Dagblaðið Vísir - DV - 10.07.2004, Qupperneq 2
2 LAUGARDAGUR 10.JÚLI2004
Fyrst og fremst DV
Útgáfufélag:
Frétt ehf.
Útgefandi:
Gunnar Smári Egilsson
Ritstjóran
illugi Jökulsson
Mikael Torfason
Fréttastjóran
ReynirTraustason
Kristján Guy Burgess
DV: Skaftahlíð 24, Rvík, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 515 7599 - Ritstjórn:
550 5020 - Fréttaskot 550 5090
Ritstjóm: ritstjorn@dv.is - Auglýsing-
an auglysingar@dv.is. - Dreifing:
dreifmg@dv.is
Setning og umbrot Frétt ehf.
Prentvinnsla: ísafoldarprentsmiðja
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagna-
bönkum án endurgjalds.
Ijvað veist þú um
1 Hver orti kvæðið sem
kennt er við kappann?
2 Hvar var Ódysseifur kon-
ungur?
3 Hvað hét hin trygglynda
kona hans og hvað hét son-
ur hans?
4 Hversu lengi var
Ódysseifur á ferðalagi eftir
Trójustríðið?
5 Hvaða írski rithöfundur
skrifaði skáldsöguna Ulys-
ses sem var mjög lauslega
byggð á Ódysseifskviðu?
Svömeðstásíðunni
Sveinn Rúnar í
hungurverkfalli
Sveinn Rúnar
Hauksson, for-
maður Félags-
ins fsland-
Palestína, er nú
staddur á
hernumdu
svæðunum í
Palestínu og mun dvelj-
ast þar næstu vikur.
Sveinn Rúnar hefúr tek-
ið þátt í hungurverkfalli
sem haldið var við A-
Ram varðstöðina á milli
Jerúsalem og Ramallah
til stuðnings við baráttu
palestínska þingmanns-
ins Azmi Bishara. f dag
og næstu daga má búast
við að Sveinn verði við-
staddur ýmsar fjölda-
uppákomur í tUefni af
úrskurði Alþjóðadóm-
stólsins um aðskilnaðar-
múrinn en dómstóllinn
dæmdi í gær að múrinn
væri ólöglegur. Úrskurð-
ur Alþ]óðadómstólsins
er ekki bindandi en hef-
ur ótvírætt fordæmis- ™
gpldL Fleiri íslenskir ~
sjálfboðaUðar eru á Vest-
urbakkanum við sjálf- ^
boðastörf tíl dæmis Ama “j
ösp Magnúsardóttir sem ^
kom þangað í byrjun
júní og mun dveljast þar
fram yfir miðjan ágúsk 2
Æ
3
JX.
Málið
Sá mikli felmtur
Felmtur sá er stundum fer á
menn, heltekurþá eöa bara
slær, er ekkert annað en ótt-
inn, hræöslan. Reyndar
helstsú tegund
hans sem er í senn ____
snögg og mikil.
Fátt felmti germanska
þjóöflokka meginlandsins
til forna, afsögninni um að
skelfast er svo leitt nafnorö-
ið felmtur. Sögnin getur líka
veriÖ ópersónuleg, mig
felmtrar eða ég hræðist.
Hræddur maður er þá verið
felmtraður, þeim sem verð-
ur felmt við verður hrædd-
ur, hann er felmtri sleginn.
1. Hómer - 1 Iþöku - 3. Penelópa, Tel-
emakkos - 4. Tíu ár - 5. James Joyce
„Við viljum kjósa!“
Glögg og vitur kona sagði mér að henni
hefoi eiginlega runnið kalt vatn milli
skinns og hörunds þegar hún heyrði í
útvarpinu fréttir af útifúndi þeim sem hald-
stjómin drægi tU baka áform sín um að
leggja fram „nýtt“ fjölmiðfafrumvarp í kjöl-
far þess að hið „ganda" sé dregið tU baka.
Það sem henni blöskraði vom hrópin sem
fundarmenn gerðu að fyrst Alþingishúsinu
og sfðan Stjómarráðinu.
„Við vUjum kjósa! Við vtijum kjósa!“
Ekki vegna þess að hún væri ekki í hjarta
sér sammála fólkinu. Heldur vegna þess
hvað henni fannst þetta hljóma sorglega líkt
því og þegar fslendingar vom sýknt og heU-
agt í gamia daga að ieggja frarn bænaskrá tíl
kóngsins.
Og fóm gjarnan sneypuför hina mestu og
höfðu ekki annað en niðurlægingu upp úr
krafsinu.
