Ritmennt - 01.01.2001, Blaðsíða 47

RITMENNT
SIGMUNDUR MATTHÍASSON LONG, 1841-1924
að Skálanesi til frænku sinnar. (19/143-
144).
Næstu mánuðina fór Sigmundur nokkr-
um sinnum að heimsækja Ingibjörgu og var
hjá henni um jólin. (19/156). Loks tók hann
af skarið og útvegaði sér leyfisbréf frá amt-
manni að mega eiga unnustuna. Þau voru
svo gefin saman á Skálanesi sumardaginn
fyrsta, 25. apríl 1878. (20/19). Guðrún fór úr
vertshúsinu 3. maí og kom sér fyrir „til
bráða" með börnin. (20/20). En 17. júní
sigldi vesturfaraskip frá Seyðisfirði. „Þar
með fór G(uðrún) með aumingja börnin
mín, Borgu og Villa, mér þvernauðugt, og er
mér það þungt mótlæti." (20/30). Ingibjörg
tók við forráðum í vertshúsinu en var oft
vesöl sem áður. Fyrsta hjónabandsbarnið
fæddist 20. febrúar 1879. Það var stúlka sem
skírð var Svanfríður Vilhelmína Björg og
faðirinn nefndi ávallt Fríðu. (20/60).
Guðrún Einarsdóttir settist að í Nýja ís-
landi. Þaðan skrifaði hún Sigmundi bréf 3.
janúar 1880. (21/21). í vetrarbyrjun sama
árið fór hún með bæði börnin suður til
Mountain í Norður-Dakota þar sem fjöldi
íslendinga hafði telcið sér bólfestu. A leið-
inni þangað biðu hennar þau þungu örlög að
verða úti en börnin lifðu af bæði.40 Þau voru
tekin þar í fóstur af góðurn Vestur-íslend-
ingum. Það vekur undrun að Sigmundur
hefur ekki fært frásögn af þessum raunalega
atburði inn í dagbók sína, einkum af því að
tvö börn hans björguðust þarna úr bráðri
lífshættu.
Síöasta ástarævintýhö
Enn átti kvensemi Sigmundar eftir að korna
honum í koll. Þar átti í hlut ný vinnukona í
vertshúsinu, Elsa fóhanna Jónsdóttir, fædd
árið 1852. Hún var ættuð úr Vopnafirði og
hafði verið í vistum á Seyðisfirði nokkur ár,
þannig að Sigmundur hefur sennilega haft
kynni af henni áður en hún réðst til hans.
Þó bregður lienni ekki fyrir í dagbólc hans
fyrr en stuttaralega 22. febrúar 1880: „Elsa
fór." (21/29). Þetta gerðist snögglega á
óvenjulegum tíma og má því búast við að
Sigmundur hafi verið farinn að gera sér full-
títt um hana og Ingibjörg heimtað hana
brott.41 í þetta sldptið fór Elsa ekki lengra en
yfir á Búðareyri sunnan Fjarðarár. Hún var
þá þunguð og ól 3. október 1881 „stúllcu-
barn s(em) m(ér) v(ar) k(ennt)" stendur í dag-
bók Sigmundar sem gekkst við faðerninu.
(21/117). Þessi dóttir var sldrð Sigrún Anna.
Árið eftir fór Elsa með hana til Vopnafjarðar
og þar andaðist „Rúna" litla 2. janúar 1883.
Sambandi þeirra Sigmundar og Elsu var
þó engan veginn lokið. Hún fór aftur til
Seyðisfjarðar og átti þar barn með öðrum
manni.42 Sigmundur hitti hana þó 17. janú-
ar 1886 (23/5), og 26. janúar fylgdi hann
henni við þriðja mann upp á Hérað. (23/7).
Síðan skrifast þau á næstu árin. Glóðin
þurfti nokkur ár til að kulna. Síðasta bréfið
til hennar skrifaði Sigmundur frá Norður-
Dakota 15. desember 1889. (25/67). Elsa fór
vestur um haf frá Görðum í Vopnafirði
1893, 38 ára með átta ára gamlan son.43 Sig-
mundur getur þess í dagbók sinni að 20.
40 Almanak fyrir árið 1929. Útgefandi og Prentari
Ólafur S. Thorgeirsson, bls. 58-59. Sjá og Longætt
II, bls. 786-87.
41 Sjá Longætt II, bls. 789-91.
42 Um barneignir Elsu Jónsdóttur sjá Longætt II, bls.
797-98.
43 Júníus H. Kristinsson. Vesturfaraskrá 1870-1914,
bls. 9.
43