Ritmennt - 01.01.2001, Síða 143

Ritmennt - 01.01.2001, Síða 143
RITMENNT UPPLYSINGIN Sigfús Eymundsson: „Sjálfsfræðarinn." Fjallkonan 5 (1888), bls. 76. Sigurður Gunnarsson. Iðunn. Akureyri 1860. Sigurður Líndal. Hið íslenzka bókmenntafélag. Sögu- ágrip. Reykjavík 1969. Sigurður Þórólfsson. Frumatriði jarðræktarfræðinnar handa bændum og búmannaefnum. Reykjavík 1901. Stefán Þórarinsson: Hugleidíngar um Hiálpar-medol til at útbreida Bóklestrar-lyst á Islandi ... Rit þess Konúngliga Islenzka Lærdóms-lista Félags 13 (1794), bls. 235-50. Steingrímur Jónsson: Yfirlit um þróun bókasafna á ís- landi. Saga 21 (1983), bls. 162-83. Sorensen, 0ystein. Kampen om Norges sjel. Oslo 2001. (Norsk idéhistorie, 3.) Thomsen, Niels. Hovedstremninger 1870-1914. Idé- landskabet under dansk kultur, politik og hver- dagsliv. Odense 1998. (Odense University Studies in History and Social Sciences, 217.) Tómas Sæmundsson: Bókmentirnar íslendsku. Fjölnir 5 (1839), bls. 73-145. Tómas Sæmundsson. Island fta den intellectuelle Side betragtet. Kiobenhavn 1832. Valtýr Guðmundsson: Framfarir íslands á 19. öldinni. Eimreiðin 6 (1900), bls. 202-36. Þorkell Bjarnason. Ágrip af sögu íslands. Reykjavík 1880. Þorvaldur Thoroddsen: Hugleiðingar um aldamótin. Tveir fyrirlestrar. Andvari 26 (1901), bls. 1-52. Þorvaldur Thoroddsen. Landfræðissaga íslands. Hug- myndir manna um ísland, náttúruskoðun og rann- sóknir, fyrr og síðar. 3. b. Kaupmannahöfn 1902. Þóra Þ. Gronfeldt. Stutt matreiðslubók fyrir sveita- heimili. Reykjavík 1906. Þórarinn Böðvarsson. Lestrarbók handa alþýðu á ís- landi. Kaupmannahöfn 1874. Summary The Enlightenment and the Ideology of the Icelanders in the Late Nineteenth Century and the Early Twentieth Century This article deals with the connections between the Enlightenment and the ideology of the Icelanders in the late nineteenth century and the early twentieth century. Special care should be talcen when particular attitudes at a given time are attributed to the in- fluence of an international intellectual current. In some cases people at the time were not aware that they were influenced by a general move- ment of ideas which people nowadays consider as having been influential then. This does not apply to the Enlightenment. In its heyday it was referred to as an international intellectual cur- rent even though there was no specific En- lightenment manifesto. All intellectual move- ments are to a certain extent based on other cur- rents that emerged earlier, but it can be argued that the Enlightenment was one of the rnost important turning points in European intellec- tual history since the time when most Euro- peans embraced Christianity. In a European con- text, the heyday of the Enlightenment was in the eighteenth century. However, the Enlighten- ment has strong linlcs with liberalism, socialism, positivism and various other international in- tellectual currents which were very influential in the nineteenth and twentieth centuries. In Iceland, the term for the Enlightenment, upplýs- ing, was not used much as a term for an in- tellectual movement in the late nineteenth cen- tury and the early twentieth century,- it was rather used as a general term. There are not therefore many direct references to the En- lightenment in Icelandic works from the period. Nevertheless, ideology that was to a greater or lesser extent derived from the Enlightcnment was important in the country at that time. The Icelandic Enlightenment was an offshoot of the German-Danish Enlightenment. Iceland was a part of the Danish state at the time. The period of the greatest influence of the Enlighten- 139
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168

x

Ritmennt

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritmennt
https://timarit.is/publication/859

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.