Ritmennt - 01.01.2001, Blaðsíða 143

Ritmennt - 01.01.2001, Blaðsíða 143
RITMENNT UPPLYSINGIN Sigfús Eymundsson: „Sjálfsfræðarinn." Fjallkonan 5 (1888), bls. 76. Sigurður Gunnarsson. Iðunn. Akureyri 1860. Sigurður Líndal. Hið íslenzka bókmenntafélag. Sögu- ágrip. Reykjavík 1969. Sigurður Þórólfsson. Frumatriði jarðræktarfræðinnar handa bændum og búmannaefnum. Reykjavík 1901. Stefán Þórarinsson: Hugleidíngar um Hiálpar-medol til at útbreida Bóklestrar-lyst á Islandi ... Rit þess Konúngliga Islenzka Lærdóms-lista Félags 13 (1794), bls. 235-50. Steingrímur Jónsson: Yfirlit um þróun bókasafna á ís- landi. Saga 21 (1983), bls. 162-83. Sorensen, 0ystein. Kampen om Norges sjel. Oslo 2001. (Norsk idéhistorie, 3.) Thomsen, Niels. Hovedstremninger 1870-1914. Idé- landskabet under dansk kultur, politik og hver- dagsliv. Odense 1998. (Odense University Studies in History and Social Sciences, 217.) Tómas Sæmundsson: Bókmentirnar íslendsku. Fjölnir 5 (1839), bls. 73-145. Tómas Sæmundsson. Island fta den intellectuelle Side betragtet. Kiobenhavn 1832. Valtýr Guðmundsson: Framfarir íslands á 19. öldinni. Eimreiðin 6 (1900), bls. 202-36. Þorkell Bjarnason. Ágrip af sögu íslands. Reykjavík 1880. Þorvaldur Thoroddsen: Hugleiðingar um aldamótin. Tveir fyrirlestrar. Andvari 26 (1901), bls. 1-52. Þorvaldur Thoroddsen. Landfræðissaga íslands. Hug- myndir manna um ísland, náttúruskoðun og rann- sóknir, fyrr og síðar. 3. b. Kaupmannahöfn 1902. Þóra Þ. Gronfeldt. Stutt matreiðslubók fyrir sveita- heimili. Reykjavík 1906. Þórarinn Böðvarsson. Lestrarbók handa alþýðu á ís- landi. Kaupmannahöfn 1874. Summary The Enlightenment and the Ideology of the Icelanders in the Late Nineteenth Century and the Early Twentieth Century This article deals with the connections between the Enlightenment and the ideology of the Icelanders in the late nineteenth century and the early twentieth century. Special care should be talcen when particular attitudes at a given time are attributed to the in- fluence of an international intellectual current. In some cases people at the time were not aware that they were influenced by a general move- ment of ideas which people nowadays consider as having been influential then. This does not apply to the Enlightenment. In its heyday it was referred to as an international intellectual cur- rent even though there was no specific En- lightenment manifesto. All intellectual move- ments are to a certain extent based on other cur- rents that emerged earlier, but it can be argued that the Enlightenment was one of the rnost important turning points in European intellec- tual history since the time when most Euro- peans embraced Christianity. In a European con- text, the heyday of the Enlightenment was in the eighteenth century. However, the Enlighten- ment has strong linlcs with liberalism, socialism, positivism and various other international in- tellectual currents which were very influential in the nineteenth and twentieth centuries. In Iceland, the term for the Enlightenment, upplýs- ing, was not used much as a term for an in- tellectual movement in the late nineteenth cen- tury and the early twentieth century,- it was rather used as a general term. There are not therefore many direct references to the En- lightenment in Icelandic works from the period. Nevertheless, ideology that was to a greater or lesser extent derived from the Enlightcnment was important in the country at that time. The Icelandic Enlightenment was an offshoot of the German-Danish Enlightenment. Iceland was a part of the Danish state at the time. The period of the greatest influence of the Enlighten- 139
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168

x

Ritmennt

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritmennt
https://timarit.is/publication/859

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.