Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1885, Blaðsíða 74

upí og gaf honnm svo aptur embættið. Amandus er sagt að
hafi dáið 661, níræður að aldri.
28. er Tveggja postula messa, þeirra Símons Zelóta
og Júdaaar Thaddeusar, sem altaf fylgdust að eptir dauða Krists
og sýnast að liafa verið einna linastir í sóknum allra postulanna.
Um þá er saga til á íslenzku og prentuð í Postolasögum (1874).
Eptir þeirri sögu boðuðu þeir trií á Persalandi og fengu a sitt
mál jarl nokkurn voldugan þar í landi, sem Varardag hjet.
Babýlonarkóngur varð þeim þó ekki sinnandi, því þar vóru tveir
fjölkunnugir menn, Zaróes og Arfaxat, sem keptust á við þá
lostulana. Svo lauk á endannm, að postularnir unnu sigur, en
)ví urðn blótmenn svo reiðir, að þeir vágu þá og lærisvein
>eirra, Símon Sennes, sem fylgt hafði þeim um hríð. Á íslandi
er þessarra postula lítið getið að fornu, en þó er sagt í föstu-
boði þorláks byskups, 1178, að fasta skuli sex dægra föstu, aðra
fýrir aflra heilagra messu eða Símonsmessu, en aðra fyrir jól
sem næst má jólum. Síðar er þessi dagur nefndur Símonsmessa,
en ekki kendur við þá báða postulana, og svo mundi ef til
vill ijett að að gera í almanakinu íslenzka.
29. er helgaður Narcisaus, sem var bjrskup í Jórsölum. það
var guðhræddur maðurmjög, segirsagan, en heldur var hann óvin-
sæll. þrjá óvildarmenn átti 'hann sjerstaklega, hvern öðrum
voldugri, sem komu því að verkum, að liann varð að flýja af
byskupsstóli og út í eyðimörk nokkra og vera þar mörg ár í
senn. Narcissus var heiptrækinn maður og fyrirmælti óvinum
sínum ákaflega, enda kom það fram við þá. Einn þeirra brann
til kaldra kola, annar varð máttlaus alla ævi og þriðji sjónlaus
með öllu. þá sýndist ráðlegast að fá hann aptur á hyskups-
stólinn, og það var gert. Sagt er að hann hafi orðið 116 vetra
gamall og gert margt hvert kraptaverkið á þeim tíma, eins og
t. a. m. það að breyta tæru vatni í lýsi, og logaði vel á.
30. Absalon þessi, sem dagurinn er kendur við,er sá
sem var sonur Davíðs kóngs, og er kunnur frá Biflíunni. Öngvir
nema Danir og við Islendingar geta hans í almanaki sinu.
31. er í íslenzka almanakinu nefndur eptir Luther, vegna
þess að þennan dag er talið að siðaskiptin byrji (1517). Hann
á þó eiginlega ekki að standa í almanakinu.
November kallar Guðbrandur byskup IMitíbarmánut/, og
er það víst þýðing, því aldrei hefur það nafn náð hefð á íslandi
og getur ekki hafa náð, því upp til sveita tíðkuðust gömlu
mánaðanöfnin á þessum hluta ársins langt fram á 17. öld að
minsta kosti, ef ekki iengur. Gamlir menn kölluðu þennan mánuð
Gormánuð og slátruðu aldrei fyr en hann var byrjaður, og sögðu
að þá væri fje meir innanholda en ella og betra að öllu til
niðurlags. — Danir kalla og mánuðinn »sláturmánuð« (Slagte-
máned) og Karlamagnns »haust- og veturmánuð« (Herbist-
manoth, Wyndmaned). Nafnið er annars latínskt, eins og öll
hin mánaðanöfnin, sem í almanakinu standa, og þetta var níundi
mánuðurinn hjá Rómverjum (dregið af novem — níu). Mánuðinn
helguðu þeir Díönu veiðigyðju, sem var stóreflisgyðja lijá þeim.