Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1885, Qupperneq 51
Ilann Iiata&i Napoleon, en frönsku þjöSinni unní Iiann, incíial
annara fyrir þa& blób, scm synir hennar höf&u fórnab
ítalíu 1859, og þá skuld vildi hann gjalda. En honum
var ekki tekib vel. Yfirmenn höfíu horn í sífcu hans. Hann
bar&ist þó og vann enn sigra suf ur hjá Vogeserfjöllum, en
árangurinn var lítill, og þegar ófrifmum lauk, fór hann
heim meb þungum hug.
Seinustu 10 árin sem hann lif&i var hann orbinn mjög
lasburba. En altaf var skapíb hib sania. Hann hugsafi
altaf meira um ný stórvirki, enn jtab sem hann hafbi unnib
og lifab. Hann var altaf fátækur, en 1875 var hann
neyddur til ab taka vi& heifurslaurium, 36000 krónum á ári,
vegna barna sinna. 1880 fjekk hann loks skilnab frá
mibkonu sinni, sem hann haffi gengib ab eiga 1860, en
aldrei verib saman vib, og kvongabist rjett á eptir í þribja
sinn konu þeirri, sem hann haf&i lifab meö seinni árin. —
I marzmánubi 1882 gisti hann í síbasta sinni Sikiley og
Palermo, þar sem hann hafði unniÖ sitt mesta afreksverk,
og 2. jání dó hann eptir stutta legu heima hjá sjer. Hann
hafbi bobib ab brenna lík sitt, en því var ekki hlýtt. Sorgar-
hátíbir voru haldnar um alla Italíu, og allur hinn mennt-
a&i heimur tók innilegasta þátt í ab sýna hetjunni lotn-
ingu, en lík hans var, þvert ofan í bob hans, smurt og
flutt til Rómar.
Garibatdi er einn af hinum merkilegustu mönnum, sem
sögur fara af. Fyrir fáum mönnum hafa eins margvísleg
og stórkostleg atvik og æíikjör á dagana drifib. En þab,
sem gengnr gegnum allt hans líf er þab, ab bann er um-
fram allt og alla hetja, — frelsishetja, og hann berst alla æíi
fyrir frelsi fósturjarbar sinnar, og öllu, sem hann álítur
rjett. Hann berst alltaf, og þó er hann allajafna hrifinri af
hngsuninni um alsherjarfribinn, og fyrsta setning hans fyrir
þab alsherjaríki, sem harin vildi Iáta jvjóbirnar stofna í
sameiningu, er þessi: stríb er óleyfilegt. Allt frelsi, sann-
leik og rjettlæti elskabi hann, og hans ást kom jafnan
fram í verki. Alla kúgun hatabi hann ; þab var skilyrbi
fyrir alsherjarfribnum, ab hún væri brotin á bak aptur og
til þeirrar baráttu var hann borinn. Ilann er líkur forn-
hetjum vorum ab hreysti og fyrirlitningu fyrir hættum og
dauba, en ólíkur þeim ab því, ab hann barbist aldrei fyrir
(47)