Ljósmæðrablaðið - 01.09.1997, Blaðsíða 24
(1) Móðir hefur ekki tíma ril að vera
með barn sitt á brjósti vegna
náms eða vinnu utan heimilis.
(2) Ófullnægjandi þekking fólks til
að meta þá kosti sem
brjóstamjólk hefur umfram aðra
mjólk fyrir ungbörn. Hér getur
verið um að ræða skort á
menntun, reynsluleysi eða skort á
stuðningi frá nákomnum.
(3) Aðstæður sem valda streitu sem
geta truflað mjólkurlosun. Dæmi
eru erfiður fjárhagur, óöryggi í
húsnæðismálum, atvinnuleysi hjá
barnsföður, vinna, próftaka,
þungt heimili o. fl. Þrengingar í
þjóðfélaginu, sem ýta undir
streitu á heimilum, geta að mati
mæðra haff áhrif á gang
brjóstagjafar.
I viðtölum við mæður hefur komið
fram að veikindi, sem þær meta
alvarleg og sem krefjast sjúkrahúss-
innlagnar, hafi stytt tímalengd
brjóstagjafar. Bæði veikindi í fjöl-
skyldunni, sem ollu móðurinni
áhyggjum, höfðu neikvæð áhrif sem
og veikindi, sem höfðu aðskilnað
móður og barns í för með sér (Marga
Thome, 1993a). Veikindi mæðra
voru ekki í öllum tilvikum líkamlegs
eðlis, eins og t.d háþrýstingur og
sykursýki, heldur einnig geðræns
eðlis og ollu í nokkrum tilvikum
mikilli vanlíðan. Þótt konurnar
fengju allar læknismeðferð vegna
24 ---------------------------------
líkamlegra sjúkdóma, átti það ekki
við um geðræna kvilla (Marga
Thome, 1993a).
Samkvæmt breskri könnun sem
Marga Thome (1993b) greinir frá var
íylgni milli tíðra þunglyndiseinkenna
og hversu konur entust lengi að hafa
barn sitt á brjósti. I kjölfar niður-
staðna þessarar könnunar var sam-
band á milli þessara þátta kannað hér
á landi með spurningalista (EPDS).
Meðal íslenskra kvenna reyndist ekki
marktækt samband á milli árangurs-
ríkrar brjóstagjafar og þunglyndis-
einkenna. Hinsvegar ríkti tilhneiging
til þ ess meðal íslenskra mæðra að
halda áfram með brjóstagjöf þótt
mjólkin væri ónóg með því að bæta
ábót og hálffljótandi fæðu við
brjóstamjólkina.
Það sem virðist skipta sköpum fyrir
mjólkurframleiðslu móður eru
jákvæðir þættir eins og heilbrigðis-
venjur hennar og tíðni brjóstagjafa.
Hins vegar hafa kvíði og streita
neikvæð áhrif. Aldur eða næringar-
ástand hafa ekki áhrif (Hamosh o. fl.,
1995). Það hefur hindrandi áhrif ef
barnið getur ekki farið á brjóst íyrstu
fjóra sólarhringana eftir fæðinguna.
(Elander og Lindberg, 1984).
Ekkert dregur kjarkinn meira úr
móður með nýfætt barn á brjósti en
sárar geirvörtur og brjóstastíflur. Slík
upplifun getur valdið henni leiðindum
og sársauka. Veldur það því að hún
hættir fyrr með barnið á brjósti. Oft
____________________ LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