt til aö þróa og efla atvinnulíf í
Reykjavík."
Konur varnarlausar
Hugmynd um sérstakan sjóö á vegum hins opinbera
til að þróa og efla atvinnulíf er ekki ný af nálinni, er
reyndar til bæöi hér á landi og í öðrum löndum. Má þar
nefna Iðnlánasjóð, Byggöastofnun o.fl. Auk þess eru til
dæmi um svæðisbundna iðnþróunarsjóði. Þrátt fyrir
þetta hafa konur um allt land verið sérlega varnarlausar
gagnvart sveiflum á vinnumarkaðinum. Iðntæknistofn-
un hefur að sönnu sýnt visst frumkvæði i þessum efnum
og haldið nokkur námskeið sérstaklega fyrir konur, sem
hefðu hug á atvinnurekstri. Námskeiðin hafa þó að
sumra áliti veriö full dýr fyrir margar konur og þvl e.t.v.
ekki gagnast sem skyldi.
Þá ber að geta frumkvæðis I þessum efnum á vegum
samnorræna verkefnisins „Brjótum múrana“, en á þess
vegum hefur verið haldið fyrirtækjanámskeið fyrir konur
á Norðurlandi. Konur á Norðurlandi Eystra stofnuðu í
framhaldi af því samskiptanet sem tengist Reykjavíkur-
konum. (Brjótum múrana, fréttabréf nr. 5 1988.)
Þrátt fyrir þetta hefur í raun sáralítið verið gert hér á
landi af hálfu opinberra aðila til að hvetja og efla konur
til frumkvæðis í atvinnulífinu. Aðgerðir af hálfu opin-
berra aðila eru nauðsynlegar til að styðja og styrkja kon-
ur til sjálfstæðrar atvinnusköpunar. Konur verða aö fá
aukin tækifæri til að standa að eigin atvinnurekstri og
vinna þannig að meiri fjölbreytni í atvinnulífinu öllu en
bæta jafnframt eigin atvinnumöguleika.
I öðrum löndum Evrópu er þessu öðruvísi farið. Þar
hafa opinberir aðilar gengið fram fyrir skjöldu og átt
frumkvæði að stuðningsaðgerðum til að efla eigin at-
vinnusköpun kvenna. Bæði hefur það verið vegna at-
vinnuleysis í viðkomandi löndum en einnig og ekki síður
til að skapa ný og fjölbreyttari störf fyrir konur og þá um
leið að glæða og auðga atvinnulífið allt.
Enn virðist atvinnuleysi ekki vera mjög mikið vanda-
mál í Reykjavík miðað við aðra staði. Hins vegar er ekki
allt sem sýnist i þeim efnum. Vitað er að konur í Reykja-
vík eins og annars staðar eru afar varnarlausar gegn
sveiflum í atvinnurekstri, og hafa alltaf verið.
Það má skýra á ýmsa vegu. Skapast þetta að hluta
vegna tiltölulega fábreytts starfsvals kvenna almennt en
ekki síður vegna þess hve veika stöðu konur hafa í at-
vinnulífinu og innan fyrirtækja.
Þarft framtak
í úttekt, sem nú stendur yfir á vegum verkefnisins
„Brjótum múrana“, ástöðu kvenna í 4stærstu fyrirtækj-
um Akureyrar (byggist á upplýsingum sem safnað var á
árinu 1987) kemur ýmislegt fróðlegt í Ijós. Það sýnir sig,
sem reyndar mátti segja fyrir um, að konur hafa nánast
engin áhrif á stjórnun fyrirtækjanna eða stefnu. Þar af
leiðandi hafa þær Ijóslega litla möguleika til að hafa
áhrif eða stjórn á eigin atvinnuöryggi. í framhaldi af
þessari úttekt er gert ráð fyrir að athugaðir verði mögu-
leikar kvenna til að fá stjórnunarstöður innan fyrirtækj-
anna og hvernig þeim likar sem hafa tekið slík störf að
sér. Á grundvelli þessara kannana verða svo lagðar
fram tillögur um aðgerðir og stefnumörkun sem geti
stuðlað að breytingum í rétta átt, konum til hagsbóta.
Þetta er dæmi um þarft framtak hér á landi til að athuga
og skýra stöðu kvenna á vinnumarkaðinum.
Það er þvi deginum Ijósara að eins og sakir standa er
atvinnuöryggi kvenna hér afar fallvalt. Ekki þarf að loka
mörgum Gröndum, prjónastofum, saumastofum eða
öðrum stórum vinnustöðum í iðnaði og framleiðslu til að
atvinnuleysi blasi við, sér í lagi konum. Enda er það
mála sannast að mjög margar konur verða síendurtekið
fyrir slíkum skakkaföllum, eru jafnvel allt sitt líf að byrja
á 0 punkti í nýju starfi.
Svona þarf þetta ekki að vera. Ef konur koma öflugri
inn í atvinnulífið sem frumkvöðlar í smáiðnaði og fram-
leiðslu er hægt að draga úr þessum stóru atvinnusveifl-
um á vinnumarkaðinum. Sveigjanleikinn verður meiri,
fjölbreytnin eykst og áföllin við kollsteypur fyrirtækja
verða ekki eins víðtæk, hafa ekki eins mikil áhrif á efna-
hagslífið og mannlífið I heild.
35