Vera - 01.09.1989, Blaðsíða 26

BÚNAR AÐ
UPP Á BÁTINN
Nýja Sjáland er yfir-
leitt fjarri í umrœö-
um manna og hug-
myndir fólks hér
ekki ýkja Ijósar um
landiði Þar búa inn-
flytjendur, flestir af
evrópskum upp-
runa, í bland viö
frumbyggjana, Már-
ana. Þar eru þó um
fjörtíu íslendingar
og einn þeirra, Ingi-
björg Rán Guö-
mundsdóttir, er
gamalreynd kven-
frelsiskona. Þaö er
því ekki úr vegi aö
heyra hvaö henni
finnst um Nýja Sjá-
land, konurnar þar,
island i hœfilegri
fjarlœgö og ekki síst
lífiö og tilveruna.
nenni að byrja á þessu öllu upp á nýtt.
Ég hef fylgst vel með, þrátt fyrir það
og komist í kynni við kvennabaráttu-
konur hér. En mér finnst verst hvað
kvennabaráttan er húmorlaus hér í
landi. Konurnar eru áberandi karl-
mannlegar og virðast stefna að því að
verða eins og karlarnir.
Kvennabaráttan er ung hér á landi
þrátt fyrir gamla hefð. Nýsjálenskar
konur voru fyrstar til að fá kosninga-
rétt í heiminum. Margt er vel gert
hérna, konur reka til dæmis heilt blað
með góðum árangri. En í raun er
ástandið samt enn þannig að eina leið
kvenna til að ná langt hér er í gegnum
giftingu. Konur neita að ræða þetta
og finnst ekki hægt að tala við karl-
menn.
Það er margt líkt með nýsjálensk-
um karlmönnum og íslenskum, þetta
eru dugnaðarforkar. Þeir hugsa vel
um bflana sína, sem reyndar eru kapí-
tuli út af fyrir sig, því þeim er svo vel
við haldið að það er fullt af ævagöml-
um bflum hér. Mér finnst þeir stund-
um minna á Dodda í Leikfangalandi
með bflana sína. En því miður, það er
eins og vanti rómantfldna í samskipti
kynjanna hér. Nýsjálenskar konur
hafa náð ýmsu fram, en með því að
loka á karlmennina í stað þess að
reyna að skilja þá og láta þá skilja sig,
eru þær að mínu mati á rangri braut.
Ingibjörg Rán er alin upp á miklu
kvennaheimili, systurnar voru fjórar
og þær ólust hjá móður sinni einni.
Faðir hennar féll frá, meðan þær voru
enn ungar.
Ingibjörg segir að kvenlegu áhrifin
hafi vissulega haft áhrif á uppeldi
hennar. „Ég sá ekki allt misréttið
gagnvart konum í samfélaginu fyrr en
ég kom út af heimilinu," segir hún.
Hún er útskrifuð úr Kennarahá-
skólanum, bjó lengi í Danmörku, var
virk í Rauðsokkahreyfingunni meðan
hún bjó á íslandi, en nú er hún komin
til Nýja Sjálands. Hún neitar því ekki
að ástæðan fyrir því að hún sé komin
alla þessa leið sé karlmaður, en lítur á
dvölina sem ákveðna lífsreynslu, sem
gaman sé að upplifa. Hún er ákveðin
í að setjast ekki að á Nýja Sjálandi.
„Við vitum ekki hvað það er gott að
búa í Evrópu fyrr en við förum eitt-
hvert annað," segir hún ákveðin.
„Það er þar sem hlutirnir gerast. Á
þessum litla bletti á kortinu eru upp-
sprettur listar og menningar heimsins
og allir aðrir eru þiggjendur.“
Ingibjörg býr í fallegu hverfi í Auk-
land, „Herne Bay“ þar sem húsin eru
líkust dúkkuhúsum, máluð í fölum
pastellitum með hvítar blúndubrydd-
ingar á veröndum og þakskeggjum.
Hún hefur verið á Nýja Sjálandi í um
það bil hálft ár þegar hér er komið
sögu. Hún fær stundum heimþrá, það
er ekki hægt að hringja í vinkonurnar
hvenær sem er.
„Nýja Sjáland er að mörgu leyti
gott land að búa á, en mér finnst tölu-
vert vanta á að fólk geri sér grein fyrir
að þetta er ekki England, heldur Suð-
urhafseyja. Þeir koma hingað með
sína siði og venjur og passa eiginlega
ekki inn í samféalgið. Það er eins og
þeir líti á landið sem einn allsherjar
skemmtigarð, þar sem allt er svo
„nice“. Ef maður kemur að fallegum
foss er kominn stigi upp að honum og
skilti við girta brúnina: „Varúð, hallið
ykkur ekki yfir handriðið. Márarnir
(frumbyggjarnir) hafa lifað í samræmi
við umhverfið og þeir skilja landið
miklu betur en fólk af evrópskum
uppruna. Þeir hafa sterkar tilfinning-
ar til náttúrunnar og fortíðar sinnar.
Fólk af evrópskum uppruna hefur
hvorki rætur heima í gamla landinu,
né er það búið að átta sig á nýja land-
inu. Það er hálfgerð taugaveiklun í
loftinu vegna þessa rótleysis. Hins
vegar eru Nýsjálendingar hörkudug-
legir að bjarga sér og það bætir úr
skák. Márarnir eru að sækja mikið í
sig veðrið nú, en það er erfitt að spá
um framtíðarþróunina hér, það er svo
dýrt að fá innflutningsleyfi hingað
(kostar 250.000 dollara) að Evrópu-
búar hafa varla ráð á því og hingað
streyma ríkir Asíubúar sem eru orðn-
ir leiðir á að horfa upp á örbirgðina
heima fyrir.' ‘
Ingibjörg hafði ekki lengi búið á Nýja
Sjálandi þegar hún komst í kynni við
kvennabaráttukonur þar í landi.
„Þær eru að gera það sem við vorum
að gera fyrir tuttugu árum,‘‘ segir hún
og dæsir. „Það er varla að maður
Islenskar konur hafa alltaf þurft að
sanna sig og það hljómar hálf ann-
kannalega að heyra talað um „veikara
kynið“ þar. En íslenskar konur eru
26