Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1892, Blaðsíða 20

* SmSningstími Merkúríusar hefur til þessa verið talinn 2*1
st. 5 ra,, og Venusar 23 st 21 m. Snúningstíminn finnst með
því að athnga einkennilega bletti eða depla á jarðstjörnunum. Ef
dílarnir hreifast og koma eptir t. a. m. 24 stundir aptur á sama
stað, draga menn þar af þá ályktun, að það sje stjarnan, sem á
24 stundum snúist einu sinni kringum sjálfa sig. Merkúríus og
Venus eru svo jafn björt, að illt er að rannsaka þau, og
dimmir dílar finnast í rann og veru ekki á þeim, en aðeins
óglöggir og óákveðnir blettir, sem örðugt er að fylgja og þekkja
aptur. Hiun fyr umgetni snúningstími var byggður á eldri rann-
sóknum, en var álitinn mjög cfasamur, af því það heppnaðist ekki
með hinum betri verkfærum nýrri tíma að ítreka og staðfesta hin-
nr eldri athuganir. Eptir margra ára nákvæmar athuganir og
mikla fyrirhöfn hefur Schiaparelli í Mílano nn komist aðþeirri
niðurstöðn, að Merkúríus og Venus þnríx jafnlangan tíma til að
snúast um sjálfa sig eins og til að ganga kringnm sólina, Merk-
úríns 88 daga og Venus 225 daga. þar af leiðir að jarðstjörnnr
þessar alltaf snúa sömn hlið að sólinni; á öðrnm helmingi þeirra
er stöðngur dagur, á hinnm sífeld nótt, og þar er engin um-
breiting dags og nætnr eins og hjer á jörðinni, og eins og það
hefðiverið á Merkúrínsi og Vennsi, ef hinar eldri athnganir hefðu
verið áreiðanlegar. það er eins á sig komið með plánetur þessar
meðtilliti til sólarinnar og tnnglið með tilliti til jarðarinnar; tungl-
ið snýr líka stöðugt sömu hlið að jörðinni, vegna þess að snún-
ingstími þess, 27'/3 dagnr, er jafn umferðartíma þess um jörðina.
2) Tunglin.
1 umferðar- timi meftalfjarlmgð þvermál
I. Tungl jarðarinnar d. t. 27. 8 51805 míl. Erá jörðu 469 mílur
II. Tungl Mars 1 0. 8 1250 — Mars
2 1. 6 3150 — —
III. Tungl Jupíters 1 1. 18 56000 — Jupítcr 530 —
2 3. 13 90000 — — 460 —
3 7. 4 143000 — — 760 —
4 16. 17 252000 — — 650 —
IV. Tungl Satúmus I 0. 23 25000 — Satúmns
2 1. 9 32000 — —
3 1. 21 40000 — —
4 2. 18 50000 — —
5 4. 12 70000 — —
6 15. 23 165000 — —
7 21. 7 200000 — —
8 79. 8 480000 — —
V. Tnngl Uranus 1 2. 13 27000 — Uranus
2 4. 3 38000 — —
3 8. 17 60000 —
4 13. 11 80000 —
VI. Tungl Neptúnus 1 5. 21 50000 — Neptúnns