Hugsun konunnar er skUjanleg og auðvit-
að á hún rætur sínar að rekja tíl þess
ástands sem hér hefur verið að skapast und-
anfarin ár. Það er mjög ofmælt að hér sé að
skapast einhvers konar einræði en hins veg-
ar er skUjanlegt þótt fólk hafi orð á tilhneig-
ingum íþáátt.
Og það sem olti því að fótidnu á mótmæla-
fundinum var nóg boðið var auðvitað grafal-
varlegt mál.
Samkvæmt stjómarskránni á íslenska
þjóðin nú þann rétt - eftir ákvörðim forseta
Islands - að fá að kjósa um lög sem sett hafa
verið af Alþingi. En ríkisstjórnin hefúr uppi
aUa tUburði og fúUan vUja tíl að taka af þjóð-
inni þann stjómarskrárbundna rétt.
Það er erfitt að kaUa það annað en valda-
ránstUraun. Segjum formsins vegna að það
sé „einhvers konar“ valdaránstilraun. En
reyndar þarf maður ekki að tala neina sér-
staka tæpitungu. Það á að taka völd af fólk-
inu í landinu; það er beinlínis yfirlýst mark-
mið ríkisstjórnarinnar.
Og skUjaídegt í ljósi sögunnar að það veki
skrýtnar hugrenningar um bænaskrá tU
kóngsina að heyra folk hrópa á torgum: „Við
vUjum kjósa!" eins og það sé ekki sjálfsagt
máL Sérstaklega í ljósi þess hve hefð okkar
fslendinga í sambandi við mótmæti er lítU-
fjörleg. En kannski fundurinn í fyrradag sé
þrátt fyrir aUt frekar merki um að sú hefð sé
þá fyrst að koma tíl sögunnar nú - frekar en
að þama hafi menn verið að biðja „kóng-
inn“ um sjálfsögð réttindL
Að hrópin hafi verið krafa, ekki bón.
Það væri að minnsta kosti óskandi. Að við
munum ekki framar láta okkur nægja að
biðja.
Heldur krefjast okkar sjálfsögðu réttinda.
niugi Jökulsson
GUÐNI GUÐMUNDSSON FYRRVERANDI
REKT0R Menntaskólans í Reykjavík
er látinn 79 ára að aldri og mun
mörgum þykja sjónarsviptir að hon-
um. Þórlindur Kjartansson blaða-
maður á Fréttablaðinu minnist
Guðna á vefrtum Deiglan.com og
segir þar meðal annars:
„Sagt erað þegar menntamálayf-
irvöldgerðu athugasemd við það að
í Menntaskólanum væri enn kennd
hin útdauða tunga latína hefði
Guðni brugðist hirm versti við. Ekki
aðeins lét hann stórefla latínu-
kennslu heldur lagði til að kennsla í
forn-grísku yrði einnig tekin upp og
það var gert. Honum fannst það
fremur ósennilegt að spekingar úr
ráðuneytum gætu með formúlum
gert verulegar úrbætur á þeirri starf-
semi sem hafði í um níu hundruð ár
þjónað sem grundvöllur æðri
menntunar fslendinga.
[ÆITLIÉG SÉ EKKIEINN ALLRA SÍÐASTI
MADURINN sem hlaut rektors-
áminnningu hjá Guðna Guðmunds-
syni. Það var fyrir fremur illa ígrund-
uð skrif í skólablað og þrátt fyrir að
hann hafi reiðst heljarinnar ósköp
yfir skrifunum - bæði stú og efnis-
tökum - þá lét hann ekki þessi fyrstu
kynni okkarskemma meira en þurfti
og fór ætíð mjög vel á með okkur
síðar. Næsta vetur sat ég í skóla-
stjórn fyrir hönd nemenda og fékk
því dýrmætt tækifæri til að kynnast
Guðna Guðmundssyni örlítið betur.
GUÐNIVAR EKKIALLRA og mörgum
sveið eflaust undan orðbragðinu
sem hann átti til en það má hann
eiga að hann vissi hvað hann var að
gera. Og það er mikifl kostur þegar
fólki er treyst fyrir miklu að það viti
hvaðþað á að gera viðþað h ogreyni
hvorki að gera meira eða minna
heldur en það. Guðni var ekki rektor
Menntaskólans til að ganga erinda
einhverra annarra en skólans og
nemenda hans.
