Vera - 01.02.1997, Qupperneq 13
ERU LÁGU LAUNIN
NÁTTÚRULÖGMÁL?
Krefjumst 20 til 30%
kaupmáttaraukningar
segír Guðrún Kr. Óladóttír, varformaður Sóknar
„Við höfum gert kröfur í 22 liðum um launa- og réttinda-
mál en erum ekki komin svo langt að ræða beinar kaup-
kröfur,” segir Guðrún, en þegar viðtalið var tekið hafði
verið unnið I langan tíma samkvæmt viðræðuáætlun án ár-
angurs. „Við leggjum áherslu á að ræða um starfsöryggi
því það hefur farið mjög þverrandi hjá aðalviðsemjanda
Sóknar - hinu opinbera. Eg finn mikinn mun á því, frá þvi
ég byrjaði hjá Sókn fyrir tíu árum, hvað fólk er óöruggara
nú um starf sitt. Áður hringdu konur óhræddar til félags-
ins, sögðu til nafns og hvar þær ynnu ef þeim fannst á sér
brotið. Nú þarf hins vegar að véla þær til þess að gefa
upp vinnustað og helst vilja þær ekki segja hvað þær
heita. Þessi ótti er ekki ástæðulaus því við vitum dæmi
þess að fólki hafi verið sagt upp ef það hefur unnið of
mikið í réttindamálum sínum.”
þeir lækki aftur ef tekjur minnka eða fólk
missir atvinnu. Ástandið hefur því víða verið
mjög slæmt,’' segir Guðrún.
Um stðrfin í félagsmálaráði segir hún:
„Kjörnir fulltrúar í ráðinu koma ekki að ein-
stökum málum heldur sinna stefnumörkun.
Það er hins vegar einna algengast að leitað
sé til mín vegna skorts á hjúkrunarplássum
fyrir aldraða en þar eru langir biðlistar.
Reykjavíkurborg, Rauði krossinn og nokkur
stéttarfélög standa saman að byggingu
Guðrún segir að Sókn sé tilbúin að semja til
þriggja ára ef gengið yrði að kröfum þeirra
en þær hljóða upp á 20% kaupmáttaraukn-
ingu með tryggingarákvæðum. Ef skattkerf-
ið væri einnig lagfært að kröfum Sóknar
myndi samningurinn veita félagsmönnum
30% kaupmáttaraukningu. En um hvaða töl-
ur er hér að ræða?
„Lægstu Sóknartaxtar, fyrir 16 og 17 ára
unglinga, eru aðeins hærri en atvinnuleys-
isbætur eða um 53 þúsund krónur. Sókn
var fyrsta félagið sem fékk húsmóðurstarfið
metið til launa og fara launataxtar nú eftir
lífaldri og námskeiðum. Laun fullorðinna
Sóknarkvenna eru á bilinu 65 til tæplega 80
þúsund krónur, ef öll námskeið hafa verið
sótt. Ef okkur tækist að ná fram kröfum okk-
ar myndu unglingataxtarnir nálgast 70 þús-
und krónur og hærri launin verða um 100
þúsund krónur. Það finnst mér sjálfsagðar
upphæðir miðað við aðstæður í dag. Við-
semjendur halda hins vegar fast við 3%
kauphækkunina sem okkurfinnst út í hött.”
I húsnæöisnefnd
og féiagsmálaráði
Guðrún er varaborgarfulltrúi Reykjavíkurlist-
ans og á sæti í húsnæðisnefnd og félags-
málaráði. Húsnæðisnefndin hét áður Stjórn
verkamannabústaða og var Guðrún fýrst
kjörin til setu í henni af Kvennaframboðinu
árið 1982. Hún varð síöan fulltrúi Alþýðu-
bandalagsins í nefndinni 1990. Guðrún
þekkir því vel aðstæður Reykvíkinga í hús-
næðismálum.
„Fyrir tíu til fimmtán árum vildi fólk helst
eignast nýjar, félagslegar íbúðir enda var þá
mikið byggt. Nú er ásóknin hins vegar mest
í ódýrustu íbúðirnar og eru íbúðir í Fellunum
í Breiðholti orðnar vinsælar en þangað vildi
helst enginn fara fyrir nokkrum árum. Þetta
segir mikla sögu um ástand á heimilum
launafólks. Eftirsþurn eftir kaupleiguíbúöum
er einnig mikil en þær fær fólk leigðar í fimm
ár og öðlast síðan rétt til aö kauþa þær.
Leiga fyrir 3 herbergja íbúð af þessu tagi er
24 til 27 þúsund krónur. Vanskil í félags-
lega kerfinu hafa aukist mikið undanfarið og
margar íbúðir fara á nauðungarsölu. Vand-
ann má m.a. rekja til þess að um svipað
leyti og atvinnuleysi jókst voru vextir af fé-
lagslegum íbúðum hækkaðir úr 1% upp í
2.4%. Þetta hækkaöi afborganir um 30%
sem er meira en margt láglaunafólk ræður
við. Tekjutengdir vextir fóru á sama tíma
upp í 4.9% en kerfið gerir ekki ráð fýrir að
„Áður sögðu konur óhræddar til nafns þegar
þær hringdu til okkar en nú eru þær bæði
hræddar við að gefa upp vinnustað og nafn, “
segir Guðrún.