Guðni vældi ekki eftir meiri pen-
ingum frá ríkinu. Þvert á móti skil-
aði hann reglulega til baka hluta af
fjárframlögum (mörgum til mikillar
gremju). Ekki reyndi hann að skil-
greina skólann upp á nýtt - eða búa
til skipurit og gera stefnulýsingu og
skilgreina boðleiðir. Og égheld það
sé óhætt að fullyrða að Guðni Guð-
mundsson gerði ekki hina minnstu
tilraun sem stjórnandi Menntaskól-
Ský býður upp á skýjaglóp
Tímaritið Ský er á undan áætl-
un og er þegar farið að spá í hverj-
ir muni bjóða sig fram til forseta
þegar næst verður kosið eftir fjög-
ur ár; 2008. Helsti spámaðurinn í
Ský er Ólafur F. Magnússon borg-
arfiilltrúi sem helst vill sjá Siv Frið-
leifsdóttur í framboði þegar þar að
kemur.
Töluvert hugmyndaflug og
ágætt í sjálfu sér. En hvaða erindi
ætti Siv á Bessastaði? Sá sem lætur
kippa undan sér ráðherarstóli hef-
ur ekkert við forsetastól að gera.
Þá nefhir Ólafiir F. Jón Steinar
Gunnlaugsson hæstaréttarlög-
mann sem efhilegan frambjóð-
anda þegar þar að kemur. Hann sé
hressilegur í framgöngu, rökfastur
og frambærUegur.
Þama veður borgarfulltrúinn
reyk. Jón Steinar erþegar búinn að
brenna sig svo í sambandinu við
Davíð Oddsson- að hann ætti
aldrei möguleika nema Davíð
héldi völdum og efldi þau enn
frekar. Þá gæti hann kannski skip-
að vinn sinn forseta á Bessastöð-
um. Annað eins hefur hann nú
gert í Hæstarétti. Annars myndi
Jón Steinar kannski kassera nokk-
ur atkvæði út á það að vera
tengdasonur hins ástsæla veður-
fræðings, Páls Bergþórssonar.
Davíð Oddsson er einnig
nefndur tU sögunnar í Ský og
Hannes Hólmsteinn sagður eiga
eftir að tryggja fjörlega kosninga-
baráttu ef af yrði.
Enn og aftur verðum við að
benda Ólafí F. á að hann er ekki
með puttann á púlsinum. Miðað
við atburði síðustu vikna ætti Dav-
íð ekkisjéns. Ogefhann ætlaði sér
að styðjast við Hannes Hólmstein
sem kosningastjóra fengi hann
varla neitt atkvæði.
Löggukubburinn
MikU ánægja virðist
ríkja með hugmyndir
Böðvars Bragasonar,
lögreglustjóra £
Reykjavík, um að
setja tölvukubb í
hvern bU þannig að
lesa megi aksturs-
sögu hvers bUstjóra £
þaula ef þurfa þykir.
Hefur Böðvar hlotið lof fyr-
ir hugmyndina sem er víst út-
lensk.
Þama verða menn að staldra
við. Ef af yrðiþá fer ekki hjá þvíað
hægt yrði í framtíð-
inni að sekta öku-
menn fyrir ofhrað-
an akstur sem
engirm hefði orð-
ið varvið ogengin
vitni að. Ílífíhvers
manns rennur upp
sú stund að hann
gefur bílnum ærlega
inn og nýtur þess að aka
hraðar en lög leyfa. Ef þetta
yrði tekið af mönnum blasti ekki
annað við en eilítið ánægjusnauð-
ara líf. Hefðbundið eftirlit verður
stundum að nægja.
Guðni vissi
alltafhvað það
varsem gerði
Menntaskól-
ann að góðum
stað fyrir ungt
fólk. Eins
óskýrt og loðið
og það kann
að hljóma þá
varþaðein-
faldlega - og
er vonandi enn
- skólaandinn.
Fyrst og fremst
ans í Reykjavík til þess að „innleiða
nútímalega stjórnunarhætti".
GUÐNI VISSI ALLTAF hvað það var
sem gerði Menntaskólann að góð-
um stað fyrir ungt fólk. Eins óskýrt
og loðið og það kann að hljóma þá
var það einfaldlega - og er vonandi
enn - skólaandinn. Það er nefnilega
ekki endilega þannig að góður að-
búnaður geti af sér góðan árangur -
heldur em það mannlegir þættir;
gleði, hæfilegt sjálfsöryggi og heil-
brigð samkeppni sem gera umhveríi
mannvænlegt ogárangursríkt. Þessa
hluti er ekki hægt að kaupa með
peningum - en stundum virðistsem
lítið mál sé að eyðileggja þá með
peningum. “
Guðni rektor